6.13. Симпатикалық бағандар
С им патикалы ң баған н ы ң ( tr u n c u s s y m p a th ic u s ) кеуде бөлім і —
кеуде іш іл ік ф асц ия ( f. en d o th o ra cica ) ар ты н д а о р н ал асқ ан . Ш ека-
416
6 бөлім. Кеуденің клиникалық анатомиясы
ралы ң бағанны ң өртүрлі қ ү р ы л ы м д ар ы болады . О ларды сы ртңы
п іш ін ін е қ ар ап ек іге бөлем із. Б ір ін ш ісі — дөң гелек ж ән е сопаңш а
п іш ін ді, ү сақ көп түйіндерден қ ү р ал ад ы . Б а й л ан ы сты р у ш ы тар-
м ақтар ( r. c o m m u n ic a n te s) көбіне ж а л ғ ы з ж ән е олард ы ң бойы нда
ңосы м ш а түйіндер орн аласады . Әрбір ж ү л ы н д ы ң нерв 2 — 3 ганг-
лийм ен б айланы сады , түй ін дер ар ал ы ң тар м аң ( rr. in te rg a n g lio n )
ңы сңа, көбіне екеу ж ән е үш еу болы п келед і. Е к ін ш ісі —ж ү л д ы з-
ш а тәрізд і созы лған , ір і түйіндерден қ ү р ы л ған . Б ай л ан ы сты р у ш ы
тарм аңтар ( r. c o m m u n ic a n te s) көбіне екеу , кейде одан д а көптеу.
Түйіндер ар ал ы ң б айланы стар (rr. in te rg a n g lio n a re s) көбіне ү зы н ,
ж а л ғ ы з немесе тіп ті болм айды . Т үй ін д ердің көп бөлігі ң абы рға
бастары ны ң түсы нда орн аласады . Е ң ір і к еу д ел ік тү й ін ( gangl. tho-
racale) І-ңабы рға басы ны ң түсы нда орн аласады . Ол кейде төм енгі
мойы н ганглийм ен бір ігіп , ж ү л д ы зш а тү й ін (gangl. s te lla tu m ) қү-
райды . Оң ж а қ т а ғ ы tru n c u s sym p a th ic u s v. a zyg o s-тан ты сқ ар ы
ж әне ар тқ ы ж ағы н д а орн аласады . А л сол ж а ң т ан v. h em iazygos
inferior ж эн е superior (accesoria) ар ты н ан ж эн е сы р ты н д а ж а т а
ды. К еуденің ш ек ар ал ы ң б аған асы н ан іш ңуы сы а ғзал а р ы н а ңүр-
саң ты қ ү л к ен ж ән е к іш і н ервтері (n n . sp la n ch n ici m ajor et. m inor)
қ ү р сақ ж эн е кеуде қу ы сы а ғзал а р ы н а ө рім дер береді.
Қ үрсақты ң ү л к ен нерв (п . sp la n ch n icu s m ajor) — V , IX кеуде
тү й ін дерін ің т а р м ақ тар ы н ан , ал қ ү р саң ты ң к іш і нерві (п. sp la n c h n i
cus m inor) — X , X I кеуде түйіндерден ң ү р ы л ған . Қ үрсаң н ер втер ін ің
екеуі де о м ы р тқ алар д ы ң бүйірлерінде о рн аласы п , д и аф р агм ад ағы
бүлш ы қет а р ал ы қ саң ы л ау л ар а р қ ы л ы ң үрсаң ң у ы сы н а өтіп , кур-
сак өрім ін ің қ ү р ам ы н а к ір ед і.
Клинжалық анатомия
Достарыңызбен бөлісу: |