Оқулық Екінші басылымы Қазақстан Республикасы Білім министрлігі



Pdf көрінісі
бет51/217
Дата26.12.2023
өлшемі20,14 Mb.
#143407
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   217
тік төртбурыш
өзініц бір қабыргасынан айналганда
шыгатын айналу дснесі
деп түсінді- 
рсді. Тік төртбүрыштың қозғалмай- 
тын қабырғасын цилиндрдің о с і дсп 
атайды, ал оған қарама-қарсы қабыр- 
ғасы — ж а с а у ш ы с ы цилиндрдің 
бүйір бстін жәнс қалған скі кабырғасы 
цилиндрдің табандары болатын бірдей 
скі дөңгслскті сызып шығады. 67-су- 
рсттс 
горизонталь 
проскция 
жа-
66-сүрст
зықтығында 
түрғаи 
цилиндрдің
сызбасы жәнс тік бүрышты изометриясы сызылған. Цилиндрдін 
фронталь жәнс профиль проскциялары — тсң тік төртбүрыштар, 
ал горизонталь проскциясы шсңбср болатынын көрсміз. Айналу 
цилиндрінің осі табан жазықтықтарына псрпсндикуляр. Цилиндрдің 
бстіндс жататын оның осінс параллсль кссінді жүргізугс болады. 
67-суреттс осындай кссінділсрдің бірі 
АВ
көрсстілгсн. Осындай 
кссіндіні, мысалы 
АВ
кссіндісін, цилиндрдің жасаушысы дсп атайды.
3 -1 3 8 6
&
65


9 * ж
0)
0)
67-сурет
Оның себебі 
АВ
кесіндісін осьтен айналдырса, онда ол кесінді 
цилиндрдің бүйір бетін жасайды. Цилиндрді картоннан жасап алуға 
болады. Ол үшін оның жазбасын салу керек. 67,6-суретте цилиндрдің 
жазбасы келтірілген. Ж азба төртбүрыштан және екі дөңгелектен 
түрады. Дөңгелектер — цилиндрдің табандары, ал тік төртбүрыш 
оның бүйір бетінің жазбасы. Тік төртбүрыштың биіктігі ци- 
линдрдің биіктігіне тең, ал үзындығы оның табанындағы дөңгслек 
шеңберінің үзындығына тең. Шеңбердің үзындығы с болсын, ал
диаметрі 
й
болсын. Олардың қатынасын гректің 
71
(«пи» деп
г 
-V 

Л

‘ і
оқылады) әрпімен белгілейді. Сонда 



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   217




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет