Оқулық физика 9 проект башарұлы Р. т б
жүктеу/скачать 5,74 Mb. Pdf көрінісі
|
| ауырлық күші
деп атап, F а таңбасымен белгілеген болатынбыз: F а = mg . Сонымен, дененің ауырлық күші деп отырғанымыз Жердің дене- ні тартатын күші болып шықты. Ньютонның үшінші заңы бойынша Жер денені қандай күшпен тартса, дене де Жерді модулі нақ осындай күшпен өзіне қарай тартады: mg = Ма . Алайда дененің алған g үдеуімен салыстырғанда Жердің алған а үдеуі елеуге болмайтын өте аз ( a K g ) шама болып табылады, өйткені М L m . 3. «Денелер бір-біріне модульдері тең, бағыттары қарама-қарсы күштермен әрекеттессе, онда олар бірін-бірі теңгермей ме? Олай болса, денелердің үдемелі қозғалыстарын қалай түсіндіруге болады?» деген сұрақтар туындайды. Мұндай сұрақтарға жауап беру үшін мыналарды білу қажет. Егер модульдері бірдей , бағыттары қарама-қарсы күштер ( F 1 = – F 2 ) әртүрлі денелерге түссе, онда олар бірін-бірі теңгермейді. Мұндай жағдайда әртүрлі денелерге түскен F 1 = – F 2 күштердің теңәрекетті күші нөлге теңелмейді, сондықтан әртүрлі денелер әртүрлі үдеумен қозғалады (сурет 3.23, а ). Суреттегі көріністе F 1 және F 2 күштері екі түрлі де- нелерге түскен. Егер бұл күштер бір ғана денеге түссе, онда олардың 95 ПРОЕКТ теңәрекетті күші нөлге теңеледі де, дене тыныштықта тұра-ды немесе үдеусіз бірқалыпты түзусызықты қозғалады. Сонымен векторларды қосу ережесін әртүрлі денелерге түсірілген күштерге қолдануға болмайды, тек бір ғана денеге түсірілген күштер үшін қолданады. Ат арбаны қандай күшпен тартса, арба да атты сондай күшпен тартады. Алайда әрекет етуші күштер бір ғана денеге емес, үш түрлі денеге: арбаға, атқа және Жерге түседі. Міне, осындай жағдайларда күштерге векторларды қосу ережесі қолданылмайды. жүктеу/скачать 5,74 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|