берген мистикалык бояуынан айрылып, табиғаттың, коғам мен ойлаудың, бүтіндей алганда элемнің күрделілігін шартты, диалектикалык формада бейнелейтін ұғымдар ретінде көрінеді. Алуантүрлілік түтастығын философиялык зерттеу адам әрекетінің де, таньм ережелерінің де методологиялык кондырғысьш калыптастыруға мүмкіндік береді. Адам өзінің әлеуметтік манъізды 138
максаттарына жетуде ең алдымен эрбір жүйелердің қызмет етуі мен дамуындағы объективті заңцарды тануға ұмтылуы тиіс. Дэл осы заңдар, яғни берілген жүйенің алуан түрлі кұбылыстары арасындаш тұракты жэне жалпы байланыстар мен катынастар мақсатты және эффективті эрекеттің іргетасы кызметін аткара алады. Әрбір нақты ғылым өзінің ерекше зандарын ашады, алайда бұл өзгешелік жалпының ерекше бір көрінісі ғана екендігі міндетті түрде ескерілуі тиіс. Француз мәдениеттанушысы Ж. Бодрийяр біз қазірдің өзінде гипернактылыкта өмір сүрудеміз деп тұжырымдайды. Біз дауылды күнгі кеме сиякты гипернактьшыктың бір шетінен екінші шетіне аударылып түсіп жүрміз. Оның ойынша Ирактағы «Құмдағы боран» операциясы (1991 жыл) карапайым нактылык болған жок. Бұл видеопроектор экраны мен компьютер дисплейлеріне «отырғызылған» гипермэтіндік сотые болды. Бұл мистика емес - бүл гипернактылыктың ерекше метафизикасы. Мұндай жағдайларда адамның өзіндік бірегейлігі (самоидентификация) өзгеріп, ол «ойнайтын жэндікке» айналады. Ойын ретіндегі мэдениет концепциясын голланд ойшылы И. Хейзинга ұсынады. Өзінің «Ношо ludens» деген еңбегінде ол мэдениет