Менің ойымша, баланы 18 жастан бас тап әскерге беріп, оның обалына қалып



Pdf көрінісі
бет3/6
Дата22.12.2016
өлшемі3,51 Mb.
#58
1   2   3   4   5   6

Шадияр МОЛДАБЕК, 

Шымкент  

Облыстық төтенше жағдайлар де пар та-

мен ті баспасөз қызметінің хабар лауынша, 

оқыс оқиғаның орын алуына мектептің 

спор тзалына «ШОК» газ баллонынан се біл-

ген газ себепші болған. Осының салдарынан 

зал да жүрген оқушылар есеңгіреп қалған. 

Олар дың біршамасы өзіне-өзі келе алмай, 

ау руханаға жатуға мәжбүр болған. «Тағы да 

бірқатары емдеу орнына келіп, ақ ха лат ты 

жандардың тексеруінен кейін үйлеріне қай-

тарылған. Ал алты оқушының біршама 

уақыт ауруханада жатып емделуіне тура ке-

ле ді», – дейді департаменттің баспасөз қыз-

метінің жетекшісі Анар Сәметова.

Оқыс оқиғаға байланысты тәртіп сақ-

шы ла ры да іске кірісті. Аудандық ішкі істер 

бө ліміне аталмыш хабар сол күні 16:00 ша-

ма сында түскен. Дереу өз жұмысына кі ріс-

кен сақшылар көп ұзамай-ақ мән-жайды 

анық тап үлгерді. Спортзалға газ баллоны-

нан газ шашқан 1995 жылы өмірге келген 

жас өспірім болып шықты. Ол қалтасындағы 

газ баллонын тексеріп көргісі келгенге 

ұқсайды. Дегенмен оң мен солын әлі тани 

қоймаған ол жағдайдың ушығып кететінін 

ескермеген. Облыстық ішкі істер депар та-

менті баспасөз қызметінің жетекшісі Гүлнар 

Дүйсенованың айтуынша, кәмелеттік жасқа 

тола қоймаған жа 

сөспірімге тиісті шара 

қолданылады. Бай  қаусызда болған оқиғаға 

себепші бол ған оның ата-анасы да жауап-

кер шіліктен тыс қалмайды. 

Бұл оқиға талайды ойға қалдырып отыр. 

Газ баллоны жасөспірімнің қолына қа лай 

түсті? Құзырлы орын мамандары осы мақ-

сатта тиісті анықтау жұмыстарын жүр гі зіп 

жатыр. 

Әділжан ҮМБЕТ, 

Қызылорда облысы

салынып, көшеде қайыр тілеп жүр. Ал 

оларды әскерге ешкім шақырмайды. 

Әскерге баратын болса, солар қандай 

азамат болар еді, Қатал тәртіпті көріп, 

Отанға қызмет етсе, олар кімнен кем. 

Қайта елімізде жұмыссыздар азайып, 

қаңғыбастардың саны кемитін еді. Оның 

үстіне отбасының екіге бөлінуі сынды 

жағдайлар аз болады. Ал біз 18 жастағы 

баланы апарып әскери қатал тәртіпке 

көндіріп қоямыз. Кейде сабағын жақсы 

оқитын бала әскерге барып басынан 

зақым алып келіп жатады. Осы уақытқа 

дейін әскери өмірге көндіге алмай, 

өз-өзіне қол жұмсаған талай боздақ 

туралы естіп жатырмыз. Олардың ішінде 

ғылымға құштарлығы бар талай бала 

болған шығар. Біз білмейміз ғой. Осының 

бәрі нені көрсетеді? Бұл әскер туралы, 

бала өмірі мен болашағы жайлы тағы 

бір ойланып көру қажеттігін аңғартады. 

Кейбіреулер бұл туралы айтсақ, «біздің 

ата-бабаларымыз он үш жасында Отан 

қорғаған, 18 жас не, тәйірі» деп шапшып 

шығады. Бірақ ол заман мен бүгінгі қоғам-

ды, ол уақыттағы жігіттер мен бүгінгі 

азаматтарды салыстыра алмайсың ғой. 

