Ќостанай облысы Ќостанай ауданы єкімдігініњ



бет5/49
Дата10.06.2023
өлшемі0,85 Mb.
#100370
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   49
Литосфералық тақталар:

  • Литосфералық тақталар жылына 2-6 см ге қозғалады

  • Ең ірі 13 тақта бар. Осы ірі тақталар ірі тектоникалық жарықтар (рифтілер) арқылы бір бірінен бөлініп жатады Ең ірілері: Үнді – Австралиялық, Американдық, Тынық мұхиттық, Атлантикалық тақта.

    Жер қыртысын түзетін тау жыныстары
    Жердің литосфералық қабатынТау жыныстары құрайды.




    • Шөгінді тау жыныстары - өсімдік, жануарлардың қалдықтары және әртүрлі жыныстар мен фрагменттерінен құралған

    • Метаморфтық жыныстар - жоғары температураның және қысымның әсерінен пайда болған жыныстар. Бұл жағдайда кейбір жыныстар қатты күйге, кейбірі жұмсақ қабатқа айналады.

    • Магмалық жыныстар жер астындағы магма суып , қатты күйге айналғанда түзіледі












    • Магмалық жыныстардың мантиядан жарықтар арқылы сыртқа шығып төгілуін пайда болған лава түріндегі су мен газдан ажырағын бөлігін эффузивті, ал магманың белгілі бір тереңдікте сыртқа шықпай қатқан бөлігін интрузивті дейді.

    • Жер қыртысы негізгі 3 қабаттан тұрады

    • 1) Базальтті, 2) Гранитті, 3) Шөгінді жыныстар қабаты.

    • Мұхит астындағы жыныстық қабаттарда гранитті қабат болмағандықтан мұхит астындағы жер қыртысының қалыңдығы жағалауға қарағанда аз болады

    • Ыстық бұлақтар. Ыстық су мен буды ауық – ауық атқылап тұратын бұлақтарды гейзерлер деп атайды.

    § 4 АТМОСФЕРА - АУА ҚАБЫҒЫ

    • Атмосфераның құрамы: азот – 78%, оттегі – 21%, көмір қышқыл газы – 0, 03% , инертті газдар, су булары, шаңдар, микроорганизмдерден тұрады.

    • Атмосфера төмендегідей қабаттардан тұрады;

    • 7- 18 км – тропосфера . Ол - атмосфераның ең төменгі ең тығыз қабаты. Торопосфера қалыңдығы полюстерде 9 км, қоңыржайда 10 – 12 км, экваторда 15 – 17 км- ге тең;

    • 50 км – стротосфера; 85 км - мезосфера, 300 км - термосфера; 600 – 1000 км - энзосфера, 50 км - озоносфера қабаты.






    Достарыңызбен бөлісу:
  • 1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   49




    ©emirsaba.org 2024
    әкімшілігінің қараңыз

        Басты бет