Оқулық «Білім беру және педагогика» мамандықтарының «Қарым-қатынас психологиясы»
жүктеу/скачать 3,57 Mb. Pdf көрінісі
|
| 212
Иландыру техникасы. Жҧқтыруға қарағанда бҧл техника ойы айталған және еріктілікке кҥштейтін сӛздерді сынсыз қабылдауға негізделген. Иландыру ерікті және еріксіз, тікелей және жанама, беделдік пен кҥштің, мінезі мен еркіндікке қысымымен ерекшеленеді. Сонымен бірге, иландыру ӛзара әрекеттесу барысында оның мазмҧны немесе тҥрі немесе екеуінде де бір уақытта негізделе алады. Мазмҧнына негізделген иландыру - ерекше іріктеуден және бір мәлімдемеден тҧратын, дәлелдердің байланысы. Мәлімдеменің мазмҧнын иландыру эмоционалды жағынан да тілене алады. Иландыру мәлімдемені ерекше тҥрде ҧсыну және рәсімдеу тҥріне негізделген. Ф.И.Шаляпин ӛмірінде мындай жағдай орын алды. Әртістер ӛнер деген не жайлы таласып жатты. Шаляпин басқа бӛлмеге байқатпай шығып кетті, біраз уақыттан соң есікті кенеттен ашып қайтіп кірді. Босағада ӛлердей бозарған, шаштары ҧйпаланған, дірілдеген ернімен, кӛздері қорқынышқа толы кҥйде тҧрып, «Ӛрт!» деді. Айғай-шу шығып, дҥрбелең пайда болды, бір сәтте Шаляпин: «Енді сіздерге ӛнердің не екені тҥсінікті болды ма?!» - деді. Басқа адамдарға әсер ету ҥшін адамды иландыратын с и т у а ц и я л ы қ д е р е к т е р д і жақсы білу және сауатты қолдана білу керек: ■ оның психикалық жағдайын (кҥшті эмоционалдық кӛңіл-кҥй, кҥйзеліс, ауыру, қажу немесе кері, тыныштық, босаңсу); ■ қҧзіреттілік деңгейінің тӛмендігі, нақты бар ақпараттың болмауы; ■ мәселенің маңыздылығының жоғарғы деңгейі, сҧрақтың мәні; ■ белгісіздік, хал, жағдайдың тҥсініксіздігі; ■ уақыттың тапшылығы. Иландыруға кӛнгіштік деңгейі, әртҥрлі адамдарда әртҥрлі Психологиялық симаттамалар Иланушылыққа берілу деңгейі Ауыр иланады Жеңіл иланады Жҥйке жҥйесінің тҥрі Кҥшті Әлсіз Психикалық әрекеттің қарқыны Жылдам Баяу Қызбылықтың психологиялық сипаты Интроверт Экстраверт Ақпаратты қабылдау қатынасына Скептикалық Сенгіш сай Психикалық жағдайы Сабырлы Беймаза Мінез қҧлығының ерекшелігі Қырсық Жҧмсақ Ӛзі –ӛзін танытуға ҧмтылу Биік Тӛмен деңгейі Ойлау Ӛнерпаз Репродуктивті |