Оқулық Қазақ тіліне аударған А. М. Марқабаева Жауапты редакторы проф. Т.Қ. Рахыпбеков 2015



Pdf көрінісі
бет41/177
Дата26.04.2023
өлшемі1,31 Mb.
#87199
түріОқулық
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   177
Байланысты:
Медицина әлеуметтануы. Решетникова

J. H. Goldthorpe. The Political Economy of Infl ation. London: Martin Robertson, 1978). Автор-
ды ойынша мртебе с"раныса сай аныталады. Егер ж"мыс с"раныса ие болса, онда ол 
ж"мысты "сынысы шектеулі болады. Б"л теория а сйкес мамандар зара жо ары жала-
ы т ленетін жне жо ары лауазымды орын а бсекелеседі. Жо ары лауазымды орын а ие 
бол аннан кейінгі ана аттану дефицитпен жне атал ан орын а леуметтік ерекшелігімен 
сипатталады. 


90 
II Блім. Медицина леуметтануы
емдеу сапасына не "рлым жо ары талаптар оя бастады, ал, екінші 
жа ынан, емдеу-алдын алу мекемелеріндегі материалды техникалы 
жа дай к п згере ой ан жо. К бінесе б"л жа дайлар наразы науас 
пен б"л жерде кінлі емес дрігер арасында шиеленіске келеді. Осын-
дай шиеленістіболдырмау немесе шешу жолын табу дрігерді з "жы-
мында ы беделін жо арылата тсері с зсіз.
Нарыты экономика жа дайында материалды фактор науас пен 
дрігер арасында ы арым-атынасты крделендіре тсті. Негізгі этика-
лы принцип — ауруды алдында барлы ы те, я ни, науасты жеке 
т"л асы, мртебесі, аржы жа дайына туелсіз арамастан дрігер толы 
жо ары ксіптік біліктілікпен науаса ызмет к рсетуі тиіс. Жаа на-
рыты тжірибелер дрігерлерден трлі атынас талап етеді: «к рсетіл-
ген ызмет шін аша т лейтіндер» (МС, аылы ызмет трлері, жеке 
тжірибе) жне «аз т лейтіндер» (ММС, «бюджеттегілер»). Нарыты 
атынастарды алыптасуына байланысты кінішке арай «дрігерлік 
этиканы» жаа лгісі пайда болды: не "рлым к п аржы т леуге абі-
летті адамдар а со "рлым ерекше ыыласпен арау, тіпті, баса науас-
тарды к зінше де осындай рекеттерге бару беле ала тсуде.
2.2.5. Нау*ас пен д4рігерді' 4леуметтік зара 4рекеттестігі
Дрігер мен науас арасында ы атынастарды медициналы этика 
ережелері к п асырлы ксіптік тжірибе мен жалпыадамзатты са-
палардан бастау алады. Денсаулы сатау дрігерді науаспен серік-
тестігі ретінде тсіндіріледі.
Дрігер нау#асты барлы# 'зіндік рухани лемі #$ндылы#тары, деттері, 
ерекшеліктері бар т$ла ретінде #абылдайды. Дрігер нау#асты тыныш-
тандыра, сендіре, $ялта алады, сонымен #атар, бас#аларды к'зінше нау-
#асты ауруы мен жеке 'міріні #$пия мселелелерін с$рамауы тиіс. Дрігер 
нау#асты 'зіні сын к'зімен #арауымен, менсінбеушілігімен, алаасарлы-
ымен жне д'рекілігімен ренжітпеуі тиіс. Кез келген адам #$рметтеу-
ге лайы#, сонымен #атар, аяушылы##а да лайы#. [кінішке #арай, дрігер 
к'бінесе асыады, нау#асты тыдай алмайды, 'зіні ішкі сезімін, яни, $на-
татындыын немесе $натпайтындыын жасыра алмайды, нау#аспен гі-
мелесу барысында орынды с'з таба алмайды.
Rкінішке арай, науас пен дрігер арасында ы шиеленісті жа дай-
ларды к бінде дрігер д"рыс атынас орната алмайды. Ауруды зерттеу 
рдісінде, науаспен атынаса тсу жне емдеу шараларын жргізу ба-
рысында жеке психикалы реакцияларды стемдік етуі олайсыз сал-
дарлар а келуі ммкін. Кейде науасты психикалы реакциясы оны 


2.2. Медицина леуметтануы пні жне міндеттері 
91
жа дайын ауруына ара анда басымыра айындауы ммкін. Терапия-
лы рдіс науасты белсенділігіне негізделеді, егер б"ндай белсенділік 
болмаса, емдеу шараларыны сері т мендейді
1
.
Науасты зін емдеуші дрігерді та айында ан емшараларын 
орындау дегейі к птеген факторлар а туелді. Біріншіден, науас зі-
не дрігерді айтандарын тсінбеуі ммкін. Біра кейде науас дрі-
герді зіне айтандарын тсінгенімен, оларды орындау шін осымша 
дайындыа, тсіндіруге м"таж болуы ммкін. Екіншіден, науас 
дрігер та айында ан емді басшылыа алмай, зіні білгенін істеуі 
ммкін. Мысалы, дріні м лшерін азайту, емдеу барысында зіліс 
жасау, «дріден "тылу шін» емді тотатуы ммкін
2
. Lшіншіден, "за 
терапия барысында науас немі уаытымен дрілерді абылдау а ау-
арсыз болуы ммкін.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   177




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет