Озеро Балхаш в Казахстане: новый Арал
Балқаш экологиялық мәселесі
жүктеу/скачать 28 Kb.
|
| Балқаш экологиялық мәселесі.
Балқаш көлінің аймағы біртіндеп экологиялық апат аймағына айналуда. Біріккен Ұлттар Ұйымының мәліметі бойынша, бұл Орталық Азиядағы екінші үлкен көл кеуіп кету қаупі бар. Балқаш бассейнінде аймақтың табиғи әлеуетіне, демек, әлеуметтік-экономикалық мәселелерге қатысты бірқатар күрделі мәселелер бар. Бұл мәселелерге көптеген жұмыстар, тұжырымдамалар арналды және көптеген конференциялар өткізілді, олардың жиналысында бассейннің өткір мәселелері шешілді. Шынында да, оның аумағында Қазақстан тұрғындарының бестен бір бөлігі (үш миллионнан астам адам) тұрады. 21 ғасырдың басында Балқаш о. ауданы қиын жағдайға тап болды. Экономикалық және экологиялық. Балқаш бассейні ауданындағы бұл экологиялық жағдай тұрақсыз, Балқаш көлінің үдемелі осалдығымен сипатталады. Бұған суды ұтымсыз пайдалану, ресурстарды басқарудың жетілмеген жүйесі, мемлекетаралық су бөлу проблемалары және басқа факторлар себеп болады. Мәселенің бағдарламалық шешімінің болмауы ұлттық табиғи игіліктің жоғалуына, климаттың аридизациясына, әлеуметтік шиеленіске және халықтың экологиялық көші-қонына әкелетін экологиялық апатқа әкелуі мүмкін. Экологтар Балқаш көлі уақтылы шара қолданбаса, Аралдың тағдырын қайталай алатынына сенімді. Он жылдан астам уақыт бойы бұл көл тез таяз болып келеді. Балқаш жартылай тұщы судан және жартысы тұзды судан тұрады. Енді тұзды су көбейіп келеді. Экологтар Балқашты бастапқы күйіне қайтару мүмкін емес дейді. Кем дегенде көлді бүгінгі күйінде ұстау керек. Сарапшылар өзеннің гидрологиялық режимінің өзгеру себебін көреді, бұл оның су алуының бір мезгілде ұлғаюымен сәйкес келді. Балқаш көлі бассейнінің су ресурстарын пайдалану коэффициенті өте жоғары және экологиялық рұқсат етілген шектен асады. Осы екі фактордың нәтижесінде Балқаш бұрынғыдан екі есе көп су алады. Қазіргі уақытта Балқаш көлі бассейніндегі жалпы экологиялық проблема атмосфералық ауаның, су ресурстарының ластануы, улы және қауіпті қалдықтардың жиналуы болып табылады. Сонымен қатар, өңірдегі экологиялық жағдайдың нашарлауы да орын алуда, өз кезегінде ол Балқаш көліндегі судың сандық өзгеруіне ғана емес, сапалық өзгеруіне де әсер етеді. Мұның бәрі аймақтың биоәртүрлілігіне әсер ете алмайды. Бұл мәселенің бір жағы ғана. Қазіргі уақытта олардың аймағында бірқатар пайда болды. Экожүйені сақтау бассейндегі тіршілік әрекетін сақтау мен сақтаудың негізгі шарты болып табылады. Бағдарламаның бірінші кезеңінде бассейннің экожүйесінің сыйымдылығын бағалау, шаруашылық қызмет үшін экологиялық шектерді анықтау, содан кейін табиғатты пайдалану лимиттері мен нормативтерін, қоршаған ортаның қолайлы жағдайын қолдау тетіктерін әзірлеу қажет болады. Балқаш көлінің деңгейі бассейн экожүйесінің жай-күйінің негізгі көрсеткіштерінің бірі болып табылады. әзірлеу және нақтылау, суды үнемдеуді бақылау және ынталандыру тетіктерін жетілдіру көзделеді. жүктеу/скачать 28 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|