Оқулық «Федералдық білім беруді дамыту институты»
ПАЙДАЛАНУШЫЛАРДЫ СӘЙКЕСТЕНДІРУ
жүктеу/скачать 2,22 Mb. Pdf көрінісі
|
қазақша кітап
| ПАЙДАЛАНУШЫЛАРДЫ СӘЙКЕСТЕНДІРУ
Жүйенің әр пайдаланушысы берілген жүйенің шегінде бірегей есептікке алу деректеріне (логин) ие болады. Бірақ, бұл атау тек пайдаланушының ыңғайлылығы үшін тағайындалады — операциялық жүйе пайдаланушыларды бірегей идентификаторы бойынша айырады — UID (User IDentifier). UID идентификаторы бүтін санды, үлкен немесе нөлге тең санды ұсынады. UID, пайдаланушының есепке алу аты сияқты бірегей. Одан басқа, әр пайдаланушы үшін UID және логин, пароль, паспорттық атауы, үй каталогына жол, әдеттегідей командалық интерпретатордың орындалатын файлының толық атауынан тұратын 139 жүйелік және анықтамалық ақпараттарды, атрибуттар жинағын анықтайды. Бұл ақпараттар /etc/passwd файлында сақталады. Әр пайдаланушы туралы ақпарат жеке жолда тұрады, атрибуттары «:» қос нүктемен бөлінген. Атрибуттардың сатылығы мынадай: тіркеме атауы, пароль (қысқартылған түрде) 6 пайдаланушының идентификаторы (UID), топтардың идентификаторы (GID), паспорттық атауы, үй каталогына жол және командалық интерпретатордың толық атауы. Мысалы, UID 1001 ие пайдаланушы Вася Пупкин, /etc/passwd файлында келесі жолмен ұсынылады: vasya:Fes8s9xapl:1001:10:Vasya Pupkin:/home/vasya:/bin/bash Пайдаланушы әрқашан бір немесе бірнеше пайдаланушылар тобының мүшесі болып табылады. Егер де пайдаланушы, жүйеге қолжетімділігі бар тек бір адам болса, онда ол минимум «Жүйенің пайдаланушылары» (әдетте users атауымен) немесе «Әкімгерлер» тобының (әдетте root атауымен) мүшесі болып табылады. Пайдаланушылар тобы — тізім ретінде берілетін, пайдаланушылардың көпшілігі. Пайдаланушылардың топқа бірігуі, әдетте пайдаланушылармен орындалатын міндеттерді шектемеу принципі бойынша жүргізіледі. Осылай, жеке топтарға жүйенің әкімгерлері бөлінеді. «Білімді бақылау» жүйесінде пайдаланушылардың келесі топтарын бөлуге болады: жүйенің өңдеушілері, студент, оқытушы. Осылай топтарға бөліп, бірінші кезекте пайдаланушылардың жүйеге рұқсатының әр түрлі деңгейлеріне ие болуымен байланысты. Осылай, өңдеуші, жүйенің негізін құрайтын тапсырмаларын жаңалап отыруға және жүйенің каталогтар құрылымын жетілдіре алатын мүмкіндікке ие болуы керек; оқытушы бақылау жұмыстарының базасын жаңалауға және орындалған жұмыстарды тексеретін құқыққа ие болуы керек, ал студент — алынған жұмыстарды қарау және орындау мүмкіндігіне ие болады. Жүйенің жұмыс каталогтарының атауларына сәйкес келетін, жүйенің өңдеушісі devel есептікке алу деректердің, оқытушы— teacher, студенттер — ерікті атауға ие болады. Одан басқа, teacher және devel - кейбір каталогтарға студенттердің қол жеткізу құқығын шектейтін teacher тобына кіреді. Әр топ бірегей есептікке алу деректері мен GID тобының бірегей идентификаторына (Group IDentifier) ие болады.. Жүйеде анықталған топтар туралы ақпараттар, /etc/group файлында сақталады. Әр топ туралы ақпарат жеке жолда орналасады, топтардың атрибутттары «:» қос нүкте символдарымен бөлінген. Атрибуттардың сатылығы мынадай: топтардың тіркеме атаулары, топтардың жағдайларының жалауы (әдетте «*» символы), топтардың 140 идентификаторы (GID), үтірмен белгіленетін, топтарға кіретін қолданушылардың тізімі. Файл жолының үлгісі /etc/group төменде көрсетілген: users:*:1001:sergey,nick,alex жүктеу/скачать 2,22 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|