ҒЫЛЫМИ ЖОБА
Орындаған:
ҚАЕУ 4 к.студенті Есентаева А.
Ғылыми жетекші: ҚАЕУ «Педагогика және психология» кафедрасының аға
оқытушысы» Саданова Ж.
ҚАЗАҚСТАН-АМЕРИКАНДЫҚ ЕРКІН УНИВЕРСИТЕТІ
БИЗНЕС, ҚҰҚЫҚ ЖӘНЕ ПЕДАГОГИКА ФАКУЛЬТЕТІ
«ПЕДАГОГИКА ЖӘНЕ ПСИХОЛОГИЯ» КАФЕДРАСЫ
Тақырыбы:
“Бастауыш сынып оқушыларының
функционалдық сауаттылығын
арттыру”
Өзектілігі
Теориялық білімін
практикада қолдана
алмауы
Жан-жақты білімді,
сауатты тұлға
қалыптастыру-қоғам
талабы
“Функционалдық
сауаттылық”ұғымына
мектеп тарапынан
көбірек көңіл бөлмеуі
Зерттеудің мақсаты
Бастауыш сынып
оқушыларының
функционалдық
сауаттылығын
арттырудың тиімді
жолдарын анықтау
.
Зерттеудің
жаңашылдығы
Бастауыш сынып
оқушыларының
функционалдық
сауаттылығын
қалыптастыруға
бағытталған арнайы
жұмыстар арқылы оң
нәтижелерге қол
жеткізуге болатындығы
анықталды
.
Зерттеу міндеттері:
«функционалдық
сауаттылық» ұғымының
мәнін ашу;
функционалдық
сауаттылықты арттыру
мәселесінің ғылыми
әдебиеттерде
қарастырылуы;
озық тәжірибелерді
зерттеп педагогикалық
эксперимент жүргізу
.
Глоссарий
Функционалдық сауаттылық
-адамның сыртқы ортамен
қарым-қатынасқа түсе алу қабілеті және сол ортаға
барынша тез бейімделе алуының көрсеткіші.
Сауатты адам
-көптеген әдебиет оқыған, жазу мәнері
түсінікті және қатесіз, көп нәрселерден хабары бар,
мәмлесі дұрыс адам.
Жаңа
формация
мұғалімі
-
кәсіби
дағды
мен
падагогикалық дарыны қалыптасқан, жаңалыққа құмар,
рухани дүниесі бай, шығармашылықпен жұмыс істейтін
жеке тұлға.
Фунционалдық сауаттылықты дамыту
жөніндегі
Мемлекет қабылдаған құжаттар
ҚР Үкіметінің
2012жылғы
25маусымдағы №832
қаулысы
2011-2020жылдарға
арналған мемлекеттік
бағдарлама
2012-2016жылдарға
арналған ұлттық іс-
қимыл жоспары
Функционалдық
сауаттылыққа кіреді
Ойлау дағдыларының
(интелектуалдық
ептілігінің негізінде)
Жалпы сипаттағы іс-
әрекет дағдылары
мен білімдік
құзыреттіліктер
Өмірлік дағдылар
оқу мен жазудағы
жаратылыс ғылымдарындағы сауаттылық
математикалық сауаттылық
денсаулық мәселесіндегі
сауаттылық қалыптасады
құқықтық сауаттылық
компьютерлік сауаттылық
1кезең
• Бастауыш сынып оқушыларының функционалдық
сауаттылығын арттыру мәселесі бойынша материалдар
жинақталды.Зерттеу жұмысының жоспары құрылып,
ғылыми аппараты нақтыланды.
2кезең
• “Функционалдық сауаттылық” ұғымының мән-
мағынасы сипатталды. Эксперименттің бағдарламасы
құрылып, кезеңдері айқындалып, педагогикалық
эксперимент ұйымдастырылып жүргізілді.
3кезең
• Зерттеу қорытындалары жүйеленіп, талдау жүргізілді,
жұмыстың рәсімделуі аяқталды.
Функционалдық
сауаттылық
Оқу
сауаттылығы
Жазу
сауаттылығы
Жаратылыс
танулық
Математика
лық
Компьютерлік
Денсаулық
Құқықтық
Бастауыш сынып оқушыларының оқу және жазу сауаттылығы
Ана тілінің грамматикалық нормаларына
сай оқу, дұрыс жаза алу дағдыларын игеру.
Мәтінмен, кітаппен жұмыс, қатесіз жазуды
қадағалау.
Функционалдық сауаттылығын
қалыптастыруда диалогты әдісті қолдану
тиімді.Себебі ауызша сөйлеу тілінің ең көп
тараған және тілдік қатынастың табиғи
түрі.
Жаратылыстану ғылымындағы сауаттылық
Қоршаған әлем мен
адам арасындағы
қарым-қатынастар
жүйесі
Көзқарас
қалыптастыру –
дүниені танудың
бір амалы.
Қоршаған ортаны
ғылыми тұрғыда
таныстыру
Математика ғылымындағы сауаттылық
Математикалық
ұғымдарды олардың
жас ерекшеліктеріне
байланысты
күрделендіру
Кеңістік және уақыт
жайлы түсініктерді
қалыптастыру. Ауызша
және жазбаша
есептеулерді тиімді
пайдалануды үйрету.
Есептеу, өлшеу және
графиктік
дағдыларын
қалыптастыру.
Ережелер мен
үлгілерді және
берілген
алгоритмдерді
қолдану біліктілігі.
Компьютерлік сауаттылық
Ақпараттық
мәдениетін, сауа-
тын, алгоритмдік
ойлауын
қалыптастыру
Балаларды
ақпараттық
қоғамда өмір
сүруге дайындау
Информатика
пәнін еркін
меңгеруге ықпал
ету
Компьютермен
жұмыс жасауды
үйрету
Құқықтық сауаттылық
Мектептегі сауаттылық
тәрбие жұмыстарынан бастау
алады.
Ата-Заңмен және құқықтық
нормалармен
таныстырып,оларды
бұлжытпай орындауға үйрету
Өз Отанын қорғауға
әрқашанда дайын болуға
жаттықтыру.
Мектеп оқушыларының функционалдық
сауаттылығын дамыту тетіктері
Білім беру мазмұны (мемлекеттік стандарт, оқу
бағдарламасы)
Оқыту нысандары мен әдістері
Білім алушылардың оқудағы жетістіктерін
диагностикалау мен бағалау жүйесі
Мектептен тыс қосымша білім беру бағдарламасы
Мектепті басқару моделі
Барлық мүдделі тараптармен әріптестікке
негізделген достық қалыптағы білім беру
ортасының болуы
Педагогикалық эксперимент
3«А» сынып «эксперимент сыныбы» бала саны - 14,
3«Б» сынып«бақылау сыныбы» бала саны - 15
.
Зерттеудің мақсаты
:
бастауыш сынып
оқушыларының функционалдық
сауаттылығын дамытудың тиімді
жолдарын анықтау
Бағдарлама төмендегідей бөлімдерден тұрды:
Тексеру эксперименті (оқушыларда
функционалдық сауаттылығының қалыптасуының
нақты жағдайын анықтауға бағытталған);
Қалыптастыру эксперименті (бастауыш сынып
оқушыларының функционалдық сауаттылығын
дамытуды сынақтан өткізуге бағытталған).
Педагогикалық зертттеу әдістері
Бақылау
Сауалнама алу
Әңгімелесу
Анкета жүргізу
Сұрақ-жауап
Эксперимент жүргізу
Эксперимент және бақылау сыныптарының
функционалдық сауаттылық деңгейлерінің алғашқы
көрсеткіші
Деңгей
Сынып
Жоғары
Орташа
Төменгі
Оқушы
саны
%
Оқушы
саны
%
Оқушы
саны
%
Эксперимент
сыныбы
4
28
5
36
5
36
Бақылау
сыныбы
3
20
8
53
4
27
28%
20%
36%
53%
36%
27%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Эксперимент
сыныбы
Бақылау сыныбы
Жоғары
Орташа
Төменгі
Эксперимент және бақылау сыныптарының
функционалдық сауаттылық деңгейлерінің соңғы
көрсеткіші
Деңгей
Сынып
Жоғары
Орташа
Төменгі
Оқушы
саны
%
Оқушы
саны
%
Оқушы
саны
%
Эксперимент
сыныбы
7
50
6
43
1
7
Бақылау
сыныбы
4
27
8
53
3
20
50%
27%
43%
53%
7%
20%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Эксперимент
сыныбы
Бақылау сыныбы
Жоғары
Орташа
Төменгі
Эксперимент
сыныбында
функционалдық
сауаттылық деңгейлері жоғары оқушылар саны
алғашқы тіліктегі көрсеткішпен салыстырғанда
14 пайызға, орта деңгейдегілер – 7 пайызға артса,
төмен деңгейдегі оқушылар саны 29 пайызға
кеміген. Ал бақылау сыныбында функционалдық
сауаттылық деңгейлері жоғары оқушылар саны
алғашқы тіліктегі көрсеткішпен салыстырғанда 7
пайызға артса, төмен деңгейдегі оқушылар саны 7
пайызға кеміген, ал орта деңгейдегі оқушылар
саны өзгерген жоқ.
• Жүргізіліп ұйымдастырылған барлық іс-шаралар
эксперименттік сынып оқушыларының функционалдық
сауаттылық деңгейінің артуына оң ықпал етті
• Баланың жеке тұлға ретінде қалыптасып, өзіндік
пікірінің тууына, бойындағы жалпы
құзыреттіліктерінің артуына септігін тигізді.
• Біз тәжірибелі-эксперимент жұмысын ұйымдастыру
арқылы зерттеу жұмысымыздың алдына қойған
мақсатына жеттік. Зерттеу болжамымыз расталды.
Эксперименттің қорытындысы
Қорытынды
“Функционалдық сауаттылық”ұғымы
жайлы кеңірек біліп, оның мақсаты
мен міндетін анықтадық.
Сауаттылықты арттыруға байланысты
жұмыс түрлерін жүргізу арқылы
эксперимент сыныбындағы
оқушылардың сауаттылық деңгейін
арттырдық.
Зерттеу міндеттерін толықтай
орындап, педагогикалық эксперимент
нәтижелері арқылы қорытындылар
жасадық.
Достарыңызбен бөлісу: |