идеалды болмыс ретінде "таза" нормативті санамен сэйкестендірілетін болмыстың нормасы ретінде карастырылады. Нормалар мэдениеттің барлык функцияларының (қызметтерінің) жалпы жоспарын кұрайды жэне кұндылыктың эрбір жеке іске асуын анықтайды. Сонымен бірге болмыс нормасының тәсілі норма статусын беретін оның субъект үшін маңыздылыгы болып табылады. Трансценденталистер кұндылыктардың мэнін нормалар капаптастырудың өте күрделі процесінде жасакталатын өзара катынастардың өзіндік рухани концентрациясы ретінде 250
карастырады. Бұл кұндылыктарға олар акикатты, сұлулыкты, кайырымдылық пен әділеттілікті жаткызады. Демек, кұндьшыктар — бұл коршаған нактылыктың көріністері емес, адамзат санасының терең тұңғиыктарында калыптасатын трансценденталдык нормалардың әртүрлі формалары. Персоналистік онтологизмнің кұндылык концепциясының негізі діни этика принцптері болып табылады. Бұл бағыттың көрнекті өкілі М.Шелердің пікірінше кұндылыктар элемінің өз иерархиясы бар. Қундылыктардың бұл жүйесінің ең жоғарғы сатысында Құдай орналасады. Құдайға деген сүйіспеншілік - адамзат сезімдерінің ен жоғарғы формасы. Иерархияның онан кейінгі баспалдақтарында "сұлулык" және "таным" орналасады. Мәдени-тарихи релятивизм аксиологиялык имморализм идеясына, яғни тең кұкыкты кұндылыктык жүйелердің көп болуы мүмкін деген идеяға сүйенеді. Бұл концепцияның ерекшелігі тек бір "піынайы" кұндылык жүйесімен шектеліп кана коймай, белгілі мэдени-тарихи кезеңдердегі кундылыктық жүйелер мен
