Оқулық жалпы орта білім беру деңгейінің жаңартылған мазмұндағы


Фи лософия лы­ ли ри ка –



Pdf көрінісі
бет105/126
Дата15.11.2023
өлшемі5,54 Mb.
#123591
түріОқулық
1   ...   101   102   103   104   105   106   107   108   ...   126
Байланысты:
810-002-002к-19 КазЛитра 10 каз УЧЕБНИК ЕМН

Фи лософия лы­ ли ри ка – қо ғам дық болмыс тың өзекті мәсе ле ле рі нің ақын-
жа зу шы лар дың шы ғар ма ла рын да көрініс табуы. Фи лософия лық ли ри каға 
жа та тын өлең дер ге философиялық тол ға ныс тар, аза мат тық-ағар ту шы лық 
әуен дер, адам жә не оның жан дү ние сі, көзқа ра сы ту ра лы си пат тән.
Аза мат ты­ ли ри ка – ли ри ка ның за ман жай ын, әлеу мет тік мә се ле лер ді 
қоз ғай тын үл кен бір са ла сы. Өмір жө нін де, ха лық тың тағ ды ры ту ра лы ой тол-
ғам дар ақын ның өз кө ңіл күйімен те рең ұшта сып, өзі нің өмір ге қа ты на сын 
су рет теу ар қы лы кө рі не ді.
Кө іл к‰й ли ри ка сы  ли ри ка лық өлең нің жан тол ға тып, кө ңіл тер бе те тін, 
се зім оятқыш тү рі. Ақын дар дың кө ңіл күй ли ри ка сы ав тор дың өз тағ ды рын, 
қуа ныш қай ғы сын қо ғам дық өмір, за ман, дәу ір ту ра лы ой тол ға ныс та ры мен 
те рең қа быс ты рып ұштас ты ра бі луімен құн ды.
АР
МА
Н
-
ПВ
 
ба
сп
ас
ы


112
Ли­ри­ка­лық­кей­іп­кер
Ли ри ка лы­ кей іп кер – поэзия лық шы ғар ма лар да ғы адам бей не сі. Ли ри-
ка лық ту ын ды лар дың бас қа һар ма ны – ақын ның өзі. Сон дық тан ақын ның өзі 
ли ри ка лық кей іп кер бо лады. Лири ка лық кей іп кер дің ой-се зі мі, тағ ды ры өз 
за ма нын да сурет тел се, соғұр лым ол типтік қа си ет те рі мол, сом дап жа сал ған ірі 
тұл ға ға ай на лып, дәу ір дің көр нек ті өкі лі бо лып шығады. Ақын өлең ді өз аты-
нан айт қан да ли ри ка лық кей іп кер дің бей не сі жаса ла ды. Се бе бі ол ақын ның өз 
бей не сі – жи нақ тал ған ли ри ка лық кейіп кер дің бей не сі бо лып шы ға ды. Ақын 
қо ғам өмі рі, заман, адам ту ра лы тол ған ған да, өзін «мен», «біз» дей оты рып, сол 
ор та ның ада мы, бел гі лі бір ұр пақ буы ны ның өкілі ре тін де се зі не ді.
Ли ри ка лық поэзия ның осы ерек ше лік те рі Абай өлең де рін де то лық кө рі не-
ді. Абай ли ри ка сы нан ақын ның кө ңіл күйін, жан дү ние сін, тол ға ны сын се зі ніп 
қа на қой май мыз, сол арқылы қа зақ қо ға мы на, жал пы адам ба ла сы на тән си пат-
тар ды, дәу ір, за ман кел бе тін та ны та тын қа си ет-бел гі лер ді де молы нан та бамыз.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   101   102   103   104   105   106   107   108   ...   126




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет