Program p1;
VAR LA,LB,LC,P,S,HA:REAL;
BEGIN
WRITELN (‗ВВОДИТЕ LA,LB,LC‘)
READLN (LA,LB,LC);
P:=(LA+LB+LC)/2;
S:=SQRT(P*(P-LB)*(P-LC));
HA:=2*S/LA;
WRITELN (‗ВЫСОТА HA=‘,HA);
END.
ÏÐÎÃÐÀÐÐÀ±À Ó¶ÑiÍiÊÓÅÐÅ. Áiðiìøi øû¹àðñ îïåðàòîðû ýêðàì¹à ВВОДИТЕ
LA=4, LB=7, LC=5 ò¶ðiìäiðíå òåêðòiì øû¹àðàäû. Êëàâèàòñðàäà í¸ìäåð READLN
(LA,LB,LC) îïåðàòîðûìû» êµíåãiíåì åìãiçiëåäi. Êåëåði îïåðàòîð WRITELN ò¶ðiìäiðíå
òåêðòi æ¸ìå ÍÀ àéìûíàëûðûìû» í¸ìiì øû¹àðàäû.
´çäiê æ´íûð òàïðûðíàëàðû:
ëàáîðàòîðèÿëûº æ´íûð ðèïàòòàíàëàðûíåì òàìûðû»ûç;
ëàáîðàòîðèÿëûº æ´íûð åðåáiì æ¸ìå åðåïòiê òàïðûðíàëàðäû, òµíåìäåãi
ð´ðàºòàð¹à æàñàï áåðå îòûðûï º´ðàðòûðû»ûç.
Åðåïòiê òàïðûðíàëàð:
1.
х=3 áîë¹àìäà у=(7х+4)(2х-2) åðåïòå»iç.
2.
¶øá´ðûøòû» àñäàìûì Ãåðîì óîðíñëàðû áîéûìøà åðåïòå»iç. LA,LB,LC áåëãiëi äåï
åðåïòå»iç..
3.
Ïàðàáîëàìû» òµáåëåðiìi» êîîðäèìàòòàðûì åðåïòå»iç у=ах
2
+вх+с(а
0). а,в,с
коэффициентòåði áåðiëãåì (х=(-в)/2а)
4.
Ïèðàíèäàìû» êµëåíiì åðåïòåñ ïðîãðàííàðûì º´ðû»ûç. Áèiêòiãi h=3,5 см, а=2см.
(V=h*s/3; S=a
2
)
Баºûëàñ ð´ðàºòàðû
1.
Ïðîãðàí
ма á¼ëiíäåðiì æ¸ìå îëàð¹à æàòàòûì ºûçíåòòiê
ñ¼çäåðäi àòà»ûç.
2.
Êîííåìòàðèé äåãåìiíiç ìå?
3.
WRITE æ¸ìå WRITELN, READ æ¸ìå READLN îïåðàòîðëàðûìû» æ´íûðûìäà
ºàìäàé àéûðíàøûëûº áàð?
ПОҼК 042-11.1.20/03-2014
Баспа №1 кҥні 11.09.2014 ж.
121 беттің 102-
сі
102
№ 2 ëàáîðàòîðèÿëûº æ´íûð
“
²àðàïàéûí àéìûíàëûëàðäû ºîëäàìûï, òàðíàºòàë¹àì º´ðûëûíäû æ¸ìå ôèêëäiê
º´ðûëûíäû àëãîðèòíäåðäi ïðîãðàííàëàñ
”
Æ´íûðòû» íàºðàòû: ÝÅÐ-äà æ´íûð iðòåñ ò¸ðiëäåðiíåì òàìûðñ, Ïàðêàëü òiëiìäå
ïðîãðàííàëàð º´ðûï ¶éðåìñ.
1.Òàðíàºòàë¹àì àëãîðèòí
Ïàðêàëü òiëiìäå òàðíàºòàë¹àì àëãîðèòíäi IF øàðòòû æ¸ìå GOTO øàðòðûç êµøñ
îïåðàòîðûìû» êµíåãiíåì æàçñ¹à áîëàäû. Øàðòòû îïåðàòîðûìû» åêi æàçûëñ ò¶ði áîëàäû:
IF <òåêðåðiëåòiì øàðò>THEN S1 ELSE S2:
IF <òåêðåðiëåòiì øàðò>THEN S1 :
Òåêðåðiëåòiì øàðò ðåòiìäå êµáiìåðå åêi îïåðàôèÿëûº µðìåêòi ðàëûðòûðñ
îïåðàôèÿðû ºîëäàìûëàäû. Ðûðàëû,
А>2; A+B<=SIN(X).
Ñàëûðòûðñ îïåðàôèÿëàðû: = (òå»), <> (òå» åíåð), < (êiøi), > (¶ëêåì), <= (êiøi
ìåíåðå òå»), >= (¶ëêåì ìåíåðå òå»).
Øàðòòû îïåðàòîð êåëåði æîëíåì òàðàòûëàäû. Åãåð òåêðåðiëåòiì øàðò àºèºàò áîëðà,
îìäà S1 îïåðàòîðû òåêðåðiëåäi, àë åãåð øàðò àºèºàò áîëíàðà S2 îïåðàòîðû
îðûìäàëàäû. Á´ë îïåðàòîðëàð º´ðàíà ìåíåðå øàðòòû îïåðàòîðëàð áîëñû í¶íêiì.
Øàðòòû îïåðàòîðäû» æàçûëñûìû» åêiìøi óîðíàðû ºûðºàðòûë¹àì ò¶ðäå áåðiëiï îòûð.
Á´ë æà¹äàéäà åãåð øàðò ºàìà¹àòòàìäûðàðëûº áîëíàðà, îìäà S1 îïåðàòîðû îðûìäàëàäû,
àë åãåð îðûìäàëíàðà îìäà áàðºàðñ IF îïåðàòîðûìàì êåéiìãi îïåðàòîð¹à áåðiëåäi.
GOTO øàðòðûç êµøñ îïåðàòîðû íûìàäàé ò¶ðäå áåðiëåäi:
GOTO <áåëãi>
Øàðòðûç êµøñ îïåðàòîðû ïðîãðàííàìû» îðûìäàëñû áåëãiëåìãåì îïåðàòîðäàì
æàë¹àðàòûìûì êµððåòåäi.
Ðûðàë 2.1 Åêi óèãñðàìû», ÿ¹ìè äµ»ãåëåê ïåì òµðòá´ðûøòû» ºàéðûðûìû» àñäàìû
¶ëêåì åêåìiì êµððåòåòiì ïðîãðàííà º´ðû»ûç. Óµðòá´ðûøòû» æà¹û à æ¸ìå
äµ»ãåëåêòi» ðàäèñðû r áåëãiëi. Æàñàáûìà ¶ëêåì óèãñðàìû» í¸ìiì æ¸ìå àòûì
øû¹àðû»ûç.
а=7,1; r=4.
ПОҼК 042-11.1.20/03-2014
Баспа №1 кҥні 11.09.2014 ж.
121 беттің 103-
сі
103
Óµðòá´ðûøòû» àñäàìû S
кв
=а
2
, äµ»ãåëåêòi» àñäàìûS
кр
=πr
2
îðû
óîðíñëàëàðíåì àìûºòàëàäû. Îäàì ðî» åðåïòåëãåì àñäàìäàðäû» í¸ìiì ðàëûðòûðûï,
¶ëêåì àñäàììû» í¸ìiì áàðàäû.
Áåëãiëåñëåð åìãiçåíiç: À-òµðòá´ðûøòû» æà¹û à; R- äµ»ãåëåê ðàäèñðû r;
SA- òµðòá´ðûø àñäàìû S
кв
; SR- äµ»ãåëåê àñäàìûS
кр
; PI- ò´ðàºòû
π=3,1415.
PROGRAM EX1;
CONST PI=3.1415;
VAR A,R,SA,SR:REAL;
BEGIN
WRITELN (‗ÏÐÎÁÅË ÀвÛËÛ Ð°ÍÄÅÐÄI ÅÍÃIÆI³IÆ А, R‘);
READLN (A,R);
SA:=A*A;
SR:=PI*R*R;
IF SA>SR THEN WRITELN (‗Ò´ÐÒÁµÐÛØ ÀÑÄÀÍÛ=‘,SA);
ELSE WRITELN (‗Ä´³ÃÅËÅÊÒI³ ÀÑÄÀÍÛ=‘,SR);
END.
ÏÐÎÃÐÀÐÐÀ±À Ò¶ÑIÍIÊÒÅ. Îðû ïðîãðàííàäà òµðòá´ðûøòû» àñäàìû íåì
äµ»ãåëåêòi» àñäàìûì ðàëûðòûðñ ¶øiì IF øàðòðûç îïåðàòîðû ºîëäàìûëàäû.Åãåð
òµðòá´ðûø àñäàìû äµ»ãåëåêòi» àñäàìûìàì ¶ëêåì áîëðà, îìäà êåëåði îïåðàòîð
îðìûäàëàäû. WRITELN (‗Ä´³ÃÅËÅÊÒI³ ÀÑÄÀÍÛ=‘,SR);
åãåð òµðòá´ðûøòû» àñäàìû äµ»ãåëåêòi» àñäàìûìàì ¶ëêåì åíåð áîëðà, îìäà êåëåði
îïåðàòîð îðûìäàëàäû:
WRITELN (‗Ò´ÐÒÁµÐÛØ ÀÑÄÀÍÛ=‘,SA);
ELSE îïåðàòîðûìàì êåéiì « ; » ¶òið ì¶êòå ºîéûëíàéäû. ¶òið ì¶êòå ºîéûëàòûì áîëðà
ïðîãðàííàìû æ¶êòåñ êåçiìäå ðèìòàêðèðòiê ºàòå æµìiìäå í¸ëiíåò áåðiëåäi.
Ïðîãðàííàìû îðûìäà¹àììàì êåéiì ýêðàìäà êåëåði æàñàïòàð áåðiëåäi.
Turbo Pascal Version 7.0 Copyright (c) 1983,92 Borland International
ÏÐÎÁÅË ÀвÛËÛ Ð°ÍÄÅÐÄI ÅÍÃIÆI³IÆ А, R
7.1 4
Ó´ÐÓÁµÐÛØ ÀÑÄÀÍÛ= 5.04099999999744E+0001
2.Öèêëäiê àëãîðèòí
ПОҼК 042-11.1.20/03-2014
Баспа №1 кҥні 11.09.2014 ж.
121 беттің 104-
сі
104
Öèêëäiê àëãîðèòíäåð áiðºàòàð îïåðàòîðëàðäû» ºàéòàëàìûï îðûìäàëñûì
´éûíäàðòûðàäû. Åãåð ºàéòàëàìñ ðàìû àëäûì-àëà áåëãiëi áîëðà FOR ºûçíåòòiê ðµçi áàð
ôèêëäiê îïåðàòîðûì ºîëäàì¹àì û»¹àéëû, àë ºàéòàëàìñ ðàìû áåëãiðiç áîëðà WHILE и
REPEAT ºûçíåòòiê ðµçäåði áàð ôèêëäiê îïåðàòîð ºîëäàìûëàäû. FOR и WHILE
ôèêëûìäà¹û ºàéòàëàìàòûì îïåðàòîðëà𠺶ðàíà îïåðàòîðëàð ðåòiìäå ´éûíäàðòûðûëàäû.
Öèêëäiê îïåðàòîð æ¸ìå º´ðàíà îïåðàòîð ôèêë äåìåðiì º´ðàéäû. FOR ôèêëäûº îïåðàòîðû
êåëåði ò¶ðäå áîëàäû:
FOR<ôèêë îïåðàòîðû>:=<áàðòàïºû í¸ì>TO< ðû í¸ì>
FOR<ôèêë îïåðàòîðû>:=<áàðòàïºû í¸ì>DOWNTO< ðû í¸ì >
Öèêëäåð áàðëûº ºîëäàìûëàòûì ïðîãðàííàëàðäû» º´ðàíà áµëiêòåði áîëûï òàáûëàäû
æ¸ìå REPEAT, WHILE, FOR îïåðàòîðëàðûìû» êµíåãiíåì ´éûíäàðòûðûëñû í¶íêiì.
²àéòàëàìñ ðàìäàðû áåëãiëi åíåð ôèêëäåðäå REPEAT и WHILE îïåðàòîðëàðû
ºîëäàìûëàäû. REPEAT ôèêëäiê îïåðàòîðû êåëåði ò¶ðäå áîëàäû:
REPEAT
S
UNTIL e
дìäà REPEAT – ºûçíåòòiê ðµç (ºàéòàëàñ); S- оператор ìåíåðå îïåðàòîðëàð òîáû;
UNTIL – ºûçíåòòiê ðµç (пока не); е – ôèêëäàì øû¹ñ øàðòû.
Оператор S îïåðàòîðû ôèêëäàì øû¹ñ øàðòû àºèºàò áîëíàéûìøà ºàéòàëàìûï îðûìäàëà
áåðåäi. WHILE ôèêëäiê îïåðàòîðûìû» æàëïû ò´ði:
WHILE e DO S
дìäà WHILE – ²ûçíåòòiê ðµç (пока), е- ôèêëäi» æàë¹àðñ øàðòû, DO- ºûçíåòòiê
ðµç (выполнить), S- ôèêëäà îðûìäàëàòûì îïåðàòîð. Åãåð ôèêëäà áiðìåøå îïåðàòîðëàð
îðûìäàëàòûì áîëðà, îìäà îëàðäû BEGIN æ¸ìå END îïåðàòîðëûº æàºøà¹à àëñûíûç ºàæåò.
Ðûðàë 2.2
Òñìêôèÿìû» í¸ìiì åðåïòåñ ïðîãðàííàðûì º´ðû»ûç.
Y=(5-20x)/(10x
2
-12x+2.7)
Õ-òi» x
n
-ìåì x
k
-¹à dx ºàäàííåì µçãåðñiì àìûºòà»ûç. ͸òèæåëåðäi х æ¸ìå у í¸ìäåðiì
êµððåòåòiì êåðòå ò¶ðiìäå áàðûï øû¹àðû»ûç. Áåðiëãåìäåð:
x
n
- х –
òi» áàðòàïºû í¸ìi; x
k
–х –ðû í¸ìi, dx- х –òi» µçãåðñ ºàäàíû.
program p2;
const pi=3.1415;
tab='*******************************';
var
XN,XK,DX,X,Y:REAL;
BEGIN
WRITELN('ÏÐÎÁÅË ÀвÛËÛ ÅÍÃIÆI³IÆ XN,XK,DX');
ПОҼК 042-11.1.20/03-2014
Баспа №1 кҥні 11.09.2014 ж.
121 беттің 105-
сі
105
READLN(XN,XK,DX);
WRITELN(' ',TAB);
WRITELN('* X * Y * ');
REPEAT
Y:=(5-20*X)/(10*X*X-12*X+2.7);
WRITELN('*',' ':5,X:5:1,' ':5,'*',' ':5,Y:9:3,' ':5,'*');
X:=X+DX;
UNTIL X>XK;
WRITELN(' ',TAB);
END.
Turbo Pascal Version 7.0 Copyright (c) 1983,92 Borland International
ÏÐÎÁÅË ÀвÛËÛ ÅÍÃIÆI³IÆ XN,XK,DX
-0.5 2 0.2
*******************************
* X * Y *
* 0.0 * 1.852 *
* 0.2 * 1.429 *
* 0.4 * 6.000 *
* 0.6 * 7.778 *
* 0.8 * 22.000 *
* 1.0 * -21.429 *
* 1.2 * -7.037 *
* 1.4 * -4.182 *
* 1.6 * -2.967 *
* 1.8 * -2.296 *
*******************************
Ïðîãðàííà¹à
ò¶ðiìiêòåíå:
Ò´ðàºòûëàðäû
áåéìåëåñ
áµëiíiìäå
tab='*******************************' ðèíâîëäûº òèïòåãi ò´ðàºòû êµððåòiëãåì.
ÒÀ êåðòå áàðûì áåëãiëåñ ´øiì ºîëäàìûëàäû. Îðû ïðîãðàííàäà ôèêëäû ´éûíäàðòûðñ
¶øiì REPEAT îïåðàòîðû áåðiëãåì. UNTIL ºûçíåòòiê ðµçiìåì êåéiì ôèêëäàì øû¹ñ øàðòû
áåðiëãåì X>XK.
Òàïðûðíàëàð:
1.
Ðûìà àðèóíåòèêàëûº µðìåêòåðíåì а=sin x, b=cos x, c=ln |x| àìûºòàëàòûì ¶ø øàíàìû»
ºàéðûìû» í¸ìi àç åêåìiì åðåïòåñ ïðîãðàííàðûì º´ðû»ûç.
2.
Åðåïòå»iç:
ПОҼК 042-11.1.20/03-2014
Баспа №1 кҥні 11.09.2014 ж.
121 беттің 106-
сі
106
3.
y=x
2
+b óñìêôèÿðûìû» í¸ìiì åðåïòå»iç. Õ –10-ìàì 10-¹à äåéiì 2-ºàäàííåì µçãåðåäi.
b=5
4.
у=cos(x+п/3) óñìêôèÿðûìû» í¸ìiì åðåïòåï, ì¸òèæåìi êåðòå ò¶ðiìäå êµððåòi»iç. Õ –
2-äåì 2-ãå äåéiì 0,1 ºàäàííåì µçãåðåäi.
Ëàáîðàòîðèÿëûº æ´íûð òàïðûðíàëàðû:
1.
Ëàáîðàòîðèÿëûº æ´íûð ðèïàòòàíàðûíåì òàìûðû»ûç.
2.
Áåðiëãåì òàïðûðíàëàð¹à ïðîãðàííà º´ðûï, åðåïòi (îò’åò) æàçáàøà ò¶ðäå
µòêiçi»iç.
Áàºûëàñ ð´ðàºòàðû:
1.
REPEAT îïåðàòîðûìû» êµíåãiíåì ôèêëäû ºàëàé ´éûíäàðòûðñ¹à áîëàäû?
2.
WHILE îïåðàòîðûìû» êµíåãiíåì ôèêëäû ºàëàé ´éûíäàðòûðñ¹à áîëàäû?
3.
WHILE æ¸ìå REPEAT îïåðàòîðëàðûìû» àéûðíàøûëû¹û ìåäå?
№ 3 лабораториялық жұмыс
―Бір өлшемді массивтерді қолданып, циклдік құрылымды алгоритмдерді
программалау ‖
Жұмыстың мақсаты:ÝÅÐ-äà æ´íûð iðòåñ ò¸ðiëäåðiíåì òàìûðñ, Ïàðêàëü òiëiìäå
ïðîãðàííàëàð º´ðûï ¶éðåìñ.
Паскаль тілінде бірҿлшемді массивтермен цикл ҧйымдастыру ҥшін циклдік
оператор FOR қолданылады. Оператордың жазылу формасы.
FOR i:=m
1
TO m
2
DO <оператор>;
немесе
FOR i:=m
1
DOWNTO m
2
DO <оператор>;
мҧндағы i- цикл параметрі
m
1
, m
2
– цикл параметрінің бастапқы жҽне соңғы мҽні
Цикл параметрінің ҿзгеру қадамы 1 немесе -1. Егер цикл параметрінің
мҽні ҿсуіі қажет болса, онда ТО қызметтік сҿзі бар қҧрылым пайдаланылады, ал
егер тҿмендесе DOWNTO қызметтік сҿзі қолданылады.
1
,
1
,
ln
2
x
если
x
a
x
если
x
a
W
ПОҼК 042-11.1.20/03-2014
Баспа №1 кҥні 11.09.2014 ж.
121 беттің 107-
сі
107
Егер цикл бҿлімінде білнеше операто болса, онда программаның циклдік
бҿлімі операторлық жақшаларға BEGIN…END алынады. Цикл денесі цикл
операторының басқаруымен цикл параметрі соңғы мҽнге жеткенше
орындалады. Массивтерді сипаттау айнымалалар бҿлімінде келесі тҥрде
кҿрсетіледі:
VAR <массив аты>:ARRAY [n…m] OF < элемент типі >
Мҧндағы n-массив индексінің бастапқы мҽні, m-индекстің соңғы мҽні. Осы
лабораториялық жҧмыста элемент типтері INTEGER и REAL массивтері
қолданылады
Массивтерді кҿрсету мысалдары:
CONST
L=3;
M=5;
VAR
NAME: ARRAY[1..L] OF INTEGER; (‗ NAME атты массивтің сипаттамасы
Индекса типі –шектелген.
Элемент типтері - INTEGER‘)
MAS : ARRAY [1..M] OF REAL;
(‗Децст,Нақты сандар массивтерін
сипаттау.
Индекс типі –шектелген‘)
R : ARRAY [1..10] OF INTEGER; (‗Нақты сандар массивтерін сипаттау.
Индекс типі –шектелген‘)
Бір ҿлшемді массивтің элементтері массив атымен жҽне оның соңындағы
тік жақшадағы индекспен белгіленеді. Мысалы,
NAME [1], NAME [I+J], MAS [5], MAS [2*1] ; R [I-J*2].
Массив элементтерін енгізу/шығару ҥшін READ (READLN), WRITE
(WRITELN) операторлары қолданылады. Мысалы,
VAR
ALFA : ARRAY [1..10] OF INTEGER;
I : INTEGER;
WRITELN (‗ПРОБЕЛ АРҚЫЛЫ МАССИВ ЭЛЕМЕНТТЕРІН ЕНГІЗІҢІЗ‘);
FOR I:=1 TO 10 DO
READ (ALFA[I]);
.
.
ПОҼК 042-11.1.20/03-2014
Баспа №1 кҥні 11.09.2014 ж.
121 беттің 108-
сі
108
БЕРІЛГЕНДЕРДІ ЕНГІЗУ
ПРОБЕЛ АРҚЫЛЫ МАССИВ ЭЛЕМЕНТТЕРІН ЕНГІЗІҢІЗ
7 85 32 4 56 12 47 6 98 71
Мысал. a1,a2, …, a10 сандық тізбектердің элементтерінің қосындысын
мына формуламен S=a1+a2+ … +a10 есептеу программасын құрыңыз.
Есепті шешеу ҥшін циклдік алгоритм қолданамыз. Циклді дайындау
қосындының нҿлге тең бастапқы мҽнін берумен анықталады. Цикл параметрі
ретінде мҥшелік тізбек нҿмірін аламыз. Цикл параметрінің бастапқы мҽні 1-ге
тең, соңғы мҽн- мҥшелік тізбек саны, цикл қадамы +1. Циклдің аяқталуы цикл
параметрлерінің мҽні мҥшелік тізбек санынан асқанда орындалады.
а1,а2, …, а10 сандық тізбегін А атымен нақты сандар массиві ретінде, ал
мҥшелер қосындысын - S, массив ҿлшемін - N, цикл параметрін – I арқылы
белгілейміз
Программа:
Program P1;
Const N=10;
A : ARRAY[1 .. N] OF REAL;
S : REAL;
I : INTEGER;
BEGIN
WRITELN (‗ПРОБЕЛ АРҚЫЛЫ МАССИВ ЭЛЕМЕНТТЕРІН ЕНГІЗІҢІЗ‘);
FOR I:=1 TO N DO
READ (A[I]);
S:=0;
FOR I:=1 TO N DO
S:=S+A [I];
WRITELN;
WRITELN (‗Қосынды мҽні тең‘,S:7:3);
WRITELN (‗ЕСЕПТЕУЛЕР АЯҚТАЛДЫ‘);
END.
Программаға
тҥсініктеме:
Тҧрақтыларды
сипаттау
бҿлімінде
айнымалылар бҿлімінде сипатталған А массивінің ҿлшемі берілген. Индекс
типі – шектелген. Элемент типтері REAL. Осы бҿлімде мына айнымалылар
сипатталған: I- цикл параметрі; S- қосынды
А массивінің элементтерін енгізуді ҧйымдастыру ҥшін FOR операторы
бар цикл қолданылады. Цикл параметрі ретінде тізбек мҥшесінің нҿмірі
алынған. FOR операторының алдында тҧрған WRITELN операторы қолданушы
мен машина арасында байланыс ҧйымдастыруға арналған. Осы оператор
орындалғанда экранға мынадай мҽлімет шығады:
ПОҼК 042-11.1.20/03-2014
Баспа №1 кҥні 11.09.2014 ж.
121 беттің 109-
сі
109
ПРОБЕЛ АРҚЫЛЫ МАССИВ ЭЛЕМЕНТТЕРІН ЕНГІЗІҢІЗ
Сандар клавиатурадан пробел арқылы енгізіледі. Тізбек мҥшелерінің
қосындысын есептеу ҥшін FOR операторы бар цикл қолданылады.
Қосындының бастапқы мҽні S:=0 операторымен беріледі. Қосындының келесі
мҽні S:=S+A[I] операторы орындалғанда жҥреді. Циклден шығу цикл
параметрінің мҽні I>10 болғанда жҥреді.
Мысал: а1, а2, …, а15 сандық тізбек элементтерінің ҥлкенін табу
программасын қҧрыңыз. Баспаға табылған ҥлкен элементті шығарыңыз.
PROGRAM P2;
CONST N=15;
(*А массивінің ҿлшемі*)
VAR
A : ARRAY[1..N] OF INTEGER;
(*А массивін сипаттау*)
AMAX : INTEGER; (*максималды элементті белгілеу*)
PN :INTEGER; (*максималды элементтің тізбектік нҿмірі*)
I : INTEGER; (*цикл параметрі*)
BEGIN
WRITELN('ПРОБЕЛ АРҚЫЛЫ 15 САН ЕНГІЗІҢІЗ');
FOR I:=1 TO N DO
READ(A[I]);
AMAX:=A[1]; PN:=1; (*циклге дайындық*)
FOR I:=2 TO N DO (*цикл*)
IF A[I]>AMAX THEN
BEGIN
AMAX:=A[I];
PN:=I;
END;
WRITELN;
WRITELN('А ТІЗБЕГІНІҢ МАКСИМАЛДЫ ЭЛЕМЕНТІ');
WRITELN('A(',PN:2,')=',AMAX:4);
END.
ПРОБЕЛ АРҚЫЛЫ 15 САН ЕНГІЗІҢІЗ
11 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
А ТІЗБЕГІНІҢ МАКСИМАЛДЫ ЭЛЕМЕНТІ
A(15)= 15
Есептік тапсырмалар:
ПОҼК 042-11.1.20/03-2014
Баспа №1 кҥні 11.09.2014 ж.
121 беттің 110-
сі
110
1.
Элементтері а
n
=n/(n+1), n=1,2,…,20 формуласымен анықталатын тізбек
қҧру қажет.
2.
s1, …, …, s15 тізбек элементтерін кері тҽртіпте жазу қажет, яғни s15, …,
…, s1
3.
{aj}, j=1,2,3,..,8 массивінде минималды элементті табу программасын
қҧру қажет.
Есепті
мына берілгендер бойынша шығарыңыз:
А) 3,-7,8,10,-75,128,7,10
Б) 100,25,117,18,-25,-5,17,7
4. а1, а2, …, а15 сандық тізбек элементтерінің кішісін табу программасын
қҧрыңыз. Баспаға табылған кіші элементті шығарыңыз.
Ëàáîðàòîðèÿëûº æ´íûð òàïðûðíàëàðû:
3.
Ëàáîðàòîðèÿëûº æ´íûð ðèïàòòàíàðûíåì òàìûðû»ûç.
4.
Áåðiëãåì òàïðûðíàëàð¹à ïðîãðàííà º´ðûï, åðåïòi (îò’åò) æàçáàøà ò¶ðäå
µòêiçi»iç.
Áàºûëàñ ð´ðàºòàðû:
1.
Паскаль тілінде массивтер қалай сипатталады?
2.
Массив элементі қалай берлгіленеді?
3.
FOR операторының қандай жазылу формалары бар?
Лабораториялық жҧмыс 1- тапсырмалары
1-кесте
Вариант
№
Мазмұны
1.
0.5
x
при
,
*
2
2
x
при
,
x
0.98
x
0.5
при
,
x
2
tgx
y
2.
1
x
1.4
при
,
x
1.4
x
при
,
1.5
x
1.4
x
при
,
2
x
y
3.
3
x
при
,
x
-
1.3
x
при
,
cosx
0.9
x
0.1
при
,
sin
2
x
y
ПОҼК 042-11.1.20/03-2014
Баспа №1 кҥні 11.09.2014 ж.
121 беттің 111-
сі
111
4.
2.4
x
при
,
tgx
2.4
x
при
,
3
x
2.4
при
,
2
.
1
4
2
x
x
y
5.
3
x
при
x,
*
2
1
1.7
x
при
,
x
3
x
1.7
при
,
*
2
e
x
y
6.
13
x
при
,
8
x
10
x
при
,
1
13
x
10
при
,
*
2
e
x
2
x
y
7.
8.5
x
при
,
tg
2.5
x
при
cosx,
8.5
x
2.5
при
,
2
x
2
x
y
8.
0.5
x
при
x,
*
3
-2
x
при
2,
x
0.5
x
2
-
при
,
sin x
y
1 кесте жалғасы
9.
3
x
при
x,
-
3
x
при
1,
x
5
x
3
при
,
2
/
x
y
10.
7
x
при
1.3,
x
*
2
0
x
при
2,
x
7
x
0
при
),
8
.
1
cos(x
y
11.
1
x
при
1.2,
x
2
x
при
1,
-
2
x
1
при
,
x
y
ПОҼК 042-11.1.20/03-2014
Баспа №1 кҥні 11.09.2014 ж.
121 беттің 112-
сі
112
12.
5
x
при
,
2.3
x
при
,
x
5
x
2.3
при
,
2
.
7
e
x
x
y
13.
0.95
x
при
,
x
0.8
x
при
x,
*
1.2
0.95
x
0.8
при
,
cos x
y
14.
1
x
при
1.7,
x
1
x
при
tgx,
1
x
0.2
при
,
sin x
y
Достарыңызбен бөлісу: |