Оқулық Қазақстан Республикасы Білім жəне ғылым министрлігі бекіткен Алматы, 2011 2



Pdf көрінісі
бет242/257
Дата02.02.2022
өлшемі1,47 Mb.
#24735
түріОқулық
1   ...   238   239   240   241   242   243   244   245   ...   257
Байланысты:
2-дәріс

359
15-тақырып. АҚПАРАТТЫ ҚОРҒАУДЫҢ ТЕХНИКАЛЫҚ 
ҚҰРАЛДАРЫ
Дəрістің мəн-мəтіні
Мақсаты: Ақпаратты қорғаудың техникалық құралдарын 
қолдану
Дəріс жоспары:
1. Электрондық қорғау құралдары
2. «Жадты бөлшектеп бұзу» əдісі бойынша ЭЕМ деректерін 
қорғау 
3. Оптикалық қорғау құралдары. Біржолғы парольдер генера-
торы
4. Қорғаудың интеллектуалдық модульдері
Негізгі түсініктер: Қорғаудың электрондық құралдары, «Жа-
дыны жекелеп бұзу» əдісі, қорғаудың оптикалық құралдары, бір 
реттік паролдер генераторы, қорғаудың интеллектуалды модулі.
Тақырыптың мазмұны: Техникалық қорғау құралдары 
ЭЕМ-де орналасқан бағдарламаларды, деректерді қорғауға ар-
налған негізгі немесе қосымша құрал- жабдықтардың бөлігі бо-
лып табылады.
Техникалық қорғау құралдары:
• электрондық қорғау құралдары (ЭҚҚ);
• оптиқалық қорғау құралдары (ОҚҚ) болып бөлінеді.
Қорғау кілті нақты онша таныс емес физикалық құбылыстарда 
құрылатын болып табылады. Техникалық қорғау құралдары 
құрудың негізгі қағидасы. Мұндай кілтті жаңғырту өте күрделі 
мəселе, сондықтан мұны пайдалану лицензиясының құнын тө-
леген иелері пайдаланады.
Қорғау кілтінің бар болуы оның құлпының болуын ұйғарады, 
ол бағдарламалық өнімнің əзірленуімен қатар жетілдіріліп оты-
рады. Бір ғана кілті жəне қосарланған кілті бар құлып болады. 


360
Қорғау деңгейлері санының көбеюі жүйенің қорғалу дəрежесін 
арттырады.
Кілттің біреуі қорғаудың қарапайым құралынан кілт алуға, ал 
екіншісі бағдарламаны дешифрлауға немесе жүйеде жасырыл ған 
үшінші кілтті алуға пайдаланылады. Қорғаудың қосымша дең-
гейлері көшіру процедурасын өте қиындатады.
Кілт пайдаланушыны сəйкестендіру үшін пайдаланылады. 
Пай 
даланғаннан кейін кілт жиналады, ал компьютерге басқа 
пайдаланушылар қатынауға мүмкіндік туады. Қызметкерлердің 
рұқсаттық өкілдіктерінің деңгейін əртүрлі қорғау кілттерінің 
көмегімен қамтамасыз етуге болады. Мұнда электрондық қорғау 
құралдарына мынандай талаптар қойылады:
•  қорғау кездейсоқ көшірмені алғызбайды жəне ниеттелген 
қатынаудан қорғайды;
• кілт көшірмесін алуға мүмкіндік бермейді;
• қорғау, жүйенің қалыпты жұмыс істеуіне кедергі жасамауы 
немесе басқа бағдармалық құралдарды пайдалануды қиындатпауы 
керек;
• əртүрлі қорғау кілттері бар бағдарламалық құралдарды бір 
уақытта пайдалануға мүмкіндік жасау керек. Бірақ, мұнда қорғау 
əдістерінің бірде біреуі абсолюттік сенімді болмайтынын есте 
сақтау қажет.
ЭҚҚ-ны мынандай түрлерге сыныптауға болады:
Белсенді ЭҚҚ энергияны пайдаланатын жəне құрамдас ло-
гикасы бар, əдетте, микросызбалар болып табылады. Мысалы, 
қазіргі заманғы ЭҚҚ бірі ЭҚҚ бөлігі ретінде таймердің стан-
дарттық кристалын пайдаланады. Құлыптың болуының тесті 
таймерді іске қосу болып табылады, содан кейін берілген уақыт 
аралығы арқылы оның көрсетімі оқылады, олар ЭҚҚ қосылғанда 
ғана дұрыс болады. Бұл жалғыз кілтті пайдаланатын бірдеңгейлік 
қорғау болып табылады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   238   239   240   241   242   243   244   245   ...   257




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет