Оқулық жалпы орта білім беру деңгейінің жаңартылған мазмұндағы



Pdf көрінісі
бет101/163
Дата26.12.2023
өлшемі6,55 Mb.
#143975
түріОқулық
1   ...   97   98   99   100   101   102   103   104   ...   163
Байланысты:
810-002-001к-19 КазЛитра 10 каз УЧЕБНИК ОГН

Ұлық­бек­Ес­дәу­лет
(1954 жылы туған)
Ұлық бек ер те көз ге түс ті. 
9­сы нып та оқып жүр ген­
де бір топ өле ңі мен «Ле­
нин шіл жас» (қа зір гі «Жас 
алаш») га зе ті нің жар ты 
бе тін алып жарқ ете қал­
ған да, әде би ет ке те геу­
рін ді тала нт тың кел ге ні н 
үл кен­үл кен ақ са қал да­
ры мыз дан бас тап, есім де­
рі міз көп ші лік ке ен ді­ен ді 
та ны ла бас та ған біз дер ге 
дей ін тү гел мой ын да дық. 
Со дан кей ін­ақ Ұлық бек 
қа ла мы нан өлең сүйер 
қау ым ды там сан тып, тән ті 
ет кен жыр лар жиі­ жиі, то­
лас сыз туа бас та ды.
Те­мір­хан­Ме­дет­бек
Зергер­сөз
АР
МА
Н
-
ПВ
 
ба
сп
ас
ы


105
Ре сей дің Л.Толс той, М.Лер мон тов, С.Есе нин атындағы, Қыр ғызс тан ның 
«Же ті Мен» тәу ел сіз сый лы ғы ның жә не Б.Сар но ғаев ал тын ме да лі нің ие сі. 
Халықаралық өнер жә не мә де ни ет ака де мия сы ның Ал тын ме да лі нің лау реаты.
Ұлық­бек­Ес­дәу­лет­шы­ғар­ма­шы­лы­ғы­ның­ерек­ше­лі­гі­не­де?
Қа зақ поэ зия сын да ақ өлең жә не вер либр жан ры ның не гі зін са лу шы-
лар дың бі рі. 13 жа сы нан өлең де рі бас па сөз бе ті не жа рия ла на бас та ған ақын ның 
тұң ғыш кі та бы 20 жа сын да жа рық көр ген. «Қа нат қақ ты» (1974 ж.), «Көз де-
рі ңе ға шық пын» (1974 ж.), «Жұл дыз жа ры ғы» (1977 ж.), «Ал тай дың ал тын-
та мы ры» (1979 ж.), «Ұлыс тың ұлы кү ні» (1982 ж.), «Ақ ке ру ен» (1985 ж.), 
«Жа ра ты лыс» (1989 ж.), «Жү рек те гі жа ры лыс тар» (1995 ж.), «Ал тай асу ла ры» 
(1988 ж.), «За ман-ай» (1999 ж.), «Киіз кі тап» (2001 ж.), «Ахил лес тің өк ше-
сі» (2003 ж.), «Ын тық зар» (2009 ж.) т.б. кі тап та ры ның ав то ры. 2006 жы лы 
«Қа зы ғұрт» бас па сы нан 5 том дық шы ғар ма лар жи на ғы жа рық көр ді.
Өлең кі тап та ры жә не бір қа тар шы ғар ма ла ры тү рік, қы тай, орыс, қыр ғыз, 
моң ғол, ис пан, ағыл шын, жа пон, өз бек, та тар, га гауз, Бал тық бойы елдерінің, 
ук ра ин, бе ларусь, бол гар т.б. тіл дер де жа рық көр ген. Сах на лар да қойы лып 
жүр ген «Бей ба рыс» опе ра сы либ рет то сы ның, «Қа ра пи ма» дра ма лық поэма-
сы ның, «Зе ре» дра ма сы ның ав то ры. «Әбіл хаят» ат ты эс се лер мен ес те лік тер 
кі та бы соң ғы онжыл дық та ғы ең көп оқы ла тын таң дау лы 10 кі тап тың қа та ры на 
кір ген.
Ұлық бек Ес дәу лет М.Лер мон тов, А.Блок шы ғар ма ла рын, сон дай-ақ тү рік, 
араб, қыр ғыз т.б. ел дер дің ақын да ры өлең де рін қа зақ ті лі не ау дар ған.
Ақын шығармаларының не гіз гі идея сы – Отан, ел ге, ау ыл ға де ген сүй іс-
пен ші лік. Мы са лы,
Қа зақиям – азат ұям,
Қо ңыр жұр тым, ұлы елім.
Қаң қыл да ған қаз аты нан
Сөз сап та ған сү лей ім.
Не ме се
То пы рақ тың та бын сез дім,
Жү гір дім де жы ғыл дым.
Отан де ген на зым сөз дің,
Мә нін се нен ұғын дым, –
деп елін, же рін шек сіз сүйеті нін біл ді ре ді. Мем ле ке ті міз дің тәу ел сіз ді гін пір 
тұ та ды:
Аяла ған азат ты ғым
Бұл-бұл ұш са ба сым нан,
Кім ге ке рек қа зақ ты ғым
Мақ тан ет кен жа сым нан?
Ұлық бек Ес дәу лет тің қа ла мы нан шық қан әр бір шы ғар ма ұлт тық рух пен 
аза мат тық са рын ға то лы. Ақын бір де Мір жа қып Ду ла тұлы си яқ ты:
Най за мен қан ша түрт се де,
Жа тыр сың, қа зақ, оян бай.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   97   98   99   100   101   102   103   104   ...   163




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет