Орыс дойбысын 64 шаршыға бөлінген тақтада 12 таспен екі адам ойнайды



Дата25.09.2024
өлшемі7,97 Mb.
#145627
Байланысты:
дойбы


Дойбы –
спорт түрі
Орыс дойбысы
Орыс дойбысын 64 шаршыға бөлінген тақтада 12 таспен екі адам ойнайды
Халықаралық дойбы
Халықаралық дойбыны 100 шаршыға бөлінген тақтада 20 таспен екі адам ойнайды
Ойынның мақсаты: 
қарсыласының тастарын түгел жою немесе жүріс жолдарын бөгеп тастау
Ойынның мақсаты: 
Дүниежүзілік дойбы федерациясы 1947 ж. құрылған. Оған отыздан астам ел мүше
Дойбы – ежелгі ойын
Ежелгі болатын себебі, ойынға арналған құралдар сонау ерте заманда Мысыр пен Русьтегі Киев аймақтарындағы қазба жұмыстары кезінде табылған. Сонымен бірге ежелгі болатын себебі, қазіргі заманғы зерттеушілер дойбының таратылу тарихы мен жолдарын әлі күнге дейін тапқан жоқ – олар ғасырлар қойнауында жасырын жатыр.
Дойбы – жас ойын
Жас болатын себебі, ойын тәртібі уақыт ағысымен өзгерістерге ұшырап, тұрақтандырылды. Ежелгі Римде дойбы ойыны «латрункул» деген атауға ие. Бұл латын сөзі «латро», яғни қазақшаға аударғанда – сарбаз, жауынгер деген мағына береді. Демек, ойын екі армияның соғысымен сипатталған әскери болып табылады.
Дойбы тарихы 
1894 жылы орыс дойбысынан алғашқы дүниежүзілік чемпионат өтті. Дүниежүзілік халықаралық дойбыдан олимпиада 1986 жылдан,
халықаралық дойбыдан дүниежүзілік чемпионат 1984 жылдан,
ал орыс дойбысынан 1985 жылдан өткізіліп келеді.
Дойбы – Қазақстанда 
Қазақстанда дойбыдан ресми жарыстар
1935 жылдан бері өтіп келеді.
Кейбір деректерге қарағанда дойбы қазақ жеріне
1740 жылдар шамасында келген.
Абайдың атасы Өскенбай, өз әкесі Құнанбай, атақты Кемпірбай ақын және олардың көптеген замандастары дойбыны құмарта ойнаған.
Абайдың Жидебайдағы мұражайында 
ұлы ақынның дойбысы әлі күнге дейін сақтаулы тұр. 1956 жылдан бастап жүз шаршылы дойбыдан Қазақстан чемпионаты өтіп келеді.
Дойбы – Қазақстанда 
Қазақстанның бірінші чемпионаты 
1935 жылы өтіп, оған 12 ойыншы қатысыпты. Бір ерекшелігі, алғашқы чемпионның ұлы Абайдың немересі, семейлік Әрхам Кәкітайұлы Ысқақовтың болғандығында. Әрхам Кәкітайұлы екінші рет 1949 жылғы өткен республика біріншілігінде чемпион болған.
Дойбы шеберлері 
Қазақтан бірінші болып дойбыдан спорт шеберлігіне кандидат болған – 
Шәкір Әлімбайұлы Жамбыршин 
  • 1931 жылы Мәскеу қаласының біріншілігінің қола жүлдегері,
  • 1969-1975 жылдары Республика дойбы федерациясының президенті,
  • Екі рет Қызыл Ту орденді,
  • 1949 жылы КСРО Министрлер Кеңесінің лауреаты

Сұрақтар
Орыс дойбысы неше шаршыға бөлінген? 64
Халықаралық дойбы неше шаршыға бөлінген? 100
Орыс дойбысында неше тас бар? 12
Халықаралық дойбыда неше тас бар? 20
Ойынның мақсаты не? қарсыласының тастарын түгел жою немесе жүріс жолдарын бөгеп тастау
Дүниежүзілік дойбы федерациясында неше ел мүше болып енген? 30-дан астам
Ең алғаш ойынға арналған құралдар қай жерден табылды? Мысыр мен Русьтегі Киев аймақтарынан
латын сөзі «латро» қазақшаға аударғанда қандай мағына береді? сарбаз, жауынгер деген мағына береді.
Абайдың атасы кім? Өскенбай
1935 жылы өткен Қазақстанның бірінші чемпионатының чемпионы кім? Абайдың немересі Семейлік Әрхам Кәкітайұлы Ысқақов
Қазақтан бірінші болып дойбыдан спорт шеберлігіне кандидат болған –
Шәкір Әлімбайұлы Жамбыршин
Дойбының түрлері қандай? Ақ пен қара
Келіңіздер! Көріңіздер!
«Тәтті дойбы» сайысы
12 желтоқсан күні сағат 11:35-те
4 «А» сынып оқушылары арасында
«Тәтті дойбы» сайысы өтеді
Келіңіздер! Біз сіздерді күтеміз!
Айдын
Айша
Жаныл
Бекарыс
Мейірім
Әлихан
Бектемір
Ажар
Абылай
Аянат
Нияз
Ділнұр
Едіге
Таир
Айдана
Мерей
Әлинұр
Бекнұр

Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет