Бақылау сұрақтары және тапсырмалар

1. 
   Қыңырлықтың пайда болу себептерін атаңыз?
   
2. 
   Қыңырлық пен еркелікті байқаған жерде тәрбиеші қандай шаралар қолдануы қажет?
   
3. 
   Еркелікті жоюдың жолдары
   
4. 
   Баланың бойына ізгілік қасиеттерді қалыптастырудың жолдарын атаңыз?
   
5. 
   Профессор Н. Д. Левитов бойынша қыңырлықтың психологиялық ерекшеліктерін байқататын белгілерін атап көрсетіңіз.
   
6. 
   Мектепке дейінгі балалық шақта бала сезімінің сыртқы белгілеріндегі өзгерістерді атаңыз?
   
7. 
   Мектеп жасына дейінгі балалардың сезімінің дамуы
   
8. 
   Мектеп жасына дейінгі балалардың ерік өрісінің дамуы
   

1. 
   тапсырма
   

2. 
   тапсырма
   

«Бірде әкеммен бірге орман ішінен келе жаттым. Күн батып, қараңғы түскен кезде бойымды үрей билеп, әкемнің қолынан ұстауға тырыстым. Менің қобалжуымды сезген әкем сынайын деген болу керек:

- «Сен, осы сүрлеумен тарта бер, ал мен мына соқпаққа түсейін,

екі жол біраздан соң қосылады. Іздеген жоғымыз не саған, не маған, мүмкін кездесіп қалар, ал кеттік, жолыққанша» - деді де, өзі айырық соқпаққа түсіп, кете барды. Менде қорқыныш пайда болды, бірақ өзімді батылырақ сезінуге тырысып, ілгері жүріп кеттім. Бұталардың арасынан бірдеңе сыбыр етті, бірақ мен алға қарай нық басып жүре бердім. Расында, біраздан кейін жол қосылысында алдымнан күтіп тұрған әкеме кездестім.

Мен де өз ұлымды осылай тәрбиелеп келемін.

Сұрақ: Бақытжанның әкесі оның бойына қандай ерік сапаларын қалыптастырып тәрбиелеген?

3. 
   тапсырма
   

4. 
   тапсырма
   

5. 
   тапсырма
   

ә) Мектеп жасына дейінгі балаларда сезімнің қандай түрлері байқалады? Белгілі бір сезімнен баланы арылтудың әдіс-тәсілдері қандай?

б) Баланың бойында сезімнің қандай түрлері жиі кездеседі? Кейбір баланың сезімі тым жиі өзгереді. Оның себебі неде?

Тест сұрақтары:

1. 
   Еркелікті жоюдың жолы
   

1. 
   үйде де, бақшада да баланың айтқанын істеуді қою керек, жылайды екен деп айтқанын істей беруге болмайды.
   
2. 
   отбасындағы тәрбие бағытын түзеу керек.
   
3. 
   сабақ үстінде қадағалау керек
   

Е) еркелету керек

2. 
   Баланың қыңыр болуының негізгі себебі неде?
   

1. 
   қыңырлық ешқандай тыйым көрмеген еркеліктен, өзімшілдіктен, ұжымнан шеттеуден, дербестігін жоғалтқаннан, өз бетімен еңбек ете алмаудан.
   
2. 
   ересек адамның балаға орынсыз ұрсып, шектен тыс жәбірлеуінен
   
3. 
   тәрбиеленушілердің қатаң талап қоюынан, үгіттеуінен, бір сөзді болмай орынсыз мақтай беруінен
   

Е) барлық жауап дұрыс

3. 
   Өзінің жауапкершілігін сезіну, өзімшілдікпен күресудің ең жақсы жолы:
   

1. 
   ұжыммен тапсырманы орындатуда
   
2. 
   жеке ойнатуда
   
3. 
   ерте ұйықтатуда
   

Е) оқуға үйретуде

4. 
   Мектеп жасына дейінгі балаларда әлі де болса кездесетін жаман әдет:
   

1. 
   бақырып жылау
   
2. 
   күлу
   
3. 
   тыңдамау
   

Е) қуану

4. 
   Баланың мінез-құлқындағы кемшіліктерді жою жолдары
   

1. 
   Баланың ерік, қайратын тәрбиелеуде бірыңғай дұрыс жоспарланған жарасымды іс-шараларды қолдану
   
2. 
   Баланың ерік, қайратын тәрбиелеуде жоспарланбаған іс- шараларды қолдану
   
3. 
   Баланың ерік, қайратын тәрбиелеуде тыңғылықты іс-шараларды қолдану
   

Е) Баланың ерік, қайратын тәрбиелеуде алдап-арбау амалын қолдану

6. 
   Ерік кемшіліктерінің ішіндегі балаларда көп кездесетіні
   

2. 
   қулық
   
3. 
   айлакерлік
   

Е) сыпайылық

6. 
   Қыңырлықтың психологиялық ерекшеліктерін байқататын белгілерін атап көрсеткен ғалым:
   

1. 
   Н. Д. Левитов
   
2. 
   Л. С. Выготский
   
3. 
   В. В. Давыдов
   

Е) С.Л. Рубинштейн

6. 
   Профессор Н. Д. Левитов қыңырлықтың психологиялық ерекшеліктерін байқататын белгілерін атаңыз
   

1. 
   қалай да өзінің айтқанын істегісі келушілік
   
2. 
   баланың жаңа пікірді ұға алмайтын ойының тарлығы
   
3. 
   басқа адамға талап қойғыш,
   

Е) барлық жауап дұрыс

6. 
   Қыңырлықтың бала психологиясына жағымсыз ықпалы
   

1. 
   Ерке, өзімшіл болады
   
2. 
   ұжымнан шет қалады
   
3. 
   дербестігі жойылады
   

Е) барлық жауап дұрыс

6. 
   Баланың ырықты қозғалыстар жасауға үйрене бастауы, яғни өз қозғалысын денесін басқара алуынан басталатын психикалық күй:
   

1. 
   ерік
   
2. 
   ес
   
3. 
   ойлау
   

Е) түйсік

4. 
   тарау. Баланы мектепке психологиялық даярлаудың
   ерекшеліктері
   

5. 
   Баланы мектепке психологиялық даярлаудың теориялық
   мәселелері