жастан кейінгі балалрдың тамақтануы

451 
1-1,5 жаста тамақты езбе түрінде, сонан соң бірітіндеп қоюлау 
консистенцияда дайындайды. Басында баланы қасықтан тамқтандырады, 
сонан соң өзідігінен тамақатнуға үйретеді. 
Балалардың тамақтануына ұсынылатын тағамдар. 
Балалардың тамақатануына өте қажет сүт не сүт тағамдары болып 
табылады. Бала өмірінің 2-ші жылында бейімделген сүт қоспаларын не 
дәрумендермен және микроэлементтермен байытылған арнайы балалар 
сүтін қолданған дұрыс . 1 ден 3 жасқа дейінгі балаларға тәулігіне – 600мл, 
ал ересектеу жаста – 500мл сүт тағамдары қажет. 
Рационалды тамақтанудың жалпы принциптері 
Балалардың жұмсауына сәйкес, рационның 
адекватты энергетикалық құндылығы 
жасы 
Тәуліктік / ккал 
1-3 
1500 
4-6 
2000 
7-10 
2300 
11-13 
2700(м), 2500 (д) 
14-17 
3000(м), 2600(д) 
Барлық тағамдар ингредиенттері бойынша баланстанған. Тәуліктік 
рационында- нәруыз, май, көмірсу қатынасы оптимальды. Ерте жастағы 
балалар тобында 1:1:3, ересек баларда 1:1:4 
Рационның түрлігі, баланың жеке басының физиологиялық ерекшелігін 
және ұлттық ескерілп жасалады 
Тамақтанудың оптимальды ережесі, 1,5 жасқа дейін күніне 4-5 рет 
тамақатнады, сонан соң күніне 4 рет (14-5 кесте). 

452 
Нәруыз құрамы жоғары сүт тағамдарына сүзбе және ірімшік жатады. 
Жоғарғы сапалы мал нәруызының көзі ет (арық сиыр не бұзау еті, тауық 
және күрке тауық еті), балық, жұмыртқа болып табылады. Аз пайдалы 
әртүрлі шұжықтар, сосикалар, сарделькалар. 
Кесте 14-3
. Энергетикалық қажеттілік бойынша тәуліктік тамақатну 
рационын реттеу. 
Жас тобы 
Таңғы ас 
2-ші таңғы 
ас 
Түскі ас 
Түстен 
кейінгі ас 
Кешкі 
ас 
Мектеп алды 
25% 
- 
40% 
15% 
20% 
мектеп 
25% 
20% 
35% 
- 
20% 
-
Балалар тамағының тағам жинағына дәндердің кең ассортиментін 
қосу қажет (қарақұмық, күріш, жүгері, сұлы, манный). Қарақұмықты сүтке 
қосып беру өте тиімді, себебі мұнда аминқышықладырының құрамы 
оптималды. 
-
Көптеген тағам түрлеріне қант қосу дәмдендіреді. Қант – көмірсу 
көзі. Тәттілерден тосап, мармелад, піспенан, бал ұсынған жөн.
-
Бала тамақтануында жеміс, жидек, көкөністер ерекше маңызды. 
-
Көптеген 
өнімдерде 
және 
көкөністерде 
нәруыздар 
және 
алмастырылмайтын аминқышқылдар құрамы аз, бірақ оларды қолдану 
басқа өнімдердің нәруызын сіңіруге айтарлықтай мүмкіндік береді. Мысла 
ет, нан, дәндер нәруызының сіңірілуі көкөніссіз 70%-ды құрайды, ал 
көкөніс қолданғанда - 85%. 
-
Егер тағам өнімдерінің ассортименті айтралықтай әртүрлі болса, 
баланың минералдық заттарға және дәрумендреге қажеттілгі қамтамасыз 
етіледі. 

жүктеу/скачать 12,15 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: