Оқулық Техникалық ғылымдар докторы, профессор А. Б. Николаев редакциясымен
жүктеу/скачать 6,12 Mb. Pdf көрінісі
|
| 11
1 орталықтандырылған ұйымдық-әкімшілік басқару жүйелерінде, әдетте, орталықсыздандыру элементтері қатысады. Орталықтандыру және орталықсыздандыру элементтерінің ұтымды үйлесуі кезінде жүйедегі ақпараттық ағындар, ақпарат негізінен өзі туындайтын деңгейде қолданылатындай ұйымдастырылуы тиіс, яғни АБЖ жобалау мен жаңғырту кезеңінде жүйе деңгейлері арасында деректерді минималды беруге тырысқан дұрыс. Орталықсыздандырылған бірдеңгейлі жүйелерде шұғыл деңгейі басқару жүйесі, жағдайды бағалауы туралы деректерді жинау кезінде, сондай-ақ қабылданған шешімді іске асыру кезінде үнемі жоғары. Аралас деңгейлерде шешілетін тапсырмалардың ақылға қонымды көлемдерінің арасалмағын белгілеу кезінде анықталатын жүйені орталықтандыру деңгейі, деңгейлер арасында өкілеттіктерді бөлудің танымал мағынадағы шарасы қызметін атқарады. Шешімнің негізгі массасының жоғары деңгейдегі тарапқа қарай ығысуы, яғни орталықтандыру дәрежесінің артуы, әдетте қосымша жүйенің басқарушылығын арттыруды жандандырады. Әдетте, ол басқарудың жоғары деңгейдегі иерархиясында ақпараты өңдеуді жақсартуды талап етеді. Орталықсыздандыру дәрежесін арттыру қосымша жүйенің дербестігін ұлғайтуға және жоғары деңгейде өңделетін ақпараттың көлемін азайтуға сәйкес. Әртүрлі құжаттар түрінде ақпарат алатын және беретін әкімшіден ерекше, басқа адамдармен келіссөздер барысында, оператор телекоммуникациялық құралдар мен басқа әдістер арқылы, әдетте, ақпаратты көрсететін әртүрлі техникалық құралдармен – цифрлық және графикалық табло, тілді, цифрлы және индикаторлы құралдары бар пульттармен, дыбыстық дабыл құралдарымен ұсынылған нысанда басқару жүйесінің жағдайы туралы мәліметті алады. Оператор қабылданған шешімдерді өндірістік процеске әсер ете отырып, басқарудың техникалық құралдарын пайдалана отырып іске асырады. Оператор шешім қабылдау процесін әкімгерге қарағанда, барынша жеңіл формалданады. Оператор үшін мүмкін болатын жағдайлар мен қабылданатын шешімдер жинағы әдетте айқын белгіленген; кез-келген жағдайда, олар әкімгерге қарағанда біршама тар. Қамтамасыз ететін қосымша жүйелерді әзірлеу және оларды бірыңғай басқару жүйесіне біріктіру кезінде талдау және формалды емес әдістердің үйлесімін қолданады. Талдамалық әдістермен синтезделетін жүйенің функционалдық құрылымын, тапсырманы қою және оларды шешу әдістерін анықтайды. Формалды емес әдістерді адам мен техникалық құралдар арасындағы функцияларды тарату, қолданушының ролі мен функционалдық міндеттерін анықтау кезінде қолданады. Осы міндеттер өзара байланысты, сондықтан да оларды |