шекті ауытқуын өзгсрту, ал екіншісінің өлшсмдсрін түрақты калдыру натижссіндс алынады. Егер қондыру осьтің өлшсмдерін өзгсрту арқылы жасалса - тссік жүйссі, ал кондыру тссіктщ өлшсмдср.н өзгерту аркылы жасалса, білік жүйссі шығады. Тссік жүиссі нсгіз жүйе болып ессптслсді, өйтксні тссікті өндсу осьті өңдсуге қарағанда киынырақ. Осы нсгізгі жүйедс тесіктің төмснгі шекті ауытқуы нөлгс тсң (140, а-сурет). Сондықтан тесіктің сң кіші шскті өлшсмі оның « пппюміне тен болады да, керекті далдік шсгі тссік өлшсмін 127
түрлі қондыруда г ы дәлдік орістері др түр/н конаырцд \ дәлдік өрістері Тесис 140-сурет
ұлғайту арқылы алынады. Білік жүйссіндс осьтің сң үлксн шскті өлшсмі номинал олшсмді бсрсді дс, оның дәлдік шсгі (140, ә-сурст) білік елшсмін ксміту нәтижссіндс алынады. Тссік жүйссіндс біліктің диамстрін еңдсу арқылы, ал білік жүйссіндс тссіктің диамстрін ендсу
арқылы қондырғыны езгсртіп, оны саңылаулы нсмссс ксрілмслі етүге болады. Жаттығулар 1. Өзара ауыстырымдылық дсп нсні айтады? Тстікбелшсктср неліктсн езара ауыстырымды болуы ксрск? 2. Номинал елшсм дсп бүйымның қандай елшсмін айтады? Біріктірудің номинал елшсмі туралы не білесің жәнс сызыктық елшсмдсрдің номинал шамаларын 3-ксстсгс қарамай айта аласың ба? 3. Нақты, шскті елшсмдсрдің анықтамаларын айтып түсіндір. Ауытку жәнс оның жоғарғы, темснгі шсктсрі дсгсніміз нс? 4. Дәлдік шсгі мсн дәлдік ерісінің айырмашылығы қандай? Мына жазылған елшсмгс талдау жаса: 50-оІов. Ең үлксн жәнс сң кіші шскті олшсмдердің дәлдік шсгінің сан мәндсрін анықта.