Амерженов М.Д.
«Туризм» мамандығының 2 курс студенті
Ғылыми жетекшісі:
Сулейменова Н.Ж. – «Туризм» кафедрасының
аға оқытушысы
ТУРИЗМДЕГІ КӚЛІКТІК ҚЫЗМЕТТЕ ИНОВАЦИЯЛЫҚ
ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ ҚОЛДАНУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
Кілтті сӛздер:туризм, туристік индустрия,инновация, on–line, «IT-
жобалары DME», «Киборг» жобасы,«Ақылды дарбаза» жобасы.
Ключевые слова: туризм, индустрия туризма, инновации, on–line,
«ИТ-проекты DME», «Киборг», проект «Умный забор».
Keywords: tourism, the tourism industry, innovation, on–line, «the DME IT
projects», «Cyborg», «Smart fence» project.
Қазіргі таңда, туризм Қазақстан үшін талқылауды талап ететін ӛзекті
тақырыптардың біріне айналуда. Бұл таңқаларлық жайт емес, себебі туризм –
ХХ және ХХІ ғасырдың айтулы ерекеше құбылысы ретінде. Экономика,
мәдениет, экология, білім жүйелеріне инновациялық технологиялардың енуі,
ӛз кезегінде туризмнің қарқындап дамуына да елеулі әсер етеді. Себебі,
туризм осы салалардың барлығымен дерлік тығыз байланыстағы қызмет
кӛрсететін сала.
Туристік индустрия ӛз кезегінде кӛлік кешенімен де тығыз
байланыстағы сала. Кӛлік кешені – туризмнің, жалпы алғанда ел
экономикасы инфрақұрылымын қалыптастыратын салалардың бірі. Кӛліктің
ел экономикасындағы рӛлі айрықша маңызды. Кӛлiк қызметтерiнiң секторы
- туристiк индустрияның iшкi жүйесі. Туристік кӛліктік саяхат әдеттегідей
бірнеше кӛлік түрімен іске асырылады: теміржол, автобус, әуе және т.б.
Ӛзінің саяхатын жоспарлауда турист сапар нысанасына жету
жылдамдығы, саяхат ыңғайлығы, бағасы, жүкті тасымалдау мүмкіндігі және
оның салмағы, жолда тоқтау мүмкіндігі, тамақтану жағдайы, шу деңгейі,
дірілдеу, ұйықтау және демалыс үшін жағдай, сапар кезінде кең кӛрінісі,
қолайсыз экономикалық факторлардың болуы және әрине – қауіпсіздік
секілді факторларды ескеруі қажет[1].
Кез-келген мемлекет экономикасының дамуы кӛліктің даму мүмкіндігі
мен жағдайына толық тәуелді болып табылады. Кӛлік - экономикалық
кеңістікті ұйымдастырушы, географиялық еңбек бӛлінісінің болашақта
жүзеге асырылуын қамтамасыз ететін факторы ретінде қарастырылады.
Кӛліктік
қызмет
кӛрсетулерде
әуе
кӛліктерінің
туристерді
тасымалдауда маңызы зор. Себебі, әуежол- адам тасымалдаудың ең жылдам
түрі. Қазіргі XXI ғасыр заманында, әуежолы тасымалы кӛркейіп келе жатыр,
себебі адам ӛз демалыс, жұмыс уақытын жолға құртқысы келмейді, уақыт
үнемдегісі келеді.
На
рх
оз
У
ни
ве
рс
ит
ет
і
224
Қазақстанда әуежай саласы ақсандауда, ол ӛз аналогтарынан 43%-ға
тӛмен, шетел әуе компанияларынан қызмет кӛрсету саласында, адам
тасымалдау саны жӛнінде біршама тӛмен дәрежеде. Сонымен қатар казіргі
таңда, Қазақстанның әуежайларында 4 қаланың әуежайы ғана, кӛрсеткен
қызметтерінен пайда алуда, қалған әуежайлар тек шығын кӛруде. Соған орай,
Қазақстанның ұлттық әуежайлары, «Қазақстан Темір Жолы» компаниясының
бастауымен құрылған «AMG» ТОО меншігіне берілген. Осы аталған
компания қазақ әуежайларын қайта аяққа нық тұруына ат салысуда.
