Классикалық жол иммундық
комплекстермен
белсену
(антиген+антидене).
Альтернативті жол – микроорганизмдермен өздігінен белсену.
Комплемент белсенуі нәтижесінде не жасушалардың ікелей өлуі, не
компплементтің нәруыздармен оксонизациясы және фагоцитоз жолымен
жойылады. Комплемент белсену механизмі – ферменттер түзілуіне
әкелетін реакция сатылары, олардың субстраты – комплементтің келесі
компоненті. Негізгі ферменттері – С3-конвертаза және С5-конвертаза. С
Және С5 конвертазалармен ыдыратылғаннан кейін пайда болатын
комплемент фрагменттері жоғары биологиялық белсенді. Жасуша
мембранасынан
өтетін
және
лизисті
іске
асыратын
мембранаға
шабуылдаушы комплекстің пайда болуы белсенділік жолына тәуелді емес.
Сатылық белсенділік механизмінің кезеңдерін реттеуші – нәруыздар
бақылайды.
Олар организмді нәтижелерден сақтандыратын комплементтің
белсенді компоненттерін ингибирлейді және ыдыратады.
Комплемент компоненттерінің функциясы:
антиген-антидене комплексін байланыстырады (компонент С1q)
С3 және С5-конвертаз ферменттерінің белсенуі (С1r, С1s, С2в, Bb, Д)
Микроорганизмдердің
беткейлі
мембраналармен
байланысуы
оксонизациясы (С3в, С4в компоненттер)
фагоциттеуші
жасушалардың
хемотаксисінің
стимуляциясы
(компонеттер С5а, С3а, С4а)
Мес жасушаларынң түйіршіксіздену индукциясы (С5а, С3а, С4а
компоненттері)
Сүйек кемігінен гранулоциттердің шығу индукциясы
Т-жасуша цитотоксикалығының индукциясы
Мембраналық шабуыл комплексін қалыптастыру (С5в, С6, С7, С8,
С9 компоненттері)
Компонент
комплементтері
және
оның
фрагменттері
үшін
рецепцияны іске асыру – CR1, CR2, CR3, CR4, C1qR
Бала комплемент жүйесінің төмен белсенділігімен туад үлкендердің
50%- дай белсенділік деңгейінде. Өмірің бірінші айының аяғында үлкендер
жүйесі деңгейіне жетеді.
Пропердин – қан сарысуы нәруызының В- және гамма-глобулиндік
фракциялары. Комплементті белсендіруде және организмнен бактериялар
мен вируcтардың элиминяциясын қамтамасыз етуге қатысады. Туғанда