Бұрынғы кездерді еске ала беретін болсақ, 

біз көп нәрседен артта қалып кетуіміз 

мүмкін. Ескіден тек жаңа заманда дүниеге 

асатын мысалдарды алуымыз қажет. Он 

үш жаста Отан қорғаған батырлар туралы 

біз қазір тек кітаптардан оқи аламыз. Се-

бебі бұл қазір бізге ертегі сияқты болып 

көрінеді.



 Дос КӨШІМ, саясаттанушы:

– Бұл жаста әскерге қабылдау ерте емес деп ойлаймын. Бала 

қиыншылықты жастайынан көріп өскені дұрыс. Қиындықты 

көрген бала өмірде де сан алуан ауыртпалықтардан аман-

есен өтіп шығады. Ал енді 18 жастан асып кеткен азаматты 

әскерге алып барсаңыз ол сынады, не әскери борышын 

өтемей қашып кетеді. Себебі оны қатал тәртіпке көндіру қиын. 

Мен өзім әскерге 18 жасқа толмай бардым.

БЕЙТАРАП ПІКІР

Баланың денесі қатпаған, бұ 

ға-

на 


сы бекімеген, жыныстық жағынан 

жетіл меген деген жай сөз. Мұндай сөз-

ді айтатын адам ең әуелі өзі әскери па-

рызын өтеп көруі қажет. Әскери өмірді 

түсін генде ғана адам сол өмір туралы 

пікір айта алады. Ұлы Отан соғысы кезін-

де аталарымыз қанша жастан бастап со-

ғысқа қатысты. Осы 18-19 жас емес пе? 

Бұл соғысқа қатысқан қанша аталарымыз 

жа сына қарамай ерлік көрсетті. Сіздің 

ойы ңызша, егер өрендерімізді 18 жастан 

бас тап әскерге қабылдамасақ, қай жас-

тан бастап қабылдауымыз керек? Жиыр-

ма жастан өткеннен кейін, мысал үшін 

ай тайын, 25-26 жасында жігіт әскери 

боры шын өтеуге қаншалықты құлшынып 

тұра ды? Жігіт бұл жаста отбасын құрып, 

же 


ке тіршілігімен айналысып кетпей 

ме? Екіншіден, 25-26-дағы жігіт ересек 

са 

налады, бұл жаста оның бойына 



пат 

риоттық қасиеттерді сіңіру қиын. 

Сон 

дықтан бала мектепті бітіре сала 



әскер ге алу қажет. Бұл оның болашақ 

өмірі,  келешегі  үшін  жақсы.  Егер  бала 

жастайынан әскери өмірге үйреніп, қатал 

тәртіпті көретін болса, ол болашақта 

отбасында да, жұмысында да әрқашан 

тәр 


тіпке бойсұнады. Жалпы, әскерге 

бар ған азамат пен бармаған азаматтың 

ара сында үлкен айырмашылық бар. Мұ-

ны күнделікті өмірден де көріп жүрміз. 

Кейде тепсе темір үзетін жігіттердің 

арақ қа салынып, өзіне, отбасына ие бола 

ал 

май жүргенін көрсең жанын ашып, 



жү регің ауырады. Ал осындай тағдыр 

тау қыметін тартатын азаматтардың көбі 

әск ери парызын өтемегендер, яғни қатал 

тәр тіпті көрмегендер. Қазір жігіттеріміз 

әс кери парызын бір-ақ жыл өтейді. Бұл 

уа қытты сәл ұзартып, 1,5-2 жылға созу 

керек. Себебі әскерде біраз болған, 

әскери өмірдің дәмін татқан адам ғана 

тәртіпке үйренеді. Тағы бір айтарым, бізде 

мектепте бастауыш әскери дайындық 

деген пән бар. Бұл сабақ оқушыларға 

дұрыс жүргізілмей келеді. Егер осы пәнді 

дұрыстап қолға алатын болсақ, яғни 

жеткіншектерді мектептен бастап әскери 

тәртіпке үйретсек, онда сіз айтқан 18 жас 

туралы ойланып көруге болатын еді. 



Дайындаған 

Нұрмұхаммед МАМЫРБЕКОВ

 

?



А Л А Ш Т Ы   А Л А

Д А Т

А Н   С А У А Л

А Л А Ш Т Ы   А Л А

Д А Т

А Н   С А У А Л

Қымбат көліктерді ұрлап, шетел асыратын қарақшы топтарды неге тыя алмай отырмыз?



Шалатай 

МЫРЗАХМЕТОВ, 

Мәжіліс депутаты:

– Қазіргі таңда көлік ұрлығының басым бө-

лі гі Алматы қаласында тіркеліп отыр. Сондықтан 

осы аймақтың жедел топ өкілдері көрші мем ле-

кет термен біріге отырып, ұрланған көліктердің 

ше кара аспауына, дер кезінде қолға түсуіне қа-

тысты жедел іс-шараларды ұйымдастырғаны 

жөн. Көліктердің шетел асуы көбінесе екі ел 

арасындағы ұйымдасқан қылмыскерлердің бі-

рі гуінің нәтижесінде орын алады. Жалпы, әрекет 

жа саса, бітпейтін іс болмайды. Сондықтан, ең 

ал дымен, осындай ұйымдасқан қарақшылар-

дың та мырына балта шабу жұмыстарын жандан-

ды ру ке рек. Керек болса, заңды да қатайтып, 

ал дын алу іс-шараларын ұйымдастырсақ, көлік 

ұр  лы  ғы ның  да  жолын  кесуге  болады.



Өмірәлі ҚОПАБАЕВ, 

заң ғылымының 

докторы, профессор:

– Осыдан біраз уақыт бұрын көрші мемлекеттердің бірінде кө-

лік ұрлау оқиғалары көбейіп кеткен кезде, мемлекет тарапынан 

ұры ларды ұстаған жерде ату туралы қатаң жаза қолданылып, ар-

тын ша көлік ұрлығының сап тыйылғанынан хабардармын. Соңғы 

кез дері қымбат көліктерді ұрлап, шетел асырып, бөлшектеп сату 

оқи ғаларының біздің елімізде де көбеюі көлік ұрлығының бізде 

де дендеп бара жатқанын көрсетеді. Әйтсе де көрші елдей ұры-

лар ға ату жазасын қолдану артығырақ. Сондықтан белгілі бір дә-

ре жеде біздің заңдарымызды да қатаңдату керек секілді. Өйткені 

көр ші ел тәжірибесінен заңды қатаңдатудың оң өзгеріс екенін 

байқап отырмыз. Сондай-ақ көлік ұрлығына қатысты Жол по ли-

ция сы өкілдері мен Ішкі істер бөлімі қызметкерлерінің бақылауын 

да күшейте түсу керек. Осындай бақылау шараларының күшейтілуі 

қай қылмыстың болмасын азаюына алып келе алады деп ой-

лаймын.


Осы аптаның дүйсенбісі 

күні Арал ауданы 

орталығында орналасқан 

№262 мектеп-гимназиясы 

дүрлікті де қалды. Аталмыш 

білім ордасының алты 

оқушысы газға уланып, 

аудандық ауруханаға түсті.

Департаменттің баспасөз қызметінің 

қыз   меткері  Нұрлан  Жахиннің  айтуынша, 

са   лық жинаушы Б. есімді азаматты әкім-

ші  лік жауапқа тартпаудың осындай оңай 

жо 


 

лын тапқан екен. Аталмыш фак 

ті бо-

йын  ша қылмыстық іс қозғалып, бас қарма 



бас 

тығының орынбасары сот 

тың ше 

ші-


мі мен  тұтқындалды.  Қаржы  по ли ция  сы 

тер 


геу жүргізіліп жатқандықтан, бұ 

 

дан 



бас қа ақпарат бермей отыр. Әзірге, па -

ра ретінде қандай мүлік алғаны да жа рия 

етіл ген  жоқ. 

Ербақыт АМАНТАЙҰЛЫ,

Қызылжар

Жанат ШАЛҚАРБАЕВ, 

Алматы облысы 

ІІД Жол полициясы 

басқармасының 

аға маманы, 

полиция майоры:

– Мұндай көлік ұрлау оқиғаларының барлығы дерлік Алматы 

қаласында тіркелуде. Ал Алматы облысында әзірге көлік ұрлығы 

тіркелген жоқ. Сатқанда жақсы сауда болуы үшін қарақшылар 

көбінесе қымбат көліктерді нысанаға алады. Алайда біз бұған 

қарап, тұрғындарға «арзан көлікке мін» деп шектеу қоя алмаймыз. 

Сондықтан бақылаушы орындардың қадағалауын мейлінше күшейту 

арқылы ғана көлік ұрлығын азайтуға мүмкіндік ала аламыз. Қазіргі 

таңда көлік ұрлығының алдын алу мақсатында тиісті мекемелердің 

ұйымдастыруымен іс-шаралар жүргізіліп жатыр. Сондай-ақ көлік 

жүргізушілері де өздерінің көлігіне сақ болғаны жөн. Мәселен, 

көліктерін кез келген көше бойындағы тұрақтарға қоймай, тек арнайы 

автотұрақтарға қаңтарса, автотұрақтағы көлікті ұрлау ұрыға да оңай 

тимес еді.



Қуаныш ӘБІЛДӘҚЫЗЫ

РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ҚОҒАМДЫҚ-САЯСИ АҚПАРАТТЫҚ ГАЗЕТ

№34 (260) 3.03.2010 жыл, сәрсенбі



www.alashainasy.kz

4

e-mail: info@alashainasy.kz

НАРЫҚ

 Қарлығаш 

ЗАРЫҚҚАНҚЫЗЫ

ҮКІМЕТ


Ауылды делдалдарсыз

қалай қаржыландырамыз?

ӨҢІР


?

Б I Л Г I М   К Е Л Г Е Н   Б I Р   С Џ Р А Ћ

Б I Л Г I М   К Е Л Г Е Н   Б I Р   С Џ Р А Ћ

Сіз үйіңіздің мекенжайын өзгертіп, 

зейнетақы қорына хабарлауды ұмытып 

кеткен болуыңыз мүмкін. Сондықтан қор 

бөлімшесіне барып, мекенжайыңыз 

туралы ақпаратты беріңіз. «Қазпошта» 

арқылы келетін хаттан өзге, жинақ 

мөлшерін кодтық сөз белгілеу арқылы 

телефонмен білуге, интернет-хабарлама 

арқылы мәлімет алуға болады. Ол үшін өз 

қорыңыздың интернет сайтындағы тіркелу 

формасын толтырып, агенттерге телефон 

арқылы хабарласу қажет немесе қор 

кеңсесіне тікелей барып толтыру қажет. 

Қор қызметкерлері сізге конвертке 

жасырылған кілтсөз береді. Әдетте логин 

ретінде зейнетақы есебіңіздің нөмірі 

қолданылады. Бұл әдіс бойынша үйдегі 

интернеттен кез келген уақытта зейнетақы 

есебіңіздің мөлшері, инвестициялық 

табыс туралы деректерді көре аласыз. 

Сондай-ақ кейбір қорлар өзіне туыс 

банктің төлем карточкасына ие болсаңыз, 

банкомат арқылы есеп мәліметін көру 

қызметін ұсынады.

Мәліметтерді қалай алуға болады?



Зейнетақы қорына ай сайын жарна аударып жатқаныммен, онда барлығы 

қанша ақша жиналғанын білмеймін. Үйге хат жібереді деуші еді, ол да жоқ. 

Қалай білсем болады?

 Мәулен, Павлодар

Бүркіт НҰРАСЫЛ

ҚАРЖЫ ЖҮЙЕСІ

Бұл сауалға Мемлекеттік зейнетақы төлеу 

орталығы мамандары жауап береді:

– 1998 жылдың 1 қаңтарына дейін 25 

жыл еңбек өтілі болған ерлер 63 жасқа 

толғанда, 20 жыл стажы болған әйел 

адамдар 58 жасқа толғанда, Мемлекеттік 

зейнетақы төлеу орталығынан зейнетақы 

тағайындалады. Зейнетақы мөлшері ретінде 

орташа айлықтың 60 пайызы алынады. 

Орташа айлық 1995 жылдың 1 қаңтарынан 

бастап кез келген қатарынан үш жыл 

көрсеткіші бойынша анықталады. Зейнетке 

шығу үшін қажетті 20 немесе 25 жылдан 

артық еңбек өтілінің әр жылы үшін зейнетақы 

мөлшері 1 пайызға арттырылады. Бірақ 

зейнетақы төлемі айлық есептік көрсеткіштің 

(АЕК=1413 теңге) 32 еселенген мөлшерінің 

75 пайызынан аспауы тиіс. Мысалы, 63 

жасқа толған азаматтың үш жылдағы орташа 

айлығы – 55 мың теңге. Оған 33 912 теңге 

мөлшеріндегі максималды зейнетақы 

тағайындалады. 

Еңбек өтілі бойынша зейнетақы қалай тағайындалады?

Зейнетке шығар кезде зейнетақы мөлшері қандай мәліметтерге байланысты 

анықталады? Соңғы үш жылдағы зейнетақы төлемдеріне байланысты белгіленеді 

деген рас па?

 Талғат АХМЕТОВ, Астана

Рас, соңғы кездері ауыл шаруашылығы 

сала 

сын дамыту мақсатында бірталай 



шаруаның басы қайырылды. Бұл ретте, 

түрлі агрохолдингтер құрылды. Ауылға 

бағытталған қаржы ағымына үстеме қо-

сылды. Субсидия мен дотацияларды бөлу 

бағыты өзгерді. Енді болашақта сол ауылға 

бағытталған қаржы шоғыр ланатын рес-

публикалық деңгейдегі Ауыл шаруа шылығы 

банкін құру мәселесі де қарасты 

рылып 

жатыр. Әйтсе де ауылдағы ағайын 



ның 

ахуалы бір оңалар емес. Неліктен ауыл әлі 

әуре-сарсаң күйден шыға алмай отыр? 

БАҒЫТ ПЕН БАҒДАР 

Байыптап қарасақ, біз ауыл шаруа-

шылығы саласын жандандыру мақсатында 

мынадай бағыттарды басты бағыт етіп 

алып пыз:

а) Ауылдағы кәсіпкерлерге арзан пайыз-

бен несие беру жүйесі;

ә) Ауылға бөлінген қаржыны арнайы 

холдингтердің «сүзгісінен» өткізу жүйесі;

б) Ауылдағы өнім өндірушілерге субси-

диялар мен дотациялар бөлу жүйесі;

в) Ауылды жаңа техникамен қамта-

масыз ету жүйесі.

Енді біраз күндерден соң ауылда тағы қарбалас басталады. Ауылдағы ағайын 

қазір көктемгі егіс науқанына сайланып жатыр. Қолындағы болар-болмашы 

тиын-тебеніне ат арбасын майлап, тозығы жеткен техникасын түгендеп 

жатқан ауыл бүгінде шаруашылығыма «қан жүгірсе» деп армандайды. Ал 

ауылдың бойына «қан ойнату» Үкіметтің қолында екені даусыз. Ендеше, 

сөз бен істің арасы өзіндік нәтиже берсін деп тілейік...

Ен

қа

а

сө

ОЙСАЛАР

ДЕРЕК ПЕН ДӘЙЕК

ДЕРЕК ПЕН ДӘЙЕ

ДЕРЕК ПЕН ДӘЙЕК

Мамандардың байыптауынша, 

ауылды қаржыландыру тұрғысындағы 

тағы бір шикі тұс – біздің ауыл мен қала 

арасын алшақтатып таста ғанымыз...  Бұл 

тұрғыда мамандар мынадай деректерді 

алға тартады.  «Біз ауыл мен қаланың 

ара 


сын алшақтатып тастадық. Біздің 

мемлекеттің 47 пайыз халқы ауылда тұ-

рады. Сол ауылға мемлекет қоржы ны нан 

жылына 1 млрд доллар ғана бөлінеді. Ал 

біздің бюджетіміз 21 млрд доллар емес 

пе? Демек, ауылдағы халыққа болар-

бол машы ғана қаржы бөлінеді. Сөйте 

тұра, ол тиісті жеріне жетпейді», – дейді 

сарапшы мамандар.

Бүгінде Мәсімов үкіметінің 

ауылға деген ықылас-пейілі 

ерекше. Үкімет 

отырыстарында болсын, 

Мәжіліс залында болсын 

қазірде ауыл мәселесі дүркін-

дүркін қозғалып қалуда. Десек 

те, ауылдың айналасындағы 

түйткілдер түйіні әлі де 

жетіп-артылады. Соның бірі 

де бірегейі – ауылды 

қаржыландыру мәселесі. 

Міне, осы төрт бағытты біз ауыл шаруа-

шылығын дамытудың басты «көзірі» етіп 

алдық.


Әйтсе де біз ұстанған бұл бағдар ауыл-

дың бабын келістіріп, бағын ашты деуге әлі 

ертерек. Бұл ретте, экономика ғы 

лы-

мының докторы, профессор Атамұрат 

ШӘМЕНОВ былай дейді:

– Бізде ауылды қаржыландыру жүйесі 

бар. Бірақ оны қалай қаржыландыру 

керек? Ауылдың кәсіпкерлік қабілетін 

қалай арттыру керек? Үкіметтің «ауыл-

дағы кәсіп 

кердің жұмысын жандан-

дырады» деп ойлап тапқан бағдарла-

масының қызығын тек сау 

дагерлер 

көруде. Біз бүгінде тауарды өндіруші-

лерге емес, тауар сатушы сауда герлерге 

жағдай жасап отырмыз. Әу баста бұл 

жүйе ойлап табылғанда, банктерге «сен 

бұл қаржыны саудагерлерге емес, тауар 

өндірушіге бересің» деп қатаң ескертілуі 

керек еді. Ал ондай ескерту еш тараптан 

болмады. Айналып келгенде, шағын 

және орта бизнеске бөлінген қаржының 

қызығын «қой терісін жамылған 

қасқырлар» көріп отыр. Бұған қоса 

бақылап қарасаңыз, қазіргі құрылып 

жатқан агрохолдингтер, «ауылға несие 

беру төңірегінде құры 

лады» деген 

банктер – арадағы делдалдар. Мем-

лекеттің беріп отырған қаржысының 60 

пайызы осы ірілі-ұсақты холдингтер мен 

агенттік терге кетеді екен. Ал «дел далдар 

арқылы бөлінген ақша ауылға толық 

жетеді» дегенге өз басым сенбеймін. 

Сондықтан бұдан жақсы нәтиже де күту 

қиындау.

ҚАРЫМ МЕН ҚАБІЛЕТ 

Ал енді ауылды делдалдарсыз қалай 

қаржыландыруға болады? Бұған біздің 

қарым-қабілетіміз жете ме? Бұл ретте, 



Атамұрат ШӘМЕНОВ мырза:

– Өз басым «ауылды қаржыландыруды 

жергілікті әкімшіліктерге міндеттеу 

керек» дер едім. Микрокредиттеуді де 

осы жергілікті әкімшіліктер арқылы 

жүргізу қажет. Әкімшіліктер арқылы 

ауыл ға ақша тікелей жіберілетін болса, 

арадағы делдалдардан да құтыла мыз. 

Ауылға бөлінген қаржыны бөліске салу 

да азаяды. Ақша тек бір әкімшіліктің 

қолында болса, не істеді, не тындырды, 

осыған жауап беретін әкімшілік болады 

Ғалижан МӘДИЕВ, 

экономика ғылымының 

докторы, профессор:

– Байыптағанға біздің қазақ елінің 

ауыл шаруашылығы өнімдері 

республика халқының сұранысын 

қамтамасыз етіп қана қоймай, 

әлемдік саудаға шығуға потенциалы 

бар. Ал біз осы мүмкіндікті дұрыс 

пайдалана алмай отырмыз. Егер 

ауылды қаржыландыру жүйесін 

оңтайлы жолға қойғанымызда, бұл 

мәселе өз шешімін тапқан болар еді. 

Біз халықаралық тәжірибені оңтайлы 

пайдалана алсақ, өзге дамыған 

елдердің ауылды мемлекет та ра-

пынан қолдаудағы және ауылды 

қар жыландыруды  ұйымдастырудағы 

жақсы жақтарын алуға тырысып 

қалуымыз қажет. Жасыратыны жоқ, 

біздің ауылдар әлі де болса эко-

номикалық құлдыраудан түбегейлі 

арыла алмай отыр. Қазір біз «ауыл-

дың кәсіпкершілік қабілетін арт-

тырамыз» дейміз. Өзіңіз ойлап 

қараңызшы, ауыл кәсіпкерлігіне 

жағдай жасалмаған ортада оны 

қалай дамытасың? Мұның бәрі, 

айналып келгенде, ауылды қар-

жыландыру мәселесіне келіп тіреліп 

тұр. Ауылға деген қаржыны орта 

жолдан «қылғыта» беретін болсақ, 

мұның түбі жақсылыққа апар-

майды. 

Қант қызылшасы... 

қиын болып тұр

Кезінде қызылшадан мол өнім 

жинап, рекордтық көрсеткішке 

қол жеткізген Жамбыл 

облысында бүгінде бұл саланың 

кемшіндеп қалғаны жасырын 

емес. Оған түрлі мәселелер себеп. 

Өткен жылы қант қызылшасы 

2 мың гектар жерге егілген 

болатын. 

Қант қызылшасын молайтудың 2008-

2010 жылдарға арналған бағдарламасы 

бойынша биыл 10 мың гектарға, ал 2012 

жылға дейін 12 мың гектарға ұлғайту көз-

делген болатын. Оған субсидия да бөлін-

ген. Алайда біршама шешімін тап паған 

мәселелер кедергісін келтіруде. Ең ал-

дымен, техника тапшы. Ағын сумен суғару 

да оңай емес. Сондықтан да шаруа лар 

биыл 6 мың гектарға қант қызылшасын 

отырғызуды межелеп отыр. Шаруаларды 

тағы бір қинайтыны – өнімнің өтімділігі 

нашар. Егілген дақылдарды агротех 

ни-

калық жағынан күтіп-баптап, жаңа техно-



логия бойынша суарып, олардан ойда ғы-

дай мол өнім алу жұмыстарын ұйым дас ты ру 

ақсап тұр. 

Ауыл шаруашылығы тауарларын өн-

дірушілерге су жеткізу қызметтерінің 

құнын субсидиялауға 31,3 миллион теңге 

бөлінген болатын. Облыстық бюджеттен де 

ауыл шаруашылығына 12 миллион теңге 

субсидия ретінде бөлініп отыр. Қызылша 

өсіру – ұзақ күтіп-баптауды, аса мол еңбекті 

қа жет ететін қиын шаруа. Осыған сай, ала 

жаздай маңдайын күнге күйдіріп, кетпені 

қолынан түспей еңбек ететін шаруалардың 

еңбегі ақтала ма? Мәселе осында болып 

тұр. «6 мың гектардың өзі аз емес. Соның 

өзін өткізсек те жаман емес», – дейді 

шаруалар. 

 Гүлжан КӨШЕРОВА,

 Жамбыл облысы 

А

УЫЛ ШАР



УАШЫЛЫҒЫ

да, жергілікті әкімшіліктердің жауап-

кершілігі күшейеді. Үкімет тарапынан 

оларды бақылау да қатаяды. Қазір 

әлеуметтік мәселелерді шешудің ай-

нала сын да ғана жүрген ауыл әкім дерінің 

тірлігі де «тіріледі». Міне, осыны ой-

ластырған жөн, – дейді.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет