Қорларды басқарудын әдіснамасы және ғылыми негізі. Қорларды басқару кезендері

JIT (Just-In-Time):Just-In-Time принципі тауарлық-материалдық құндылықтар ұйымға кіріп, тек сол мөлшерде және олар қажет болған кезде ғана қолданылуы керек деп болжайды. Бұл әдіс сақтау шығындарын азайтуға және тауарлық-материалдық құндылықтар деңгейін төмендетуге көмектеседі.

• TOYOTA автомобиль компаниясы-JIT қолданудың ең танымал мысалдарының бірі. Toyota компоненттер мен материалдарды автомобиль өндірісі үшін қажет болған кезде ғана алуға тырысады. Бұл артық тауарлық-материалдық құндылықтарды болдырмауға көмектеседі және сақтау шығындарын азайтады.

MRP (material Requirements Planning) - материалдық қажеттіліктерді жоспарлау (MRP) - бұл тауарларды өндіруге қажетті компоненттер мен материалдардың қорларын жоспарлау және басқару үшін қолданылатын әдістеме. Ол материалдарға қажеттіліктерді есепке алуға негізделген және өндірістік процестерді оңтайландыруға мүмкіндік береді.

• Смартфон өндірушісі" Apple " жаңа смартфон модельдеріне тапсырыс көлеміне және өндіріс кестесіне байланысты процессорлар, экрандар және батареялар сияқты компоненттерді сатып алуды жоспарлау үшін MRP пайдаланады.
• MRP жүйесі ағымдағы өнім тапсырыстары мен өндіріс кестесіне негізделген компоненттерге қанша және қашан тапсырыс беру керектігін автоматты түрде есептейді. Бұл өндірістік процестерді оңтайландыруға және компоненттердің жетіспеушілігін болдырмауға мүмкіндік береді.

ABC анализ-бұл қорларды олардың құны мен маңыздылығына қарай жіктеу әдісі. Қорлар үш санатқа бөлінеді: А (жоғары құнды және маңызды), В (орташа құны мен маңыздылығы) және С (төмен құны мен маңыздылығы). Бұл талдау басқарудың күш-жігерін ең маңызды қорларға шоғырландыруға көмектеседі.

• Бөлшек сатушы өзінің тауарлық ассортиментін жіктеу үшін ABC талдауын қолдана алады. Мысалы, "А" санатындағы тауарлар үлкен пайда әкелетін жоғары маржалық өнімдерді қамтуы мүмкін және олар үшін тауарлы-материалдық құндылықтарды басқаруда ерекше назар аудару керек.

Шектеу теориясы (Constraints теориясы, TOC) - бұл басқару әдістемесі өндіріс пен жабдықтау процесінде шектеулер бар екенін мойындайды. Toc ішіндегі тауарлы-материалдық құндылықтарды басқару осы шектеулерді ескере отырып, өнімділікті арттыруға бағытталған.

• Өндірістік компания шектеулі ресурстардың өнімділігін арттыру үшін өндірістің қандай кезеңдері процестегі шектеулер екенін және тауарлық-материалдық құндылықтар мен өндірісті қалай басқару керектігін анықтау үшін TOC пайдаланады.
• Мысалы:
• Жиһаз өндірушісі қандай жиһаз элементтері өндіріс процестерін шектейтінін анықтау үшін TOC пайдаланады. Содан кейін олар осы шектеулі ресурстарды пайдалануды барынша арттыру үшін тауарлық-материалдық құндылықтар мен өндірісті басқарады.