108
Циклден шығу GOTO операторы немесе BREAK проце-дурасы көмегімен орындалған кездерден басқа жағдайлардың барлығында цикл параметрінің мəні анықталмаған болып сана-лады.
Цикл тұлғасы ретінде басқа оператор қолданылуы мүмкін. Мысалы, F=N! факториалының мəнін есептеу үшін төмендегі
операторларды қолдануға болады:
a) … F:=1; b) … F:=1;
FOR I:=1 TO N DO FOR I:=N DOWNTO 1 DO
F:=F*I; … F:=F*I; …
Келесі мысалда цикл 26 рет орындалады жəне SIM айнымалысы мəн терінде ’A’-дан ‘Z’-ке дейінгі латын əріптерін қабылдайды.
...
FOR SIM:=’A’ TO ‘Z’ DO
WRITELN(SIM);
...
Егер цикл ішінде тағы да басқа цикл болса, онда бұндай цикл қабатталған цикл немесе күрделі цикл деп аталады. Ішінде циклі бар цикл сыртқы цикл деп, ал сыртқы цикл ішіндегі цикл ішкі цикл деп аталады. Ішкі жəне сыртқы циклдерде жоғарыда айтылған үш циклдің кез келгені болуы мүмкін: FOR, WHILE немесе REPEAT. Қабаттасқан цикл құрастырған кезде, ішкі циклдің барлық операторлары сыртқы цикл тұлғасының ішінде болуы керек. Циклдерді бір-біріне қабаттастыру саны компьютердің жады көлемімен шектеледі. Алдымен ішкі цикл орындалады, сонан кейін сыртқы цикл параметрі өзгеріп, тағы да ішкі цикл орындалады, т.с.с.
Мысал. Y мəнін төмендегі формаула бойынша есептеу керек болсын делік:
N M
Y = ∑ ∏Aij
i=1 j=1
Мұның программасы мəтіні төмендегідей болады.
PROGRAM SP;
CONST N=10;
M=15;
109
VAR A: ARRAY [1..N,1..M] OF REAL;
I,J: INTEGER;
P,Y: REAL;
BEGIN
FOR I:=1 TO N DO
FOR J:=1 TO M DO
READLN(A[I,J]);
Y:=0;
FOR I:=1 TO N DO
BEGIN
P:=1;
FOR J:=1 TO M DO
P:=P*A[I,J];
Y:=Y+P
END;
WRITELN(‘Y=’,Y)
END.
Достарыңызбен бөлісу: |
