Оқулық "Білім беруді дамытудың федералдық институты" Федералдық мемлекеттік автономдық мекемесі "
Термоэлектрлік өлшеуіш аспаптар
жүктеу/скачать 4,38 Mb. Pdf көрінісі
|
Шишмарев Өлшеу құралдары. Оқулық
| 12.2.2.
Термоэлектрлік өлшеуіш аспаптар Қ ы з д ы р ы л а т ы н ж і б і б а р ө л ш е у і ш а с п а п т а р тұрақты немесе айнымалы токта өлшеулерді жүргізуге жəне тиімді мəндерді өлшеуге мүмкіндік береді (12.2, г-сурет). Өлшенетін ток l 0 ұзындығының сымы арқылы өтеді. Бұл жағдайда ток күшіне байланысты I M өткізгіштің температурасы v мен ұзындығы /0 өзгереді.... Ұзындықтың ∆l өткізгіштің өзгеруі мынаны құрайды . 2 M I l Б и м е т а л л д ы қ а с п а п т а р сонымен қатар термоэлектрлік өлшеу принципіне негізделген. Олар тұрақты жəне айнымалы токта өлшеулер үшін қолданылады жəне тиімді мəндерді өлшейді. Бейметаллды жолақ тікелей I M күші бар тікелей өлшенетін токпен немесе оқшауланған орам көмегімен қыздырылады. Бір жағынан бекітілген спираль тəрізді, биметаллды пластина екі металлдың сызықты кеңеюінің əртүрлі коэффициенттеріне байланысты өлшенетін ток күшіне байланысты қыздырылады жəне майысады. Пластинаның деформациясы металл қабаттарының ұзындығының өзгеруі айырмашылығына пропорционалды: . 2 M I l . 2 M I Термоэлектрлік өлшеу аспаптары өлшеу нəтижелеріне сыртқы өрістер əсер етпейтініне негізделетін басқа электрлік өлшеу құралдарыалдында артықшылыққа ие. Кемшілік ретінде сыртқы температуралық жағдай əсерін көрсетуге болады, бірақ олар сəйкес материалдарды таңдау жолымен толықтай жоюға болады. Оған қоса, нөлге қойылғанын жиі тексеру қажет. Бейметаллды аспаптар тиімді мəндерді өлшейді. 225 Тікелей жəне ауыспалы токтарда өлшеу үшін термоэлектрлік аспаптар пайдаланылуы мүмкін. Олар жоғары жиілікті токтарды өлшеу үшін ең қолайлы болып табылады. Термоэлектрлік түрлендіргіштер одан өтетін өлшенетін ток I M арқылы қыздырылатын сымнан тұрады. Сымның ортасында термоэлементтің өлшегіш бөлігі орналастырылған. Туындайтын термоЭҚК қыздыру температурасына пропорционалды болады. Термоэлектрлік аспаптар тиімді мəндерді өлшеуге көмектеседі. Өлшеу шектерін қате таңдау кезінде пайда болған қателіктерді өлшеу диапазонын кеңейтуге мүмкіндік беретін күшейткіштерді немесе əлсіреткіштерді пайдалану арқылы азайтуға немесе жоюға болады (12.3-сурет). Ток күшін өлшеу кезінде өлшеу диапазоны токты тарату жолымен іске асырылады. (12.3, а- сурет). Бұл жағдайда өлшенетін ток бөлігі градусталған температуралық тəуелсіз резистор арқылы жіберіледі. Температураның мыс орамдарына əсер етуі нəтижесінде туындайтын қателерді бір мезгілде шектеу үшін жеткілікті үлкен кедергідегі температураға тəуелсіз түзету резисторы қосылады. R y >>R GI мұнда R y —күйге келтіру кедергісі; R GI — өлшеуіштік резистордың кедергісі. Бірақ, егер барлық өлшенетін ток өлшеуіш катушкалар арқылы өтуі қажет болса (мысалы, электромагниттік өлшеу құралында), онда өлшеу диапазоны өлшеу орамдарын секцияларға сəйкес түрде бөлу жолымен кеңейтілуі мүмкін. а б ж д 12.3-сурет. Өлшеу диапазонын кеңейтетін сұлбалар: жүктеу/скачать 4,38 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|