2 1 = #
.
Бұл қатынастағы
а 1 және
а 2 шамалары денелердің алған үдеулерінің
Ох өсіндегі проекциялары болып табылады. Ал минус (–) таңбасы әре-
кеттесуші денелердің үдеулерінің қарама-қарсы бағытталатынын көр сетеді.
Сурет 3.20. Екі дененің өзара әрекеттесу моделі
m 1
m 2
Х О a 1
a 2
m 2
> m 1
a 2
< a 1
4. Ньютонның екінші заңы сан ғасырлық тәжірибелік деректердің
жиынтығын қорытындылаудан туған –
табиғаттың іргелі заңы . Нью-
тон өзіне дейінгі зерттеушілердің тәжірибелік деректерін екі топқа жік-
теп талдайды.
Бірінші жағдайда массалары әртүрлі ( m ≠
const ) денелерге тұрақты
күшпен ( F = const ) әрекет ететін тәжірибелік деректер талданған. Бұл
деректерден ол төмендегі қорытындыны жасады.
Егер массалары әртүрлі денелерге әрекет ететін күш өзгермей- тін тұрақты болса, онда денелердің алған үдеулері массаларына кері пропорционал болады: a m D
1 .
Екінші жағдайда массалары тұрақты (
m =
const ) денелерге әртүрлі
күшпен (
F ≠
const ) әрекет ететін тәжірибелік деректерді талдай отырып,
Ньютон екінші маңызды қоры-тынды жасады.