№47 (18256) 29 сєуір 2015 ж сєрсенбі Бір халыќ, бір ел, бір таѓдыр Бір халыќ, бір ел, бір таѓдыр Бір халыќ, бір ел, бір таѓдыр

Ерлік етсењ еліњ ‰шін,

Босќа кетпес жігер-к‰шіњ

Ќос атам да

майдангер

¦лы Отан соѓысы адамзат тари-

хындаѓы ењ с±рапыл, єлемді д‰р

сілкіндірген, жан т‰ршігерлік

ќанды ќырѓын болды. ¦лы Жењіс-

ке еліміздіњ бірлігініњ, ерлігініњ

арќасында ќол жеткіздік.  Тμлењгіт

ауылынан елін жаудан ќорѓау ‰шін

46 азамат аттанды, оныњ 25-і  Отан

‰шін жан ќиды.  21 жауынгер елге

жењіспен  оралды. Міне, осы с±ра-

пыл соѓысќа меніњ де аталарым

ќатысып, Жењіске μз ‰лестерін

ќосты.

1917 жылы 13 ќырк‰йекте Мењді-

ќара ауданы, Ќараѓай ауылында

д‰ниеге келген.Колхозда ж±мыс

істеген.1939 жылы єскерге алынып,

Фин соѓысына ќатысќан.  Атам со-

ѓыстыњ басынан аяѓына дейін ќатысып,  Берлинге дейін жеткен, бар-

лаушы болѓан.  ІІ дєрежелі Отан соѓысы орденімен, "Ерлігі ‰шін",

"1941-1945 жылдардаѓы ¦лы Отан соѓысында Германияны жењгені

‰шін", "Ленинградты ќорѓаѓаны ‰шін"  т.б. медальдармен марапатта-

лѓан. 1946 жылы елге оралып, туѓан ауылында ењбек етті. Ќазина єжем

мен атам бес бала тєрбиелеп μсірді. Б‰гінде 12 немересі, 3 шμбересі

бар. Атам 1996 жылы ќайтыс болды.

Ќазина єжемніњ єкесі Арѓымбаев Ахмет атамыз да майдангер.

Ол 1895 жылы Тμлењгіт ауылында д‰ниеге келген. Екінші атам 1942

жылы майданѓа аттанѓан. Соѓыс кезінде снайпер болѓан.  Украина,

Венгрия, Подмосковье жерлерін жаудан азат етуге ќатысты. 1945

жылы  елге оралып, колхозда ж±мыс істеді. Атам 3 баласынан 7  неме-

ре с‰йді. 12  шμбересі, 3 немересі  бар. Мен атама шμбере боламын.

Ахмет атам 1970 жылы ќайтыс болды. ¤кінішке ќарай, мен атала-

рымды кμрген жоќпын, фотосуреттері мен ‰лкендердіњ єњгімесінен

білемін. Бізге баќытты μмір сыйлаѓан аталарыма, барша ардагерлер-

ге басымды иіп, рахметімді айтамын. Мен μзімніњ майдангер аталар

±рпаѓы екенімді маќтан етемін.

Жанар  

Жанар  

Жанар  

ДОСМАЃАМБЕТОВА,

ДОСМАЃАМБЕТОВА,

ДОСМАЃАМБЕТОВА,

ДОСМАЃАМБЕТОВА,

 Тμлењгіт негізгі мектебініњ  8-сынып оќушысы.

 Тμлењгіт негізгі мектебініњ  8-сынып оќушысы.

 Тμлењгіт негізгі мектебініњ  8-сынып оќушысы.

 Тμлењгіт негізгі мектебініњ  8-сынып оќушысы.

 Тμлењгіт негізгі мектебініњ  8-сынып оќушысы.

Жанкелдин ауданы, Шеген ауылыныњ т±рѓы-

ны болѓан меніњ атам Єбдісалыќ  Ерѓали±лы да

¦лы Отан  соѓысында  елін от пен оќтан ќорѓаѓан

майдангерлердіњ  бірі.  ¤міріне μшпестей  із ќал-

дырѓан,  ж‰регіне  мєњгілік  жазылѓан  сол отты

жылдар  оќиѓаларын атамныњ кμзі тірі кезінде

анам Айтк‰л Ескендірќызы бейнетаспаѓа жазып

алѓан екен. Мен ол кезде кішкентай болѓандыќ-

тан ешнєрсе білмедім. Б±л к‰нде  ер жеттім. Сол

бейнетаспаны ќарап, тыњдап отырып, μзімніњ со-

ѓыс ардагерініњ немересі екенімді  маќтан т±та-

мын. Меніњ атамныњ ерлік істері жμнінде  басќа-

лар да білсін деген оймен б‰гін ќолыма ќалам ал-

дым.

ќаѓазын 1942 жылдыњ тамыз айыныњ басында

алады.    Аманкелді, Торѓайдан  42 адам   Челябіде

18- ші  жеке режимдегі "атќыштар бригадасында "

болады. Содан  1943- ші жылдыњ аќпан айында  со-

ѓысќа   жіберіледі.   Кетіп бара жатќанда Ростов

облысыныњ "Батайск" деген ‰лкен стансасындаѓы

єскери эшалонныњ 6-шысы болып тоќтайды. Ара-

да кμп уаќыт μтпей, шамамен оннан астам ±шаќ

ауылдыњ ‰стінен бомба жаудырады.  Сол жерде

меніњ атам жанындаѓы Аманкелді мен Торѓайдан

ерген біраз достарынан айрылады. Кμбі жараланып

ќалады.

Аманкелдіде соттыњ хатшысы болып ж‰рген

ѓан досым Ахметтіњ жер ќ±шуы маѓан ќатты єсер

етті  – дейді атам.

Сол жердегі  5 к‰нге созылѓан шайќаста  40 шаќ-

ты  ќазаќтардыњ ішінен, Жанкелдин ауданы,

Аќшыѓанаќ ауылыныњ Сейдєлі деген жігіті екеуі

ѓана аман ќалады.

Єбдісалыќ атам Староконстантинов, Житомир,

Чертков, Гусятин, Залещики, Проскуров, Львов,

Самбор, Дембица, Ченстохов, Шумск, Ямполь,

Остропль,  Ратибор, Бискау, Виттенберг ќалала-

рын алѓан. Жєне Изяславль ќаласындаѓы ‰лкен

темір жол стансасын жау шебінен азат еткен.

 Львов баѓытындаѓы неміс ќорѓанысын алуѓа

жєне Весна μзеніндегі Синдомир бекінісін, Нейс-

се, Одер μзендерініњ солт‰стік-батысында орна-

ласќан Бреслау ќаласын, сондай-аќ оныњ шыѓы-

сындаѓы Бриг, Олау, Тамаскирх, Гротт ќалаларын-

даѓы шайќастарѓа ќатысќан. Неміс ќорѓанысын ас-

ќан ерлікпен, єскерлерін жойќын к‰шпен талќан-

дап, оњт‰стік-батысындаѓы Оппельн, Ноеметадт,

Штрелен, Рыбник ќалаларын баѓындырѓан.  Єсіре-

се, Дрезден ќаласын жаудан азат етіп, мањызы зор

жол ќиылыстарын жєне Саксониядаѓы ‰лкен ќор-

ѓанысты б±зѓан.

Меніњ Єбдісалыќ    атам жанќиярлыќпен μзініњ

Отанын ќорѓауѓа осылайша ат салысады.

Соѓыс саябырсыѓан кез. Бригада бойынша жи-

налыс болды.  Бригада командирі Титов деген кісі

соѓыс бітті деп хабарлайды.   Ол кезде есімізден

айрылып ќала жаздадыќ. Жылап жатырмыз ба,

кμрісіп, ќуанып ќ±шаќтап жатырмыз ба, мєре-сєре

болдыќ, –  дейді атам. \Атамныњ бейнетаспасы-

нан\.

Ќан майданда толарсаќтан саз

кешіп, м±з жастанѓан, ќарша бо-

раѓан оќќа кеудесін тосќан, жау-

ды жењіп, ±рпаѓына осы сєулелі

к‰ндерді сыйлаѓан соѓыс ардагер-

лері ќаншама еді. Бір μкініштісі сол

аталарымыздыњ ќатары к‰ннен-

к‰нге азаюда. Мен білетін сол ар-

дагерлердіњ бірі – Сємен ата.

Єбжанов Сємен атамыз 1922

жылы 10 мамырда Аманкелді ауда-

ныныњ  № 8 Каганович ауылында

д‰ниеге келген екен. Таѓдыр ата-

мызѓа 93 жыл ѓ±мыр бергенімен,

Сємен атайдыњ μмірі тєтті болма-

ды. Жалынды жастыѓы соѓыс кезі-

не тура келіп, мамандыќ алып,

білім де ала алмады. Бозбала 1942

жылы с±рапыл соѓысќа аттанып

кетті.

Ќан майданды Украинада, одан

азат етуге ‰лесін ќосты. Соѓысты 1945 жылы Берлинді алумен аяќтап,

маусым айында генерал-полковник И.В.Гижовтыњ дивизиясыныњ

ќ±рамында ¦лы Жењістіњ ќ±рметіне арналѓан салтанатты парадќа

ќатысты.

Елге аман-есен оралѓаннан кейін де ќатарѓа ќосылып, ел ќатарлы

ењбек етті. Мойынты – Шу темір жолын салуѓа ‰лесін ќосты.

¤ткенніњ еншісін ќайтарып, Ќостанайдыњ ауылшаруашылыќ техни-

кумына т‰сіп, мамандыќ алып шыќты. "Комсомол жастар бригада-

сында" бригадир жєне аудандыќ кењестіњ депутаты болып сайланды.

Ардагер атамыз сан мєрте жараланса да, Отанын ќорѓау ‰шін

аяусыз шайќасќаны ‰шін, жауынгерлік ерліктері ‰шін Сталиннен

алѓыс хат алды. Бірнеше орден, медальдармен марапатталды. Кейін

бейбіт елдегі ењбегі де елеусіз ќалмады. Бірнеше маќтау ќаѓаздары,

грамоталары сол марапаттыњ бір белгісіндей ‰йінде саќтаулы.

¤мірлік ќосаѓы Сємиѓа Уєлиќызымен 1947 жылы отбасын ќ±рып,

6 бала тєрбиеледі.  Олардан 16  немере, 13  шμбере с‰йді. Сємиѓа єже

де тылда ењбек етіп , ¦лы Жењіске мол ‰лесін ќосќан жан.  Б±л к‰нде

±рпаѓына ерлігімен ‰лгі болѓан Сємен ата μкінішке ќарай  ортамызда

жоќ.  Десе де ±рпаќ ‰шін жан аямай тер тμккен ер есімі ешќашан

±мытылмаќ емес.

Жанерке ЌОЖАНТАЕВА,

Жанерке ЌОЖАНТАЕВА,

Жанерке ЌОЖАНТАЕВА,

Жанерке ЌОЖАНТАЕВА,

Жанерке ЌОЖАНТАЕВА,

Ќостанай мемлекеттік университетініњ  гуманитарлыќ-єлеу-

Ќостанай мемлекеттік университетініњ  гуманитарлыќ-єлеу-

Ќостанай мемлекеттік университетініњ  гуманитарлыќ-єлеу-

Ќостанай мемлекеттік университетініњ  гуманитарлыќ-єлеу-

Ќостанай мемлекеттік университетініњ  гуманитарлыќ-єлеу-

меттік факультеті  журналистика мамандыѓыныњ  1-курс студенті

меттік факультеті  журналистика мамандыѓыныњ  1-курс студенті

меттік факультеті  журналистика мамандыѓыныњ  1-курс студенті

меттік факультеті  журналистика мамандыѓыныњ  1-курс студенті

меттік факультеті  журналистика мамандыѓыныњ  1-курс студенті.

Жењісті  немістіњ Дрезден деген ќаласында ќарсы

алѓан еді.

Єбдісалыќ атам неміс-фашист басќыншылары-

нан Отанымызды азат ету жолында μз міндетін

орындап, 23 жердегі ќан тμгіс шайќасќа ќатысып,

ерлік танытќаны ‰шін Кењес Одаѓыныњ Жоѓары

Бас ќолбасшысы, И.Сталиннен грамота алѓан.

"Ќызыл Ту" ордені жєне "Маршал Жуков", "Ерлігі

‰шін", "Прага ќаласын азат еткені ‰шін"  медаль-

дарымен марапатталѓан.

Осынау ж‰рек жарды алѓыспен орден мен ме-

дальдар  омырауына тегіннен-тегін таѓылмаса ке-

рек.  Ардагер атам 2-ші топтаѓы м‰гедек болып орал-

ды. Жастайынан ел ішінде Алантай атанѓан меніњ

атам, 19 жасында  єскерге алынып, 23 жасында аман-

есен елге келген соњ, соѓыстан т±ралап шыѓып,

сіњіріне ілініп т±рѓан ж‰деу ауылда тынымсыз ењбек

етіп, μсіп-μркендеуіне μзіндік ‰лесін ќосады. 10

жылдай уаќыт Жанкелдин аудандыќ кењесініњ хат-

шысы, сауда  орындарында, сол сияќты малды ауыл-

дардыњ ірілі-±саќты басшылыќ ќызметтерін атќа-

рады.  Буыны бекіп, ќанаты ќатаймаѓан шаѓында

єкеден ерте айырылѓан атама таѓдыр салѓан тауќы-

мет аз болмапты. Екі аяѓын тењ басып тік т±руына

єке орнына єке, шеше орнына шеше болѓан анасы

Зєлипаныњ ењбегі зор болыпты.

Ќара шањыраќтыњ иесі атамныњ єкесі Ерѓали

бабам ќажылыќќа барѓаны ‰шін 1937 жылдыњ

ќ±рбаны болып кеткенде, 4 баламен ќалѓан Зєлипа

єже μзініњ μн бойындаѓы ќайсарлыѓымен ќиындыќ-

тарѓа табандылыќ танытыпты. Енді жетілдім бе деп

отырѓанда  жалѓыз ±лы Єбдісалыќ \Алантай\ май-

данѓа аттанады. С±рапыл кезењде ертелі-кеш ты-

ным таппай сиыр сауып бауырындаѓы  ќалѓан ба-

лапандары Айша, Марѓайша, Баќытќа тамаќ табу

‰шін мањдай терін аямай тμгеді. Ењбек майданына

араласып, тылда ж±мыс жасайды. "Орнында бар,

оњалар" деген, к‰йеуі Ерѓалиден ќалѓан жалѓыз ±лы

Алантай  мен келіні Н±ржамалдан 7 немере мен

шμбере, шμпшек с‰юді Алла б±йыртќан екен.  Зєли-

па єжем 95 жасында, Н±ржамал єжем 78 жасында,

Єбдісалыќ атам 80-ніњ сењгіріне шыќќанда μмірден

озды.

Н±рислам 

Н±рислам 

Н±рислам 

Н±рислам ЄБДІСАЛЫЌ,

ЄБДІСАЛЫЌ,

ЄБДІСАЛЫЌ,

ЄБДІСАЛЫЌ,

ЄБДІСАЛЫЌ,

  соѓыс ардагерініњ немересі.

  соѓыс ардагерініњ немересі.

  соѓыс ардагерініњ немересі.

  соѓыс ардагерініњ немересі.

  соѓыс ардагерініњ немересі.

 Арќалыќ ќаласы.

Анамныњ єкесі Тілеубаев Сейт-

ќали Саѓит±лы 1905 жылы Уриц-

кий ауданында туѓан. Соѓысќа

дейін колхоздарды ќ±ру ж±мыс-

тарына ќатысты. 1942 жылы єскер

ќатарына шаќырылѓан. Сол

уаќытта жау ќолы Волгаѓа ќарай

бет алѓан екен.  ‡йінде єйелі ‰ш

баласымен ќалады. Майданда

орыс тілін білмейтін жауынгер-

лерге командирдіњ б±йрыѓын

аударып жеткізетін болѓан.  Шай-

ќас кезінде мањызды б±йрыќ дер

кезінде жетпей, соныњ салдары-

нан солдаттардыњ шыѓынына

алып келді. Кейін орыс тілін

т‰сінбейтіндерді ењбек армиясы-

ныњ ќатарына алѓан. Меніњ

екінші атам осында ќызмет етті.

Атам жараќат алуына байланыс-

ты 2-ші топтаѓы м‰гедек болып

оралады. Соѓыстан кейін Урицкий

ауданы "Ќазаќстан" колхозыныњ

ауылдыќ кењесініњ тμраѓасы бо-

лып ж±мыс істеді. Одан кейін ор-

маншы болып ењбек етті.

Екінші атам Жаќабаев Камел

Жаќабай±лы 1906 жылы Єулие-

кμл ауданында туѓан. Соѓысќа

дейін шопан болды.   Ол кісі ењбек

армиясында   ќызмет етті. Арып-

ашып к‰н кμріп, тањныњ атысы,

к‰нніњ батысы тер тμкті. Ењбек-

ќорлыѓыныњ арќасында бригадир

болѓан. 1946 жылы ‰йіне оралып,

шопан жєне мал шаруашылыѓын-

да бригадир болды.

Майдангерлердіњ естеліктерін

тыњдаѓанда б‰гінгі бейбіт заман-

ныњ ќалай орнаѓанын т‰сінгендей

боламын. Елдіњ тыныштыѓы ‰шін

к‰рескен соѓыс ардагерлерініњ

ерлігін ±мыту к‰нє. ¤ткен тари-

хымыздаѓы осынау ќасіретті

жылдарды мєњгі есте саќтауымыз

керек. Себебі μткенін ±мытќан

елдіњ болашаѓы б±лыњѓыр.

Ќанат ЖАЌАБАЕВ,

Ќанат ЖАЌАБАЕВ,

Ќанат ЖАЌАБАЕВ,

Ќанат ЖАЌАБАЕВ,

Ќанат ЖАЌАБАЕВ,

майдангердіњ немересі.

майдангердіњ немересі.

майдангердіњ немересі.

майдангердіњ немересі.

майдангердіњ немересі.

Ќостанай ќаласы.

Мен атамды маќтан т±тамын

Мен атамды маќтан т±тамын

Мен атамды маќтан т±тамын

Мен атамды маќтан т±тамын

Мен атамды маќтан т±тамын

ХАЛЫЌ ДАНАЛЫЃЫ

16

29 сєуір 2015 жыл

Азамат сыны – ерлік,

Ерлік сыны – елдік.

Жењісті жаќындатуѓа ‰лес ќосќан сар-

баздардыњ бірі –  меніњ атам,  соѓыс ар-

дагері, артиллерия капитаны, батарея ко-

мандирі – Джуманов Асќар.

 Ол 1918 жылы Ќостанай облысы, Аман-

келді ауданы  № 4 ауылда шаруа отбасын-

да д‰ниеге келген. Ќостанай педагогика-

лыќ училищесін  1939 жылы тємамдаѓан

атам ауылда ±стаз болып ењбек етті. 1940

жылдыњ ќањтарында  Кењес  єскерініњ

ќатарына шаќырылып, 1946 жылѓа дейін

Кењес Одаѓыныњ басќа халќымен бірге

жауды талќандап, жењіске жету ісіне лай-

ыќты ‰лесін ќосты.

Єскерге алынѓан к‰ннен бастап 1940-

1942 жылдары  Воронеж, Брянск ќалала-

рындаѓы саяси училищелердіњ курсанты

болды, 1942 жылдан № 758 танктерге ќарсы

дивизиясыныњ батарея єскери комиссары

болып таѓайындалды. Атамныњ ¦лы Отан

соѓысында  кμрсеткен ерліктері кμптеп саналады. 1942 жылы  батарея єскери

комиссары-политрук Джуманов Асќардыњ алдына белгісіз екі адам єкелінді.

Атамныњ ќ±жаттарды тыњѓылыќты тексеруініњ арќасында, белгісіз адамдар

жаудыњ  жасырын жіберген тыњшылары екені аныќталды. Ќыраѓылыќ таныт-

ќаны  ‰шін политрук Джуманов Асќар "Жауынгерлік ерлігі ‰шін" медалімен

марапатталды. Сондай-аќ 1945 жылы Бельск ќаласыныњ мањындаѓы жаудыњ

берік  бекінісін б±зып шыѓып, Ясеница елді аймаѓында бекінген жауѓа тойта-

рыс беру шайќастарында капитан Джумановтыњ батареясы жаудыњ ‰ш ав-

токμлігін, онѓа жуыќ ќол жєне станокты пулеметтерін,  80-нен аса  фашист

кμзін жойѓан. Осы шайќастарда  капитан Джумановтыњ басшылыѓындаѓы ба-

тарея жаяу єскердіњ алдында ж‰ріп отырып, пулемет пен зењбіріктен оќ жау-

дырѓан  жау бекінісінен ќатерсіз μтулеріне м‰мкіншілік жасады. Жасаѓан ер-

ліктері ‰шін атам I-II дєрежелі "Отан соѓысы" ордендерімен марапатталды.

Соѓыстан Жењiспен оралѓаннан кейін  Асќар атам бiрден ењбекке аралас-

ты. ¤йткенi, ол жылдар ауыртпалыѓы демалып отырѓанды кμтермейтiн халде

болѓаны баршаѓа белгiлi. ¦стаздыќтан бастап, аудандыќ  партия, халыќ депу-

таттары атќару  комитетінде біршама жауапты ќызметтер атќарды. Соѓыс-

тан кейінгі жасаѓан ењбектері еленіп, Ќостанай облыстыќ партия комитеті

мен атќару комитеттерініњ маќтау ќаѓаздарымен, "Ќ±рмет Белгісі" ордені-

мен  марапатталды. 15 жыл бойы аудандыќ партия комитетініњ м‰шесі, бірне-

ше мєрте аудандыќ халыќ депутаттары Кењесініњ депутаты болып сайланды.

Ардагер ата  жолы кμпке ‰лгi. Єжем – Хасенова ¦лтуѓан екеуі 7 бала,

26 немере, 32 шμбере с‰йіп, ауданымыздаѓы ењ ‰лгілі де ќадірлі отбасылары-

ныњ бірі болды.

Н±ралы  

Н±ралы  

Н±ралы  

Н±ралы  

Н±ралы  АСЌАРОВ

АСЌАРОВ

АСЌАРОВ

АСЌАРОВ

АСЌАРОВ.....

Астана ќаласы.

СУРЕТТЕ: Асќар Джуманов.

СУРЕТТЕ: Асќар Джуманов.

СУРЕТТЕ: Асќар Джуманов.

СУРЕТТЕ: Асќар Джуманов.

СУРЕТТЕ: Асќар Джуманов.

¦ЛЫ ЖЕЊІС – 70

1941 жылы басталѓан ¦лы Отан

соѓысы атамныњ μміріне μзгерістер

єкеледі. Оќуыныњ соњѓы жылында

ќаражат ќиындыѓынан елге, келіп бір

жыл мектепте сабаќ беруіне тура

келеді. 1943 жылдыњ маусым айында

єскер ќатарына шаќырылып, Отан

ќорѓауѓа аттанады. Атамныњ єскери

жорыќ жолдары Москва-Ленинград

темір жолын азат ету шайќастары-

нан басталып, Ленинград, Прибалти-

ка, кейін 1-ші Беларусь майданда-

рында жалѓасады. Польша жерін,

Варшава ќаласын азат ету, Германия

жерінде Одер μзеніндегі жаудыњ бе-

кіністерін алу ±рыстарында бір рет

ауыр жараќат алады. Госпитальдан

шыќќасын ќайта сапќа т±рып, 1945

жылдыњ 16 сєуірінде басталѓан ше-

шуші Берлин операциясына ќатысып,

¦лы Жењісті  Берлинде ќарсы алады.

Меніњ атам –  ¦лы

Меніњ атам –  ¦лы

Меніњ атам –  ¦лы

Меніњ атам –  ¦лы

Меніњ атам –  ¦лы

Отан соѓысыныњ ардагері,

Отан соѓысыныњ ардагері,

Отан соѓысыныњ ардагері,

Отан соѓысыныњ ардагері,

Отан соѓысыныњ ардагері,

милиция полковнигі

милиция полковнигі

милиция полковнигі

милиция полковнигі

милиция полковнигі

Сєрсенов Ќамбар Ємір±лы

Сєрсенов Ќамбар Ємір±лы

Сєрсенов Ќамбар Ємір±лы

Сєрсенов Ќамбар Ємір±лы

Сєрсенов Ќамбар Ємір±лы

1924 жылдыњ 25

1924 жылдыњ 25

1924 жылдыњ 25

1924 жылдыњ 25

1924 жылдыњ 25

ќазанында Ќостанай

ќазанында Ќостанай

ќазанында Ќостанай

ќазанында Ќостанай

ќазанында Ќостанай

облысы Сарыкμл ауданы

облысы Сарыкμл ауданы

облысы Сарыкμл ауданы

облысы Сарыкμл ауданы

облысы Сарыкμл ауданы

К‰нтимес ауылында

К‰нтимес ауылында

К‰нтимес ауылында

К‰нтимес ауылында

К‰нтимес ауылында

д‰ниеге келген.

д‰ниеге келген.

д‰ниеге келген.

д‰ниеге келген.

д‰ниеге келген.

– Меніњ туып-μскен жерім

– К‰нтимес ауылы. Б±л –

Шоќан Уєлихановтыњ кіндік

ќаны тамѓан жері. Оныњ

"К‰нтимес" деп аталуы да тегін-

нен-тегін емес. Айналасы топ-

топ аѓаш болѓандыќтан, ќазаќ:

"...б±л жерге к‰н тимейді" –

деп, "К‰нтимес" атап кеткен

деген сμз бар. Біздіњ ауылѓа

жаќын жерде Шыњѓыстыњ

ќыстауы жатыр... –  μзініњ ту-

ѓан жері туралы осылай дейді

меніњ атам.

1928 жылы Ќазаќстан Орта-

лыќ Атќару Комитеті мен

Халыќ Комиссарлары Кењесі

"Ірі бай шаруашылыќтары

мен жартылай феодалдарды

тєркілеу жєне жер аудару ту-

ралы" декрет шыѓарѓан. Мыњ-

даѓан адамдардыњ таѓдыры

тєлкекке т‰сті. Осы жылы Ќам-

бар атамныњ отбасы Ресейге

жер аударады. Сμйтіп ол тμрт

жас пен он бес жас аралыѓын-

да туѓан жерден шалѓай, Ресей-

де μсіп, мектепте білім алды.

Тек 1939 жылы Ќамбар ата от-

басымен Ресейдіњ Свердлов

облысынан елге оралды.

1942 жылы 17 жасында єскер

ќатарына шаќырылып, Т‰мен-

де атќыштар мектебінде бірне-

ше ай жаттыѓады. 1943 жылы

майданѓа аттанѓан жас жігіттіњ

бойы винтовкадан єлдеќайда

аласа болатын.  Ол – І Прибал-

тика жєне ІІІ Беларусь майдан

ќатарында соѓысты. Єсіресе,

1944 жылдыњ 4 аќпаны сержант

Сєрсенов Ќамбардыњ есінде

ерекше саќталып ќалды.

– "¤зімніњ орыс досыммен

єскери тапсырманы орындап

ж‰ргенмін. Сол к‰ні ауа райы

тіптен керемет еді. Ќыс  болса

да, кμктемніњ жаќындап ќалѓа-

ны сезілетін. Беларусь орман-

дары да, туѓан жерімді есіме

т‰сірген еді. Бір сєтте, саѓыныш

сезіміне ерік беріп, орманнан

шыѓып жазыќты жерді

кμргім келді. Сол мезетте

неміс снайперініњ атќан

оѓы кеудемніњ дєл ортасы-

на тиді. Егер сол кезде жа-

нымда досым болмаѓанда,

мен ќансырап μліп те ќалар

ма едім?" – деп сол оќиѓа-

ны есіне т‰сіреді Ќамбар

атам.  Б±л оќиѓадан кейін

Ќамбар атаныњ μмірі к‰рт

μзгерді. Екі жарым ай ем-

делгеннен кейін, жас сер-

жантты дивизиялыќ барлау

ротасына ауыстырды.

Б±ѓан жауынгер де, коман-

дирлер де  еш μкінген емес.

Соѓыстыњ соњѓы екі айын-

да таѓы екі рет жараќаттан-

ды. 1944 жылдыњ 12 мамы-

рынан бастап

с о ѓ ы с т ы њ

аяѓына дейін

б а р л а у ш ы

ќызметін ат-

ќарды.  Бір жыл-

дыњ ішінде

тμрт неміс офи-

ц е р л е р і н

т±тќынѓа ал-

ѓан. Литва, Лат-

вия, Польша,

Б е л о р у с и я ,

Шыѓыс Прус-

сия, Кенигсберг

ќала – ќама-

лын азат етуге

ќ а т ы с ќ а н .

Жењіс к‰нін

Кенигсбергте

ќарсы алды.

Ќамбар ата со-

ѓыс туралы кμп

айтќысы кел-

мейді. Оныњ се-

бебін т‰сіну ќиын емес. Біраќ

ардагер атамныњ ордендері

осал емес: ІІ жєне І дєрежелі

"Отан соѓысы" ордені, ІІІ жєне

ІІ дєрежелі "Дањќ" ордені,

"Ќызыл ж±лдыз" орденімен

жєне кμптеген медальдармен

марапатталѓан.  Соѓысќа 18

жасќа толар-толмас жаста ат-

танѓан жігіттіњ майданда бес

орден таѓып, аѓа сержант болып

елге оралуы – кішігірім соѓыс

шежіресі екені айдан аныќ...

М±нан 70 жыл б±рынѓы со-

ѓыста  50 шаќты отбасынан

т±ратын  К‰нтимес  ауылынан

майданѓа кеткендердіњ 30-ѓа

жуыѓы оралмады. Б±л єрине,

орны толмас ауыр ќайѓы.

Меніњ атамныњ отбасындаѓы

ер баланыњ ‰шеуі де соѓыстыњ

азабы мен тозаѓынан μтті.

‡лкен аѓасы ењбек  армиясын-

да болса, одан кіші аѓасы май-

данда алѓан жараќатынан бір

аяѓы кем болып оралды. Ењ

бастысы – бєрі де аман-есен

оралды. 1945 жылы Ќамбар ата

соѓыстан ауылѓа бірінші орал-

ѓанда оны ауылдыќтардыњ бар-

лыѓы ж‰гіріп келіп, ќ±шаќтап,

кμздеріне жас алып ќуаныш-

пен ќарсы алыпты.

Соѓыстан оралѓан бетте

аудан бойынша комсомол

ж±мысын атќарды. 1947 жылы

арнайы жолдамамен Алматы-

даѓы сол кездегі ІІМ-ніњ офи-

церлер мектебіне оќуѓа т‰сті.

Оны ‰здік аяќтады. ІІМ Орта-

лыќ аппаратында ќызметте

ќалды. Біраќ соныњ μзінде

оныњ білімге деген ќ±штарлыѓы

орасан еді. Сол жылдары

С.М.Киров атындаѓы мемле-

кеттік университет атанѓан,

ќазіргі Єл-Фараби атындаѓы

±лттыќ университеттіњ зањ фа-

культетін сырттай оќып

бітірді. Ќамбар атаныњ ќызмет

жолы аса кμп емес, μзі айтќан-

дай, ІІМ Орталыќ аппараты,

Ќараѓанды облыстыќ ІІБ, Алма-

ты облыстыќ ІІБ, ал зейнет-

керліктіњ алдында ІІМ мемле-

кеттік к‰зет ќызметі басќар-

масы бастыѓыныњ орынбасары

ќызметін атќарѓан. Ќазіргі

кезде Ќамбар ата Алматы ќала-

сында т±рып жатыр.

 Д‰ниені     д‰р  сілкіндірген

соѓыс жер бетінде орасан даќ,

халыќта жарасы жазылмайтын

ќайѓы болып ќалѓаны аќиќат.

Тылда жанкешті ењбек етіп,

Жењіс к‰нін жаќындатќан

аналарымыз бен балаларын ‰лгі

т±туымыз керек. Жарќын

к‰ндерді жаќындатќан арда-

герлерді б‰гінгі ±рпаќ ±мыт-

пауы керек деп ойлаймын.

¤йткені солардыњ μшпес ер-

ліктері біздіњ азат елдіњ ±рпаѓы

болып ќалуымызѓа м‰мкіндік

берді. Сол себепті де майдангер-

лер туралы айтылѓан естелік-

терді тыњдай ж‰ріп, оларѓа єрќа-

шан таѓзым ету, ќ±рметтеу –

біздіњ парызымыз.

От кешті, ќып-ќызыл

шоќ кешті,

Аяр жаумен аянбай μштесті,

Кμзін жоймай гитлершіл

жендеттердіњ,

Беттен ќайту, бел шешу

жоќ десті.

Барлыѓымыздыњ да ‰лкен

аталарымыз соѓысќа ќатысып,

ел ‰шін отќа т‰сті. Біз олардыњ

ерлігіне, отанс‰йгіштігіне

жєне ењбекќорлыѓына тєн-

тіміз. Жалпы, Сіз бен бізге

бейбіт μмір сыйлаѓан барлыќ

майдангерлерге мыњ алѓыс

жєне мыњ таѓзым!

Єнел ЄБІШЕВА,

Єнел ЄБІШЕВА,

Єнел ЄБІШЕВА,

Єнел ЄБІШЕВА,

Єнел ЄБІШЕВА,

Ш.Уєлиханов атындаѓы

Ш.Уєлиханов атындаѓы

Ш.Уєлиханов атындаѓы

Ш.Уєлиханов атындаѓы

Ш.Уєлиханов атындаѓы

негізгі мектептіњ оќушысы.

негізгі мектептіњ оќушысы.

негізгі мектептіњ оќушысы.

негізгі мектептіњ оќушысы.

негізгі мектептіњ оќушысы.

К‰нтимес ауылы,

Сарыкμл ауданы.

СУРЕТТЕРДЕ: 1943 жылѓы

СУРЕТТЕРДЕ: 1943 жылѓы

СУРЕТТЕРДЕ: 1943 жылѓы

СУРЕТТЕРДЕ: 1943 жылѓы

СУРЕТТЕРДЕ: 1943 жылѓы

сурет,  сол жаќтаѓы Ќамбар

сурет,  сол жаќтаѓы Ќамбар

сурет,  сол жаќтаѓы Ќамбар

сурет,  сол жаќтаѓы Ќамбар

сурет,  сол жаќтаѓы Ќамбар

Сєрсенов жєне ол б‰гінгі

Сєрсенов жєне ол б‰гінгі

Сєрсенов жєне ол б‰гінгі

Сєрсенов жєне ол б‰гінгі

Сєрсенов жєне ол б‰гінгі

к‰ндерде.

к‰ндерде.

к‰ндерде.

к‰ндерде.

к‰ндерде.

жүктеу/скачать 19,06 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: