Оқулық Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі бекіткен Алматы, 2011
жүктеу/скачать 2,09 Mb. Pdf көрінісі
|
bahisheva-ped-jobalau
| басқарудағы жобалау
болып табылады. Басқарудағы жобалау білім беру саласын жаңартатын, оқыту мен тәрбие үдерісі үшін жаңа жағдайлар жасай алатын кӛпфункционалдық педагогикалық үдерісті басқару қызметі ретінде қарастырылуда. Жобалаудың білім берудегі қызметін анықтауда жоғарыда келтірген зерттеушілер пікірлеріне сүйене отырып, зерттеушілік, талдаушылық, жобалаушылық, жаңартушылық, нормалаушылық, құрастырушылық, т.б. кӛптеген сипаттағы мәндерін белгілей аламыз. Педагогикалық жүйелерді басқарудағы жобалау білім беру үдерісінің синергетикалық заңдылыққа сәйкес ӛзін-ӛзі дамыту әрекеттерін қолдайтын құндылықтар мен мақсаттарға негізделуі тиіс. Педагогикалық жүйелер жобалау қызметін қолдануға болатын әлеуметтік жүйелердің ішіндегі ықпал ету мүмкіндігі мол құрылым, ӛйткені, жобалау қызметі негізінде білім беру жүйесінің ӛзін дамытумен қатар, қоғамдық – саяси, мәдени, экономикалық салалардағы оң ӛзгерістерді жүзеге асыруға болады. Білім беру ұйымын басқарудағы жобалау. Педагогикалық жүйелердің басқа да әлеуметтік жүйелер сияқты білім беру ұйымының нәтижелігі мен тиімділігі оның құрылымдық, ақпараттық әлеуеттерінің, ресурстарының тиісті деңгейде қамтамасыз етіліп отыруынан ғана емес, ең бастысы, ұйымды басқарудың ұтымды жүйесін 92 құрастырудан және оны үнемі жетілдіріп, әрі дамытып отырудан болады. Қоғам дамуындағы қайта құрулар білім жүйесіндегі ӛзгерістердің, оны басқарудың жаңа сипаттарын қалыптастырудың алғы шарттары болады. Мысалы, Ф. Кумбс «білім беру жүйесі дағдарыс үстінде, оның әкімшілікке негізделген құрылымы одан шығу жолдарын ұсына алмайды, ӛйткені, бұл құрылым баяғы заманнан бері ӛзгерген жоқ. Сондықтан, оның жай дамуы бұдан бұрынғы білім мен сол кездегі қоғам туғызған қарапайым міндеттерге сай болғанымен, бүгінгі қоғамның жаңа талаптарын орындауға дайын еместігін кӛрсетеді. Ол-білім беруді жаңаша ұйымдастыру, оған сыни кӛзқараспен қарау және жаңалықтарды белсенді ендіруді жүзеге асыруға есептелмеген құрылым» деп атап кӛрсеткен. Жүйелерді ұйымдастырушылық дамытудың логикасына сай педагогикалық жүйелер ӛз құрамындағы белгілі бір кіші жүйелерден тұратын болғаннан кейін оны дамыту мақсатты, мазмұнды және әдістерді ӛзгертуді кӛздейді. Сонымен қатар, басқару үдерісі барлық білім беру деңгейлерін қамтитын болғаннан кейін сол жүйелердің әрқайсысын дамытуды кӛздейтін басқару міндеттері қойылуы тиіс. Ұйымдарды басқарудың жалпы теорияларына тоқталсақ, б асқарудың ғылыми теориясын 1916 жылы жасаған А. Файоль ӛзінің алдында кез келген ұйымды табысқа жеткізетін басқарудың әмбебаптық принциптерін құрастыру мақсаты тұрды. Оның принциптері классикалық болып есептеліп, осы күнге басқару тәжірибесінде қолданылып, кӛптеген теориялардың негізіне алынуда. Бұлар басқарудың ӛзара тығыз байланыстағы маңызды әмбебаптық қызметтері: жоспарлау, ұйымдастыру, міндет бӛлісу, үйлестіру, қадағалау, бақылау. А. Файоль ұсынған құрылым бүгінгі күнге дейін басқарудың негізгі қызметтері болып келсе де, сынаушылар оны, біріншіден, қатаң орындаушылыққа негізделген, құрылымы ӛзгертуге келмейтін сипаттағы механизм деп есептейді . Екіншіден , бұл сипаттары оның қоғамдағы ӛзгерістер болмайтын, ішкі және сыртқы тұрақты |