Оқу лық/ Н. А. Закирова, Р. Р. Аширов Ас та на: «Ар ман­ПВ» бас па сы, 2018. 304 б



Pdf көрінісі
бет54/199
Дата18.10.2023
өлшемі13,17 Mb.
#117933
түріКнига
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   199
М
43-су­рет.
43-су­рет.
 Қа
 Қа
Қа
Қа
лып
лып
Қа
Қа
Қа
ты 
ты 
М
жағ
жағ
дай
дай
мә
мә
ні 
ні 
тө
тө
мен 
мен 
мә
мә
ні 
ні 
А
А
А
ААА
а)
а)
 Қа
 Қа
нық
нық
қан б
қан б
у
у
қан б
қан б
қан б
Н
Н
НН
Н
Н
НННННННННННННННННН
Н
Н
Н
НННН
ННН
Н
Н
НННН
-
-
-
-
-----
П
ППП
В
ын
ын
дай
дай
лар
лар
дың 
дың 
бір бө
бір бө
б
б
ра
ра
да 
да 
мо
мо
л
л
мо
мо
мо
е
е
ку
ку
л
л
ку
ку
ку
а
а
т
т
а бо
а бо
л
л
а бо
а бо
а бо
а ал
а ал
қы
қы
сым 
сым 
а
а
намикалық те
с
пе
пе
­
­
тең
тең
с
лық те
п
жа
жа
мо
мо
ле
ле
к
к
у
у
к
кк
ла
ла
у
уу
тын 
тын 
жағ
жағ
дай 
дай 
дік 
дік 
деп, 
деп, 
а
де
де
гі 
гі 
бу мұн
бу мұн
ғын 
ғын 
ға
ға
на 
на 
ла
ла
лар 
лар 
с
ды 
ды 
гі 
гі 
қы
қы
сым 
сым 
а, кон
а, кон
ден
ден
с
с
а
а
ция 
ция 
бу мұн
бу мұн
дай 
дай 
ы
қа
қа
ра­
ра­
қа
қа
қа
жә
жә
не 
не 
сым 
сым 
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года

217


70
­ С­тем­пе­ра­ту­ра­да­ғы­қа­нық­қан­бу­дың­қы­сы­мы,­к а
Cы нап 
0,0002
Эфир 
60

2,3
Фреон
567
Cпирт
5,9
Аммиак
857
Кез кел ген газдың қы сы мы си яқ ты қа нық қан бу дың қы сы мы да тем пе ра­
ту ра жо ға ры ла ған кезде жо ға ры лай ды. 
Егер бу өзі нің сұй ығы мен ди на ми ка лық те пе-тең дік те бол ма са
он да оны 
қа нық па ған бу
 деп атай ды.
Ба қы лау сұ рақ та ры
1. Қан дай құ бы лыс бу ла ну деп атала ды? Бу дың газ дан ай ыр ма шы лы ғы қан дай?
2. Бу ла ну дың қан дай тә сі лі ке бу деп атала ды? Сұй ық тың ке бу жыл дам ды ғы на қан-
дай фак тор лар әсер ете ді?
3. Ке бу ке зін де сұй ық тың іш кі энер гия сы қа лай өз ге ре ді?
4. Кон ден са ция де ге ні міз не?
5. Қан дай бу ды қа нық қан бу деп атай ды? Қа нық па ған бу деген не?
Тап­сыр­ма
­ ара ра та­беріл ен­қаныққан­булар­қысымы­кестесімен­танысып ­келесі­с рақтарға­
ауап­берің ер ­
­ ысымы­
­к а­атмос ералық­қысымнан­артық­ аттар ы­те ­буланатын­с ықтар­
еп­санауға­бола­ма ­
­
еліктен­Жер­бетін е­а оттан­ не­оттектен­т ратын­ ен ­к л ер­ оқ ­
­ е ­буланатын­с ықтарға­мысал­келтірің ер ­
Жауабы­қандай
а быр да с
 су ық б лады
 
м м
 ыс ты ы а ыдау 
 қ ы
 
т мд с ққа л қарды ру
 қала с р т д
л ал а а ты а а да сы тыр ла ды
а быр там ы ла ры а да р , ал 
 д сақ б ла ды
 
р ды т м п ра ту ра сы 
 
л ыс тық та ауа т м п ра ту ра сы а б р
ра дус қа т м б ла ды
с тық 
 
 

ық м лы рақ б ла ды
А
70
70
А
Р
Р
3.
4. Кон
5. Қандай бу
М
Қандай құ
Буланудың қан
дай факторлар әсер ете
Кебу кезінде сұй
денса
А
А
А
лау сұрақтары
дай құбылыс бу
дың қандай тә
НН
Н
Н
т м п ра ту ра сы
б ла ды
 
ық м лы рақ
-
а да
П
б лады
ыс ты ы а ыдау
қарды
ру
қала
сы тыр ла ды
р , ал
В
ліктен­Жер­бетін е­а оттан­ не­оттектен­т ратын­ ен ­к л ер­ оқ ­
ВВ
е ­буланатын­с ықтарға­мысал­келтірің ер ­
В
В
б
та­беріл ен­қаныққан­булар­қысымы­кестесімен­танысып ­келесі­с рақтарға­
мы­
­к а­атмос ералық­қысымнан­артық­ аттар ы­те ­буланатын­с ықтар­
ліктен­Жер­бетін е­а оттан­ не­оттектен­т ратын­ ен ­к л ер­ оқ ­
аа
та­беріл ен­қаныққан­булар­қысымы­кестесімен­танысып ­келесі­с рақтарға­
мы­
­к а­атмос ералық­қысымнан­артық­ аттар ы­те ­буланатын­с ықтар­
а
с
с
с
с
п
п
пе-теңдікте бол
а
сы
сы
мы 
мы 
да тем
да тем
с
с
с
ы
ы
ы
ыыы
ыы
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года

217


71
Экс пе ри ме нт тік тап сыр ма
Сұй ық тың ке буі нің тем пе ра ту раға, оның бе ті нің ау да ны на, жел дің бар 
бо лу ына жә не сұй ық тың те гі не тәу ел ді лі гін тек се рің дер:
1. Екі шы ны ті лік ке әтір дің бір дей екі там шы сын та мы зың дар. Бір ті лік ті екін-
ші сі нен алыс та тып, оның үс ті нен қа ғаз бен жел де тің дер. Қай ті лік те гі әтір 
там шы сы те зі рек ке бе ді?
2. Осы тә жі ри бе ні қай талаң дар, тек бір там шы ны ті лік тің бой ына жа ғып тас-
таң дар. Қай там шы те зі рек ке бе ді?
3. Ке бу жыл дам ды ғы ның тем пе ра ту ра ға тәу ел ді лі гін тек се рің дер: бір ті лік ті 
тә жі ри бе ні қай тала мас бұ рын қыз ды рып алың дар.
4. Шы ны ті лік ке су мен әтір ден бір там шы дан та мы зып, олар дың ке бу жыл-
дам ды ғын са лыс ты рың дар.
Жа сал ған тә жі ри бе лер бой ын ша есеп бе ру ге дай ын да лың дар. 
АР
МА
Н
-
ПВ
б
б
а
а
ге дайындалыңдар. 
с
зып, олардың ке
дар. 
п
ына жа
серіңдер: бір ті
а
ліктегі әтір 
ына жағып тас
с
с
дің бар 
лікті екін-
гі әтір 
ы
ы
дің бар 
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года

217


72
§ 12. Қай нау, мен шік ті бу ла ну жы луы.
Қай нау тем пе ра ту ра сы ның сырт қы ор та
қы сы мы на тәу ел ді лі гі
I Қай нау. Қай нау ке зін де гі сұй ық тың
тем пе ра ту ра сы
Қай нау ке зін де сұй ық та ғы ері ген ауа кө пір­
шік те рі нің ішін де бу пай да бо ла ды. Кө пір шік­
тердің көлемі үл кей іп, Ар хи мед кү ші артады. 
Көпіршіктер сұй ық тың бе ті не кө те рі ле ді де, 
бу мо ле ку ла ла рын бо са та ды (44­су рет). Сұ йық 
тұрақты тем пе ра ту рада қайнайды әрі шу ес ті­
ле ді.
44-су­рет.
 Сұй ық тың қай науы
Сұй ық қай на йтын тем пе ра ту ра ны 
қай нау тем пе ра ту ра сы
 деп 
атай ды.
Әр сұй ық тың қай нау тем пе ра ту ра cы әр түр лі бо ла ды. Бұл әртүрлі зат­
тардың мо ле ку ла ла ры ның өза ра әре кет те су күш те рі нің ай ыр ма шы лы ғы мен 
тү сін ді рі ле ді. Молекулалардың өзара күш ті әре кет тесуін же ңіп шы ғу үшін 
мо ле ку ла лар дың ки не ти ка лық энер гия сы үл кен мән ге ие бо луы жә не тем пе­
ра ту ра ла ры да жо ға ры бо луы ке рек.
Қай нау – 
қай нау тем пе ра ту ра сында
 сұй ық тың тұтас кө ле мін де гі 
бу ла ну про це сі.
2­қо сым ша да ғы 10­кес те де бір қа тар зат тар дың қа лып ты ат мос фе ра лық 
қы сым да ғы қай нау тем пе ра ту ра ла ры бе ріл ген.
Кү­ті­ле­тін­нә­ти­же
а ра ра ты қып с д р
бу ла у д ы лу 
м л р а ық та
ала сы дар
қа ау т м п ра ту ра
сы ы сырт қы қы сым а 
т у л д л т с д р
ала сы дар
На­зар­ау­дарыңдар
Сұйық қай наған ке з де 
бу ға айналу процесі 
сұ йық кө ле мін тұтас 
қамтиды.
А
72
72
қы
қы
Р
Р
бу
2
2
­
­
қо
қо
сым
сым
қы
қы
сым
сым
да
да
ғы қай
ғы қай
М
лар
лар
ла
ла
ры да ж
ры да ж
ла
ла
ла
М
Қайнау – 
қай
булану про
А
тың 
тың 
к
к
у
у
к
кк
ла
ла
у
уу
ла
ла
ры
ры
ла
ла
ла
ді. 
ді. 
Молекулалардың өзара күш
Молекулалардың өзара күш
лар
лар
дың 
дың 
ки
ки
не
не
ти
ти
ры да ж
ры да ж
о
о
ға
ға
ры бо
ры бо
ға
ға
ға
Н
Н
йтын тем
қай
қай
на
на
у тем
у тем
на
на
на
ры
ры
ның 
ның 
-
йтын тем
П
П
пера
В
ба
с
т
т
а
а
ды 
ды 
(44
(44
рада 
рада 
қайнайды әрі шу ес
қайнайды әрі шу ес
п
бо
бо
ла
ла
хи
хи
ме
ме
д кү
д кү
бе
бе
ті
ті
не 
не 
кө
кө
те
те
(44
(44
­
­
су
су
а
ері
ері
г
г
ен ауа кө
ен ауа кө
ла
ла
ды. 
ды. 
Кө
Кө
пір
пір
ші
ші
с
тың 
тың 
ы
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года

217


73
ІI Мен шік ті бу ла ну жы луы 
Сұй ық ты бу ға ай нал ды руға қа жетті жы лу мөл ше рін есеп теу үшін 
мен­
шік ті бу ла ну жы луы 
деп атала тын фи зи ка лық ша ма ен гі зі ле ді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   199




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет