Оқулық Ѳнделген ж әне толықтырылған 2-басылым Н. М. Жариков, Л. Г. Урсова



Pdf көрінісі
бет154/167
Дата19.03.2022
өлшемі11,02 Mb.
#28430
түріОқулық
1   ...   150   151   152   153   154   155   156   157   ...   167
Байланысты:
Sarsembaev-K.T.-Kn.-Psihiatriya

ПСИХАСТЕНИЯЛЫ Қ  ПСИХОПАТИЯ
Психастениялык тұлға ядросы үрейшілдік және өз-өзіне сенімсіздік болып 
табылады.  Мұндай наукастарға бала кезінен ұялшактык, әсершілдік,  не істесе 
де  дұрыстығына  күмәндану тән.  Мектепте  тактаға  шығып  сабак  айтканда, 
окығанын ұмытып  каламын  ба деп  коркады,  ал конакта кателік жіберемін  бе 
деп  артык сөйлеуге коркады.  Есейгенде олар  барлығына үнемі күмәнданады, 
өзіне, іс-әрекетінің дұрыстығына сенбейді, адамдармен катынаста жасканшак, 
сенімсіз.  Оларға тәуекелшілдік,  спонтанды  әрекет тән  емес.  Бір  кадам жасар 
алдында, олар көп киналып, ойланып бағалайды, оның дұрыстығына күдіктенеді.
Наукас М., 40 жаста, инженер. Тұкым куалау ауырлығы жок.  Әкесінің мінезі 
жұмсак  болған,  кызын  жаксы  көрген.  Ол  5  жаска  келгенде  кайтыс  болған. 
Анасы  сабырлы,  сенімді,  ерікті  кісі,  казіргі уакытта зейнетте,  кызымен  бірге 
тұрады. Анасының жүктілігі және босануы калыпты болған. Кішкентай кезінде 
наукас  козғалғыш,  ашык  болған.  Балабакшаға  барған.  Тәрбиешілер  баланы 
үркек,  анасы  кешіккен  жағдайда  катты  уайымдап,  жылап  мазасызданатын 
болған дейді. 5 жасында аула итінен катты корыккан, ұзак уакыт бойы ит көрсе, 
бірнеше сағат бойы жылап,  көмекке шакыратын болған.
М ектепке  7  жасынан  барған.  Ж аксы  окыған,  тәртіпті,  ұкыпты  болған. 
Мұғалімдер баска окушыларға оны үлгі еткен.  Шешесі музыка мектебіне беріп,


240
XIV Тарау.  Психопатиялар
болашағына  көп  мән  берген  және  оның  консерваторияға түсуін  армандаған. 
Жоғары  кластарда  үлгерімі  нашарлаған.  Тактаға  шығып  сабак  айтуға  катты 
ұялған.  Кейде жаттап  алған материалды кластастары «мактаншак» деп ойлай- 
ды деп айтпаған. Бірнеше сағат бойы фортепианода күнделікгі ойнап, емтиханға 
дайындалған.  Емтихан  алдында  катты  уайымдап,  түнімен  ұйыктамай,  катты 
коркып, акырында емтиханға бармаған. Анасының өтінішімен, осы музыкалык 
мектептің  акырғы  емтиханын  тапсырды.  Бірак  консерваторияға  түсуге  бас 
тартты. Жиі өзінің толымсыздығы жөніндегі ойларға шомыған.
Үлкен киындыкпен техникалык институтка түсті.  Әр емтихан алдында көп 
уайымдаған.  Емтиханнан  кұлап  калмау үшін,  таңертең  оң  аяғымен  тұрып, 
институтка тек жұп  санды транспортпен барған, тек бір киімді ғана киген.
20  жасында  тұрмыска  шыккан.  Екі  жыл  өткен  соң  ұл  туған.  1-ші  жылы 
баласы  жиі  ауырған.  Ауырғанына  катты  мазасызданған.  Үнемі  емдеу  меке- 
мелеріне,  мамандарға  көрсеткен.  Балада  ешкандай  патологиялык  өзгерістер 
болмаған, бірак ол баласын ауыр наукас деп есептеген. Физикалык жүкгемелерден 
сактандырған, дене тәрбиесінен босаттырып алған және бір нәрсеге ұшырайды 
деп катты мазасызданатын. Жұмысында оған ұкыпты және жауапты кызметкер 
ретінде өте маңызды және нактылыкты кажет ететін жұмыстарды беріп отырған. 
Соңғы жылдары әдеттегі жұмыстарын жасау киынға түскен: жұмысында кеш, 
ұзак отыратын болған, өз есебін бірнеше рет кайта тексеретін  болған.
Осы жылдың  май айында баласы әскерге кетіп,  коштаскан кезде киналып 
айырылыскан.  Егер  одан хат кешіксе,  өзіне орын таппай,  баласы  бір  нәрсеге 
ұшырап калды ма деп, туыстарына айтып мазасызданған. Әскери бөлімге 3 рет 
телефон соғып, жағдайын сұраған. Соңғы жылдары наукастың еңбекке кабілеті 
төмендеген,  ұйкысы  бұзылған.  Үнемі  баласы  туралы  ойлар  кинайды.  Осы 
шағымдарымен стационарға жатып емделуге келді.
Соматикалык жағдайы: дене бітімі астеникалык, дене салмағы аздап төмен. 
Ішкі мүшелерінде өзгеріс жок.
Неврологиялык жағдайы:  ОЖЖ-нің органикалык бұзылысы жок.  Кранио­
грамма және көз түбінде патологиялык белгі жок.
Психикалык жағдайы:  наукастың  бағдары жан-жакты дұрыс.  Сұхбаттасуға 
кұлыксыз. Бара-бара үйренісіп алған соң, әртүрлі шағымдарын айтып, баласын 
еске алады.  Наукастың  айтуынша:  «үнемі баласы  бірдеңеге ұшырап:  аварияға 
түсіп,  жаракаттанып,  әлде әскери дайындык кезінде өліп калды  ма» деп уай- 
ымдайды, осы ойларының негізсіздігін біле тұра, оларды жеңе алмайтындығын 
айтады.  Көщ л-күйі  түсіңкі,  тұнжырап  отырады.  Интеллектісі  сакталған. 
Қабылдау бұзылыстары байкалмайды. Наукас өз жағдайына сын көзбен карайды. 
«Тыныштандырғыш ем» жүргізуді өтінеді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   150   151   152   153   154   155   156   157   ...   167




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет