Жұмыс орнындағы электромагниттік өрістерді гигиеналық бағалау. Олардың ағзаға әсері және алдын алу шаралары Иондаушы және иондаушы емес сәулелену және олардың адам ағзасына әсері.
Орындаған:Мәулен Нұртөре
Топ:2022-044
Жоспар
1.Жұмыс орнындағы электромагниттік өрістерді гигиеналық бағалау тақырыбымен таныстыру.
2.Иондаушы және иондандырмайтын сәулелену ұғымдарын түсіндіру және олардың адам ағзасына әсері.
3.Электромагниттік өрістердің адам ағзасына әсерін зерттеу және олардың жіктелуі.
4.Жұмыс орнындағы электромагниттік өрістердің әсерін болдырмау және азайту шаралары.
5.Жұмыс орнындағы электромагниттік өрістерді гигиеналық бағалау әдістері.
6.Электромагниттік өрістермен жұмыс істеу кезіндегі еңбекті қорғау ережелері мен ережелері.
7.Қорытындылау және қорытындылау.
Электромагниттік өрістер бізді барлық жерде сүйемелдейді: тұрмыстық электр құрылғыларынан бастап өнеркәсіптік мақсатта қолданылатын техникалық жүйелерге дейін. Дегенмен, күнделікті жұмыс орындарында жоғары деңгейдегі электромагниттік өрістермен әрекеттесетін жұмысшылар әртүрлі ауруларға ұшырауы мүмкін. Осындай келеңсіз салдардың алдын алу үшін жұмыс орнындағы электромагниттік өрістерге гигиеналық бағалау жүргізілуде. Бұл презентацияда біз электромагниттік өрістерді гигиеналық бағалау дегеніміз не, ол қалай жүзеге асырылады және жұмысшылардың денсаулығын қорғау үшін қандай алдын алу шараларын қолдануға болатынын қарастырамыз.
Иондаушы сәулелену-бұл затты иондау үшін жеткілікті энергиясы бар электромагниттік немесе ішінара сәулелену, яғни электрондарды атомдар мен молекулалардан шығару. Мұндай сәулелену тіндер мен жасушаларға елеулі зақым келтіруі мүмкін, сонымен қатар қатерлі ісік ауруының жоғарылауы мүмкін. Иондаушы сәулеленудің мысалдары рентген сәулелері, гамма-сәулелену және бета, альфа және нейтрон сәулелері болып табылады.Иондаушы емес сәулелену-бұл затты иондау үшін энергиясы жеткіліксіз электромагниттік сәулелену. Ол жасушалардың ДНҚ-сын тікелей зақымдап, қатерлі ісік ауруын тудыруы мүмкін емес, бірақ ол адам ағзасына әртүрлі жолдармен әсер етуі мүмкін. Мысалы, электромагниттік өрістердің жоғары деңгейі әртүрлі неврологиялық және жүрек-қан тамырлары ауруларының, сондай-ақ иммундық жүйенің жұмысының бұзылуының жоғары қаупін тудыруы мүмкін. Иондаушы емес сәулеленудің мысалдары радиотолқындар, инфрақызыл сәулелену, ультракүлгін сәулелену және көрінетін жарық болып табылады.
Электромагниттік өрістер (ЭМӨ) адам ағзасына әсер ету жиілігіне, қарқындылығына және ұзақтығына байланысты әртүрлі жолдармен әсер етуі мүмкін. Осы факторларға байланысты электромагниттік өрістерді келесі кластарға бөлуге болады:Төмен жиілікті электромагниттік өрістер (LF EMP) – бұл электр құрылғылары мен сымдардың айналасында пайда болатын 300 Гц-тен аз өрістер. HF EMP адам ағзасына әсер етуі мүмкін және бас ауруы, шаршау, өнімділіктің төмендеуі және т. б. сияқты әртүрлі әсерлерді тудыруы мүмкін.Радиожиілік электромагниттік өрістер (РЖ ЭМӨ) – бұл радиоэлектроника мен байланыста қолданылатын 3 кГц-тен 300 ГГц-ке дейінгі жиіліктегі өрістер. РЖ ЭМӨ адам ағзасына әсер етуі мүмкін және тіндердің температурасының жоғарылауы, жүйке және эндокриндік жүйелердің өзгеруі, ұйқының бұзылуы және т. б.Оптикалық сәулелену-бұл көрінетін жарық, инфрақызыл және ультракүлгін сәулелерді қамтитын 300 ГГц-тен жоғары электромагниттік өрістер. Оптикалық сәулелер адам ағзасына әртүрлі әсер етуі мүмкін, мысалы, көздің зақымдануы, циркадиялық ритақтардың өзгеруі және т. б.Иондаушы сәулелер-атомдар мен молекулаларды иондай алатын жоғары энергиялы электромагниттік өрістер. Иондаушы сәулелер адам ағзасына әртүрлі әсер етуі мүмкін, мысалы, қатерлі ісік, гендік мутациялар, жасушалардың өлімі және т. б.Электромагниттік өрістердің адам ағзасына әсерін бағалау кезінде өрістің класын және оның қарқындылығын, сондай-ақ әсер ету ұзақтығын ескеру қажет.
В колебательном контуре, образованном конденсатором С и катушкой L, электрическое поле сосредоточено в зазоре между обкладками, а магнитное – внутри катушки.
В окружающем конденсатор и катушку пространстве поля практически равны нулю…
жұмыс орнындағы электромагниттік өрістердің әсерін азайту үшін бірқатар сақтық шараларын қолдану қажет. Төменде олардың кейбіреулері келтірілген:Тұрақты гигиеналық бағалау: сәулелену деңгейін анықтау және жұмысшылардың денсаулығына қауіп-қатерді бағалау мақсатында жұмыс орнындағы электромагниттік өрістерді гигиеналық бағалау қажет.Сәулелену аймағында болу уақытын шектеу: электромагниттік өрістер деңгейі жоғары аймақтарда жұмысшылардың болу уақытына шектеулер қойыңыз.Сәулелену көздерін жою: мүмкіндігінше жұмыс аймақтарынан жоғары вольтты электр желілері сияқты электромагниттік өріс көздерін алып тастау керек.Қауіпсіздік экрандары мен жабдықтарын пайдалану: жұмыс орнындағы электромагниттік өрістердің деңгейін төмендету үшін қорғаныс экрандары мен фольга экрандары мен Фарадей экрандары сияқты Жабдықты пайдалануға болады.Қызметкерлерді оқыту: жеке қорғаныс құралдарын пайдалану ережелерін қоса алғанда, электромагниттік өрістермен жұмыс істеуде қауіпсіздік мәселелері бойынша қызметкерлерді оқыту қажет.Жеке қорғаныс құралдарын пайдалану: жұмысшыларды электромагниттік өрістерден қорғау үшін көзілдірік пен өткізгіш талшықтары бар қолғап сияқты жеке қорғаныс құралдарын пайдалануға болады.Жабдықты үнемі күтіп ұстау және калибрлеу: жұмыс орнында қолданылатын жабдық оның дұрыс жұмыс істеуі мен сәулеленудің минималды деңгейін қамтамасыз ету үшін үнемі техникалық қызмет көрсетуден және калибрлеуден өтуі керек.Нормативтік талаптарды сақтау: тиісті органдар мен ведомстволар белгілеген жұмыс орнындағы қауіпсіздік саласындағы нормативтік талаптар мен стандарттарды сақтау қажет.