Ең алғашқы жаңа енгізулерді Қазақстанның Астана қаласындағы
әуежай, ӛз басынан ӛткізді, бұл ӛзгеріс қауіпсіздік саласында болды.
Жолжүгі тексерісінде, 2 реттік тексерістен ӛтілетін, арнайы инновациялық
құрылғы қолданылуда, ол жол жүру тексерісін тездетумен қатар, оның
қауіпсіздікнәтижелілігін жоғарлатты. Сонымен қатар, бейнебақылау
құрылғыларының санын арттыруда, ол ұрлық пен басқа да тыс жәйттердің
алдын алуға мүмкіндік береді. Бұл авикомпанияның тарихында бұндай
ӛзгеріс алғашқы емес, 2009 жылы онлайн- тіркелу мумкіндігін енгізілген
кезде, бұл қызметтің түрін 400 адам қолданса, қазір ол кӛрсеткіш саны 3000-
ның үстіне шығуда.
Ал, енді әлем тәжірбиесіндегі инновацияларды кӛрсетсек, 2012
жылдың 1 ақпанында Мәскеуде ӛткен «Болашақ технологиясы: IT-
жобалары DME» атты кӛрме ӛтті [2]. Сонда әуежай саласындағы жұмысты
жеңілдету, қауіпсіздікті арттыру салаларында бірнеше жобалар енгізілді.
Айта кетсек, сандық негізде бейнежазба, сапасы жоғары 1500 бейнебақылау
құрылғысынан тұратын, анықтауыш программа, ол ӛзі әртүрлі жағдайларды
зерделей алады, яғни адамдардың тобырланған жерлердегі бақылаусыз
жалғыз тасталынған сӛмкелерді анықтап, әуежай персоналына дыбыстық
белгі беру арқылы назарын аудартады.
Тағы да бір енгізілген инновациялық технология - ол «Ақылды
дарбаза» технологиялық құрылғылары. Ол жасырын әуежай аумағына
бассұғушылықтың алдын алады, әртүрлі қозғалысқа әсер ететін құрылғылар
мен бейнежазба құралдары арқылы, жасырын кірілген аумақтың қайда
болғанын, қашан болғанын кӛрсетеді.
Қауіпсіздікке
байланысты
енгізілген
аталмыш
инновациялық
технология - ол «Киборг» жобасы. Қауіпсіздікке байланысты биометрикалық
бақылау жобасы ұсынылған, ол бойынша барлық әуежай персоналдарының
кіруі, қатаң саусақ ізіне байланысты ӛтеді, сонымен қатар «Киборг»
жобасында, барлық персонал, кішігірім бейнебақылау құрылғысымен
жабдықталады. Бұның бәрі қауіпсіздіктің сапасын жоғарлату мақсатында
ұсынылып отыр.
Барімізге мәлім, ұшаққа сұйықтықпен кіруге руқсат етілмейді, осыған
байланысты Еуроодақ жобасымен сұықтықтарды зерттейтін, арнай құрылғы
ұсынылуда. Ол сұйық жарылғыш заттарды тани алады, оның жұмыс істеуі
үшін, бӛтелкені ашудың қажеті жоқ, ол ренген сияқты сканерден ӛткізіледі.
На
рх
оз
У
ни
ве
рс
ит
ет
і
225
Осындай керемет жобаларды «AMG» компаниясы алға ұстар болса,
қазақ елінде әуекомпания еуропалық стандарттарға сәйкес келер еді, ал бұл
қазақтың жүрегіне ыстық жылу береді.
Сонымен қатар, әуе кӛліктерін туристік индустрияның соңғы он
жылдықта қарқынды дамуы екі фактормен байланысты: азаматтық
авиацияның дамуы мен компьютерлік брондау жүйесінің пайда болуымен.
Қазіргі таңда туристік индустрия қарқындап даму үстінде. Атап айтар
болсақ, әсіресе ұшақтар мен әуе жолдарының кӛбеюі, тасымалдау
жолдарының ұлғаюы, және де ғаламдық брондау жүйесінің дамуы. Бұл ӛз
кезегінде туристерге және де жеке тұлғаларға әуе билеттерін алдын ала
резервілеуге мүмкіндік береді. Бастапқы кезде компьютерлік брондау жүйесі
әуе компанияларының кеңселеріне терминалдарды қою арқылы болды. Ал,
қазіргі озық замануи құрылғылардың арқасында, әуе билеттерін алдын-ала
брондау Интернеттік желілер арқылы жүзеге асыруға болатын болды. Қазіргі
таңда, қызмет кӛрсету түрлеріне және жұмыс жасау технологияларына
байланысты брондау жүйелерінің сан алуан түрлері бар. «Amadeus» - әлем
бойынша брондау жүйесінің танымал бағдарламасы болып табылады [3].
Ғаламдық брондау және резервтеу жүйелерінің Интернет желісі
арқылы жүзеге асуы, нарықтағы баға ауқымы және бос орындар саны туралы
туристік мекемелерге дер кезінде нақты және шынайы ақпараттар алуға және
де берілген тапсырыстарды қадағалап отыруға мүмкіндік береді.
Қорытындалай келсек, Қазақстанда ішкі туризмге инновацияларды
енгізуде біршама мәселелер бар:
-
Кӛптеген туристік мекемелерде инновациялық қызмет түрлері әлі де
дамымаған. Себебі, жаңа тетіктерге кіру үшін тұрақты және таныс
жағдайларға ӛзгертулер енгізуге деген қорқыныш фирмаларға кедергі
келтіреді.
-
Қазақстанда туризмге инновациялық қызметті енгізуге мемлекет
тарапынан қолдаудың әлсіз болуы.Туризмнің дамуындағы инновациялық
жол мемлекеттің қолдауынсыз жүзеге асуы мүмкін емес.
-
Қазақстандық туризм индустриясына инновациялық технологиялар тек
қана сыртқы күштердің әсерінен, яғни ғаламдық ғылыми-техникалық
үрдістің дамуы мен адамзаттың интеллектуалдық дамуының арқасында
енуде.
Әдебиеттер:
1.Новиков В.С. Инновации в туризме. Учебное пособие.-М.:ИЦ
«Академия», 2007г. – 195с.
2.Гуляев В.Г., Морозов И. Прикладные прграммы по формированию,
продвижению и реализации туристического продукта //Туризм. – 1997. - №3.
– с.136-149.
3.Гуляев В.Г. Новые информационные технологии в туризме. Учебное
пособие.-М.:Издательство «Приор», 1998. – 239с.
На
рх
оз
У
ни
ве
рс
ит
ет
і
226
Қысқаша тҥйіндеме
Ғылыми мақалада, автор туристік индустрия ұғымының мәнін аша
келе, қазіргі таңдағы осы салада енгізіліп жатқан инновациялық
технологияларға тоқталып ӛткен, әсіресе, әуе кӛліктерінде инновациялық
технологиялық құрылғыларды қолдануында болып жатқан ӛзгерістерді
толығымен ашып кӛрсеткен. Туризм саласындағы инновациялық
технологиялардың
қарқындап
дамуына
«Amadeus»
инновациялық
бағдарламасына,атап айтсақ, әлем тәжірбиесіндегі инновацияларды 2012
жылдың 1 ақпанында Мәскеуде ӛткен «Болашақ технологиясы: IT-
жобалары DME» кӛрмесінде қабылданған инновациялық технологиялар
жобасына, «Ақылды дарбаза» технологиялық құрылғыларына, қауіпсіздікке
байланысты енгізілген аталмыш инновациялық технология – ол «Киборг»
жобасына толық сипаттамалар берген. Қорытындалай келе, Қазақстанда ішкі
туризмге инновацияларды енгізуде кедергілер келтіретін біршама
мәселелерге тоқталып ӛткен.
Краткое резюме
В научной статье, автор, раскрывает сущность понятия туристской
индустрии, рассматривает современные инновационные технологии, которые
нашли широкое применение в этой сфере, особенно – в использовании
инновационных технологических устройств. В полной мере раскрывает
изменения, присходящие в воздушном транспорте.
В сататье показано развитие инновационных технологий, таких, как,
«Amadeus», представленных на выставке инноваций «Технологии будущего:
IT-проекты DME», а также инновационный проект «Умные ворота»,
включенные в инновационные технологии в сфере безопасности «Киборг».
Внедрение инноваций автор показывает проблемы в области внутреннего
туризма в Казахстане.
Executivesummary
In the scientific article, the author reveals the essence of the concept of the
tourism industry, considering the modern innovative technologies that are widely
used in this area - especially in the use of innovative technological devices. The
fullydisclosechanges in air transport.In satatam it shows the development of
innovative technologies, such as, «theAmadeus», presented at the exhibition of
innovations «Future Technology: IT-projects of the DME," as well as the
innovative project «Smart Gate», included in the innovative technologies in the
field of security «Cyborg». Innovating the author shows the problems in the field
of domestic tourism in Kazakhstan.
На
рх
оз
У
ни
ве
рс
ит
ет
і
227
УДК 004.738.5
АхломоваА.В., Жарылкасын Р.Б.
Студенты2курсаспециальности
«Организацияинормированиетруда»
Университет «НАРХОЗ»
Научный руководитель – Исамбаева Г.М.
ЭЛЕКТРОННАЯКОММЕРЦИЯВКАЗАХСТАНЕ
Тҥйіндісӛздер:электрондықкоммерция,интернет,Қазақстан,дүкен.
Ключевые слова: электронная коммерция, интернет, Казахстан,
магазин.
Keywords: E-commerce,Internet,Kazakhstan,shop.
Насегодняшнийденьмыдовольночастосталкиваемсястакимпонятием,как
электроннаякоммерция.Всегодесятьлетназаднезаменимымидляделовыхопера
цийбылипочтовыекаталоги.Сегодняэтурольвыполняетвсемизвестнаясреда-
«Интернет»,причемдовольноуспешносправляетсясосвоейролью.Чтобыпонять
сущностьэлектроннойкоммерциинужнорассмотретькаждоеслово:
1)электронная–виртуальная,осуществляемаячерезинтернет;
2)коммерция
этодеятельность,направленнаянаполучениеприбыли.Можнодатьпростоеопред
еление,сказав,чтоэлектроннаякоммерция–
этовиртуальнаясфераэкономики,котораявыраженафинансовымииторговымио
тношениямибизнес-процессов[1].
Почемукомпанииделаютставкунаэлектроннуюкоммерцию?Можноприв
естиосновныепричины.
Во-
первых,информационныетехнологииэлектроннаякоммерциясталиудобнымии
нструментамиприпроведенииделовыхоперацийразличногорода.Во-
вторых,электроннаякоммерцияускоряетфундаментальныеструктурыиопераци
и,позволяетавтоматизироватьбизнес-
процессыпоранееизученномуопытудругихкомпаний.Электроннаякоммерцияп
озволяетпроводитьоперациисминимальнымииздержкамисредствивремени,ата
кжедаетвозможностьвоздействоватьна«мировую»аудиторию.
Взаимоотношения,которыевозникаютмеждупродавцомипокупателемви
нтернет-сфереопределяются,какэлектронныйрынок.
ЭлектроннаякоммерциявКазахстаненестоитнаместе.Ведь,всего2годаназ
адЭлектронныйрынокКазахстананебылпривлекательным,аявлялсялишьпроме
жуточнымзвеномпопродвижениютоваровизКитаявинтернет-
магазиныРоссии.Предпринимателидругихстраннестремилисьпопастьнанашэл
ектронныйрынок.
ЕсливзглянутьнаситуациюнаэлектронномрынкеКазахстанасегодня,тост
ановитсяявновиднокакихизмененийипродвижениймыдостигли[2].
На
рх
оз
У
ни
ве
рс
ит
ет
і
228
Интернет–
магазиныпоявляютсянаэлектронномрынкеКазахстанаденьзаднем.Каждыйтре
тийказахстанецнеможетобойтисьбезинтернет–
услуг,ведьэтобыстро,удобноидоступно.
Грамотный,профессиональныйрынокинтернет
–
эквайрингавстранеотсутствует.Наибольшимспросомпостатистикеобладаютта
киеуслуги:оплатаавиаижелезнодорожныхбилетов,оплатамобильнойсвязи,при
обретениебытовойтехникииэлектроники,оплатакоммунальныхуслуг.ВКазахс
танеужеестьпорядка3,5млнпользователей.Этотааудитория,котораяготовапоку
пать,скоторойможноработать,атакжесоздаватьвиртуальныйбизнес[3].
Крупнымииуспешнымисубъектаминарынкеэлектроннойкоммерциистал
игосударственныйсектор,операторымобильнойсвязи,крупныеофлайн–
магазины,организации,обеспечивающиедоставкуразличныхтоваровиз-
заграницы[4].
Казахстанцысталибольшепокупатьвзарубежныхинтернет-
магазинах.Поитогам2015годабылозафиксировано,чтоказахстанскоенаселение
вцеломпотратилонаонлайн-
покупкина38%большеденежныхсредствпосравнениюс2014годом.Среднийраз
мерплатежа,которыйоплачиваютпользователивКазахстане,увеличилсяпочтив
полтораразаисоставил-3,5тысячтенге(здесьидалее—покурсуна21.01.2016).
НаибольшуюактивностьпроявилонаселениеАктюбинскойиАкмолинско
йобластей,атакжевырослив1,5разаинтернет–
покупкижителейАлматинскойиКарагандинскойобластей.
ОднаизсамыхпопулярныхвКазахстанекатегорийплатежей—этоонлайн-
игры.Впрошломгодупользователипотратилинанихна25%больше,чемв2014год
у.Увеличилисьтакжерасходынаплатныеопциисоцсетей:в2015годупользовател
изаплатилизанихчерезЯндекс.Кассунатретьбольше,чемгодомранее.Посравне
ниюс2014годомвКазахстанесталона11%большепользователей,которыеоплачи
ваютчерезЯндекс.Кассукниги.
Казахстанцыактивнопутешествоваливминувшемгоду.Так,заавиабилеты
черезЯндекс.Кассубылоперечисленов2015годуна25%большесредств,чемзагод
доэтого.
Всебольшежителей
Республики
Казахстанажертвуютденьгинаблаготворительностьикраудфандинговыепроек
ты.
ВКазахстанебольшойпопулярностьюпользуютсякитайскиеинтернет-
магазины.Числопользователей,оплатившихчерезЯндекс.КассупокупкивКитае
,вырослов2,3раза,какичислопокупок.СредижителейКазахстанапопулярныиро
ссийскиеинтернет-магазины.Запрошедшийгодонипотратиливнихвтри
раза
больше, чем за 2014 год [5].
УспешномуфункционированиюэлектронногорынкавКазахстанеспособс
твовалорешениерядапроблем:былаобеспеченадоступностьвинтернет,созданаз
аконодательнаябаза,установленыразличныеформыплатежа,ведениеинтернетс
татистики,разработанавозможностьотслеживатьпокупки[6].
На
рх
оз
У
ни
ве
рс
ит
ет
і
229
Приказоми.о.
министранациональнойэкономикиРК№720от25ноября2015годаутвержденыП
равилаосуществленияэлектроннойторговли,сообщаетZakon.kz.
Какотмечается,действиеправилнераспространяетсянагосударственныез
акупкитоваров,работиуслуг,наприобретениетоваров,работиуслугНацбанкомР
К,еговедомствами,организациями,входящимивегоструктуру
Помнениюэкспертов,казахстанскийрынокэлектроннойкоммерциивсегоз
анескольколетдолжендостигнутьуровняроссийскогорынкаинтернет-торговли.
Вэлектроннойторговлеучаствуют:
физические и юридические лица, участвующие в качестве покупателя,
продавца или посредника в электронной торговле;
юридические лица и индивидуальные предприниматели, оказывающие
услуги по получению, размещению, передаче, хранению электронных
документов (электронных сообщений) с предложениями на продажу и
покупку,
с
использованием
информационных
систем
и
сетей
телекоммуникаций;
юридические лица, индивидуальные предприниматели и физические лица,
являющиеся потенциальными покупателями соответствующих товаров;
лица, предлагающие к реализации определенные товары;
юридические лица, индивидуальные предприниматели (коммерческий
продавец);
физические лица, предлагающие к реализации товары в разовом порядке без
цели предпринимательской деятельности.
ПредседательКомитетагосдоходовМинистерствафинансовРКДаулетЕрг
ожинпредложилсоздатьвКазахстанеэлектронныебазары.
С2013годабылапоставленазадачаовсеобщемдекларированиипредприни
мателей.Тоестьпредпринимателисамостоятельноисчисляютивыплачиваютсум
муналогов.Этоведѐткрискураспространения«теневой»экономики.Поэтомубы
лопредложеносоздатьвКазахстанеаналогэлектронногобазараAlibaba,разработ
анноговКитае[7].
