= M cм T/R; ағынның алып жатқан ауданын S біле отырып, – мына формула
бойынша:
N = S/S H ,
мұндағы S
H
— бір жұмысшыға арналған ауданның нормативі, м
2
,
өткелдердің, көлік құралдары өтетін жердің, көмекші жабдықтың
алып жатқан ауданын және т.б. ескергенде.
Аудан нормативі S
H
ағын
қуаттылығына,
бұйым
сұрыптамылымына және ағының ұйымдастырушылық нысанына
байланысты.
Қосымшада ТӨОҒЗИ деректері бойынша S
H
мәндері берілген.
Жұмысшылардың санын біле отырып, ағынның бір параметрін –
жұмыс орындарының санын анықтауға болады:
К р.м
=
N К с р мұндағы
К ср
— ағында бір жұмысшыға тиесілі жұмыс
орындарының орташа санын сипаттайтын коэффициент.
Ағындағы жұмыс орындарының саны жұмысшылар санынан
үнемі артық болады, себебі ағында резервті жабдық (10%-ға дейін)
пен қосарланған жұмыс орындарының жабдығы (15%-ға дейін)
болу қажет; осыған сәйкес ағында қосалқы жұмыс орындары
болады.
Жұмыс орнының адымы L деп іргелес жұмыс орындары
орталықтарының арасындағы арақашықтықты немесе жұмыс
орнының басынан бастап аяғына дейінгі арақашықты айтады.
Жұмыс орнының адымы мен жұмыс үстелдерінің өлшемдері
дайындалатын
бұйымның
габаритіне
және
орындалатын
жұмыстардың түрлеріне байланысты болады. 5.3-кестеде әртүрлі
бұйым түрлері үшін жұмыс орындарының адымы және бір
338
жұмысшыға шаққандағы жұмыс орындарының орташа саны
келтірілген.
5.4
-кестеде жұмыс орнының міндеті мен дайындалатын бұйымға
байланысты жұмыс орындарының өлшемдері келтірілген.
