Өрістің суперпозиция принципі. • Диполь өрісі. • Конденсаторларды жалғау
жүктеу/скачать 10,72 Kb.
|
Өрістің суперпозиция принципі. • Диполь өрісі. • Конденсаторлард-emirsaba.org
- Бұл бет үшін навигация:
- Электр өрiсiнiң кернеулiгi
- Өрiстердiң суперпозиция принципi
- Электр диполі
|
Өрістің суперпозиция принципі. • Диполь өрісі. • Конденсаторларды жалғау Өрістің суперпозиция принципі. • Диполь өрісі. • Конденсаторларды жалғау Ұлы ағылшын ғалымы Майкл Фарадей, электр зарядтары бiр-бiрiне тiкелей әсер етпейдi деп жорамал жасайды. Олардың әрқайсысы қоршаған ортада электр өрiсiн туғызады. Бiр зарядтың өрiсi екiншi зарядқа әсер етедi, және керiсiнше. Зарядтан алыстаған сайын өрiс төмендейдi. Басқа бiр ғалым – Джемс Клерк Максвелл – электромагниттiк әсерлесу кеңiстiкте ақырлы жылдамдықпен таралатынын теориялық дәлелдедi. Максвелл электромагниттiк әсердiң таралуы бостықтағы жарық жылдамдығына тең, яғни 300000 км/с. Электромагниттiк өрiстiң негiзгi қасиетi – оның әлектр зарядтарына қандайда бiр күшпен әсер етуi. Қозғалмайтын зарядтардың электр өрiсiн электростатикалық деп атайды. Ол тек электр зарядтарынан пайда болады және уақыт бойынша өзгермейдi. Электр өрiсi осы зарядтармен қоршаған кеңiстiкте бар болады және онымен үздiксiз байланыста болады. Электр өрiсiнiң кернеулiгi – берiлген нүктедегi электр өрiсiн сипаттайтын векторлық шама, және ол өрiстiң берiлген нүктесiнде орналасқан нүктелiк зарядқа әсер ететiн күштiң заряд шамасына q қатынасына тең: векторының бағыты оң зарядқа әсер ететiн күшке бағыттас және терiс зарядқа әсер ететiн күш бағытына керi бағыттас. Кернеулiк - электр өрiсiнiң күштiк сипаттамасы болып табылады. Электр өрiсi тарапынан әсер ететiн күш мынаған тең: -нүктелік заряд өрісінің кернеулігі Кернеуліктің өлшем бірлігі 1Н/Кл=1 В/м Электр өрiсi барлық нүктелерде кернеулiгi бiрдей болса, онда ол бiртектi деп аталады Кернеулiк сызықтары немесе электр өрiсiнiң күш сызықтары деп ол сызықтардың әрбiр нүктесiндегi жанама өрiс кернеулiгi векторының бағытымен сәйкес келетiн (беттесетiн) сызықтарды айтады. Электр өрiсiнiң күш сызықтары тұйықталмаған, олар оң зарядтардан басталып терiс зарядтардан аяқталады. Күш сызықтары үздiксiз және қиылыспайды. Олар зарядталған денелерден басталады немесе аяқталады, содан кейiн жан-жаққа шашырайды. Сондықтан күш сызықтарының тығыздығы зарядталған дене маңайында жоғары, яғни өрiс кернеулiгi жоғары болған жерде. Бiртектi электр өрiсiнiң күш сызықтары параллель және олардың тығыздығы тұрақты . Күш сызықтарының қасиеттері: Күш сызықтары үзіліссіз. Күш сызықтары еш жерде қиылыспайды. Өрiстердiң суперпозиция принципi: кеңiстiктiң берiлген нүктесiнде әртүрлi зарядталған бөлшектер электр өрiсiн тудырады (жасайды), олардың кернеулiгi және басқалар, онда бұл нүктеде өрiстiң қорытқы кернеулiгi мынаған тең: Электр диполі деп бірінен-бірі ара қашықтыққа ығысқан екі шамалары бірдей және әр аттас нүктелік зарядтан тұратын жүйені атайды. Егер ара қашықтығы жүйе өрісінің нүктелеріне дейінгі ара қашықтықпен салыстырғанда әлдеқайда кіші болса дипольді элементар дейді. Теріс зарядтан оң зарядқа жүргізілген l векторы диполь иіні деп аталады. Дипольдің электрлік моменті: p=ql Диполь өрісі оның электрлік моментімен анықталады: мұндағы Ө – дипольдің p моментінің бағыты мен дипольден өрістің қарастырылып отырған нүктесіне жүргізілген r радиус-векторының бағыты арасындағы бұрыш. Сыртқы біртекті электр өрісінде дипольге қос күш әсер етеді. Қос күштің моменті мына өрнекпен анықталады : жүктеу/скачать 10,72 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|