Всѐ,чтомымоглибыпожелать,сегоднядоступнодляпокупкивинтернет,пр
ичеминтернет–покупки,насамомделе,дешевле,чемнаприлавкахмагазинов.
Созданиеединогоэлектронногорынкаторговлизащитилобыпокупателей
отмошенниковиобеспечилобыкомфортпродавцам.
Интереснымявляетсяпредложениеосозданииединойонлайн–
системыдляиностранцев.
Иззарубежногоопытаможноназватькомпанию
«Carmel»,котораяпредоставляетсервисныеуслугитуристам,
посетившимСША.Вонлайн–
режимеданнаякомпанияпредоставляеттакиеуслуги,каксервистакси,проведени
еэкскурсий,бронированиеномеровит.д.
В2017годувКазахстанепланируетсяпроведениевыставки«EXPO»,чтовыз
валоинтересуамериканцев.Навставкусъедутсяоколо5млн.человек.Мыдолжны
На
рх
оз
У
ни
ве
рс
ит
ет
і
230
тесноработатьстакимислужбамиразвитыхтран.Даннаякомпанияхочетналадит
ьотношениясместнымбизнесоминаправляетинвестиции.
«Carmel»предлагаетвсемтакси-
компаниямикомпаниям,которыеоказываютсервисныеуслугидлятуристов,объе
диниться:авиакомпании,аэропорты,ж/двокзалы,такси,театрыидругиедостопр
имечательности.Унихдолжнабытьобщаяонлайн-
платформа.«Допустим,выприходитеваэропортисобираетесьвылетать,скажем,
воФранкфурт.ВаэропортуНью-Йоркаукомпании
«Carmel»
стояттерминалы,покоторымвыможетесебезаказатьтаксивоФранкфурте,билетв
театриликакой-томузей.ВыещеневылетелиизНью-
Йорка,ноужеможетевсеэтозабронировать,оплативвонлайн-
режиме.Поприездувасбудетждатьтакси,котороеотвезетваскнужномуместу.
Пословампрезидента«Carmel»АвикаКабесса,единыймеханизмпринесет
пользунетолькоуслугополучателям,ноивсемегоучастникам.«Мывидим,чтоуна
сестьмногокомпонентов,которыемыможемприменитьвКазахстане.Мыможем
объединитьвсехнаходящихсяздесь,чтобысоздатьединыймеханизм,которыйбу
детпредоставлятьуслугитуристам,ещедотого,какониприезжаютвКазахстанико
гдаониуезжают.Такимобразом,всепроцессыбудутоптимизированы,доходывсе
хучастниковструктурыувеличатся.Приэтомучастиеможетприниматьмалыйби
знес,вносявкладвэкономикуКазахстана,—сказалон.—
Чтомывидимсейчас?Стоятчастникиикричат:
«Такси,такси!»
Инетникакойгарантиибезопасностипассажира.Этотакжеопределяетимиджстр
аны».
Конечноже,Казахстануестькчемустремитьсяипоучитьсяузапада,унегоес
тьпотенциалдляразвития,ионужереализуется!Активноразвиваетсямалыйисре
днийбизнес,которыйприинтеграцииэлектроннымсервисомпозволитоблегчить
оплатуизаказынетолькожителямстраны,ноитуристам.Неговоря,обезопасности
инадежноститакихуслуг.Несомненно,естьипроблемы-
этонехваткаспециалистовиинформациидляреализации.Следуетповыситькачес
твазнанийвобластиэлектроннойкоммерции,чтоужеиосуществляется.
Литература:
1.
http://www.pervyiurok.ru/Info/e-Commerce/Chapter1/1.htm
2.
http://predprinimatel.ru/news/elektronnaya_kommerciya_v_kazahstane
3.
http://arbir.ru/articles/a_2936.htm
4.
http://tengrinews.kz/markets/ryinok-elektronnoy-kommertsii-v-kazahstane-
vyiros-v-25-raza-228993/
5.
http://profit.kz/news/27922/Kazahstanci-stali-bolshe-pokupat-v-
zarubezhnih-internet-magazinah
6.
http://arbir.ru/articles/a_2936.htm
7.
http://profit.kz/news/27926/V-Kazahstane-utverzhdeni-pravila-
osuschestvleniya-elektronnoj-torgovli/
Достарыңызбен бөлісу: |