Ќостанай облысы Ќостанай ауданы єкімдігініњ


Жер қыртысын түзетін тау жыныстары



бет5/43
Дата21.12.2023
өлшемі341,9 Kb.
#141987
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   43
Байланысты:
ГЕОГРАФИЯ ПӘНІНЕН ҰБТ-ға ДАЙЫНДЫҚ КІТАБЫ

Жер қыртысын түзетін тау жыныстары


Жердің литосфералық қабатын Тау жыныстары құрайды.


  • Шөгінді тау жыныстары - өсімдік, жануарлардың қалдықтары және әртүрлі жыныстар мен фрагменттерінен құралған

  • Метаморфтық жыныстар - жоғары температураның және қысымның әсерінен пайда болған жыныстар. Бұл жағдайда кейбір жыныстар қатты күйге, кейбірі жұмсақ қабатқа айналады.

  • Магмалық жыныстар жер астындағы магма суып , қатты күйге айналғанда түзіледі

-

  • Магмалық жыныстардың мантиядан жарықтар арқылы сыртқа шығып төгілуін пайда болған лава түріндегі су мен газдан ажырағын бөлігін эффузивті, ал магманың белгілі бір тереңдікте сыртқа шықпай қатқан бөлігін интрузивті дейді.
  • Жер қыртысы негізгі 3 қабаттан тұрады


  • 1) Базальтті, 2) Гранитті, 3) Шөгінді жыныстар қабаты.

  • Мұхит астындағы жыныстық қабаттарда гранитті қабат болмағандықтан мұхит астындағы жер қыртысының қалыңдығы жағалауға қарағанда аз болады

  • Ыстық бұлақтар. Ыстық су мен буды ауық – ауық атқылап тұратын бұлақтарды гейзерлер деп атайды.

§ 4 АТМОСФЕРА - АУА ҚАБЫҒЫ


  • Атмосфераның құрамы: азот – 78%, оттегі – 21%, көмір қышқыл газы – 0, 03% , инертті газдар, су булары, шаңдар, микроорганизмдерден тұрады.
  • Атмосфера төмендегідей қабаттардан тұрады;


  • 7- 18 км – тропосфера . Ол - атмосфераның ең төменгі ең тығыз қабаты. Торопосфера қалыңдығы полюстерде 9 км, қоңыржайда 10 – 12 км, экваторда 15 – 17 км- ге тең;

  • 50 км – стротосфера; 85 км - мезосфера, 300 км - термосфера; 600 – 1000 км - энзосфера, 50 км -

озоносфера қабаты.



Ауадағы су буы : Булану кезінде ауа су буын шексіз сақтай алмайды. Оның шегі температураға байланысты. Мысалы, 200С температурада 1 м 3 ауа 17 г суды ғана сақтай алады .

  • Одан әрі су буын сақтай алмайтын ауаны сондықтан қаныққан ауа д.а.

  • Ауадағы су буының мөлшеріне қарай ылғалдылық -салыстырмалы ылғалдылық, абсолют ылғалдылықпен анықталады.



  • Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   43




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет