Егер массалары бірдей денелерге әртүрлі күштер әрекет ететін болса, онда әр дененің алатын үдеулері түсірілген күштерге тура пропорционал болады : a F D
.
Тәжірибелік деректерді талдау барысында ашылған
Ньютонның екінші заңы былайша тұжырымдалады:
Дененің алатын үдеуі оған әрекет ететін күштердің теңәрекет- ті күшіне тура пропорционал, ал дененің массасына кері пропорцио- нал болады : a F m =
.
Мұндағы
F F F F F n =
+
+
+
+
1
2
3
...
– денеге әрекет ететін бірнеше күш-
тердің теңәрекетті күші. Бұл өрнекті мына түрде жазған ыңғайлы:
F ma = (3.4)
немесе
F F F ma n 1 2 + + ... + = . (3.4
'
)
Соңғы өрнек
динамиканың негізгі теңдеуі деп аталады. Оны вектор-
лық шамалардың (
күштердің және үдеулердің ) координаталар өстеріндегі
(мысалы,
x және
y өстеріндегі) проекциялары арқылы да жазуға болады:
F 1
х +
F 2
х + ... +
F nх =
mа х ; (3.5)
F 1
у +
F 2
у + ... +
F nу =
mа у . (3.5
'
)
Динамиканың негізгі теңдеуінің проекциялар арқылы жазылған
соңғы түрлері есептер шығарғанда қолданылады. Ол үшін теңдеулерде
күштер мен үдеулердің
Ох және
Оу өстеріндегі проекцияларының оң (+)
немесе теріс (–) таңбалары көрсетіліп жазылады.
