Оқулық. Алматы: жшс рпбк


Ішкі секреция бездері қызметі мен жүйке жүйесі



Pdf көрінісі
бет270/542
Дата06.01.2022
өлшемі5 Mb.
#15983
түріОқулық
1   ...   266   267   268   269   270   271   272   273   ...   542
Байланысты:
[Nes pbaev T.] ZHanuarlar fiziologiyasue(z-lib.org)

11.3. Ішкі секреция бездері қызметі мен жүйке жүйесі 

əрекеттерінің байланысы. 

Гипоталамус – гипофиздік жүйе

Организмде орталық жүйке жүйесі мен ішкі секреция безде-

рі тығыз байланыста əрекет етіп, əртүрлі функциялардың үй-

лесімділігін қамтамасыз етеді.

Ішкі секреция бездері рефлекс доғасының эффекторлық 

(орын 


 

даушы) бөлігі болып табылады. Əрбір без вегетативтік 

жүй   ке жүйесінің рецепторлық жəне эффекторлық талшықтары-

мен жаб дықталады. Жүйке талшықтарымен таралған тітіркеніс 

гор 

мон 


дардың түзілуі мен олардың белсенділігін өзгертеді де, 

ішкі секреция бездеріне тікелей əсер етеді.

Гормондар қан арқылы орталық жүйке жүйесінің қызметіне 

əсер етеді. Өз кезегінде ішкі секреция бездерінің қызметін реттеу-

де орталық жүйке жүйесі, оның аралық мида орналасқан аймағы 

(гипоталамус) маңызды рөл атқарады. Гипоталамус гипофиздің 

қызметін, ал гипофиз барлық ішкі секрециялы бездердің əреке-

тін реттейді. Осымен байланысты бұл екі құрылымды күрделі 

нейроэндокриндік кешен – гипоталамус-гипофиздік жүйеге бі-

ріктіреді (127-сурет).

Гормондар жүйке жүйесімен салыстырғанда нысана мүше-

лерге бапты əсер етіп, олардың əрекетінен туындайтын өзгерістер 

баяу дамиды. Сондықтан гормондар ұлпалардың жіктелу про-

цесін, мүшелердің қалыптасуын реттеуде маңызды қызмет 

атқарады. 



349

Гипоталамус ядроларының 



ней ро секрециялық торшаларын-

да нейросекреттер түзіледі. Олар 

гипофиздің артқы бөлігіне жүй-



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   266   267   268   269   270   271   272   273   ...   542




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет