Мемлекет және қуқықі теориясы Оцу ццралы


Қуқықтық мінез-қулыңтың тусінігі жше белгілері



Pdf көрінісі
бет64/75
Дата07.09.2023
өлшемі7,78 Mb.
#106478
1   ...   60   61   62   63   64   65   66   67   ...   75
Қуқықтық мінез-қулыңтың тусінігі жше белгілері.
2. Қуқықтың мінез-қулықтың турлері,
1. Қүқыктық мінез-қүлыктың түсінігі және белгілері. Құ-
кыктық мінез-қүлық - бүл субъектілердің құқық нормаларына 
жэне әлеуметтік маңызды мақсаттарға сай келетін журіс-тұрысы.
Құқықтық мінез-қүлық келесі белгілермен сипатталады: 
заңмен орнықтырылған шекте болады (формальды аспект); 
әлеуметтік пайдалы, қогамдық мақсаттар мен мүдделерге қай- 
шы келмейді; бұлар оның объективтік жағын құрайды (мазмұнды 
аспект);
- саналы сипатқа ие; бұл оның субъективтік жағын құрайды.
2. Қуқықтық мінез-құлықтың түрлері. 
Құқықтық мінез- 
құлық мына негіздер бойынша түрлерге бөлінеді:
1) әлеуметтік маңыздылыгы дэрежесіне карай: кажетті (мы- 
салы, әскери борышты өтеу); қалаулы (мысалы, ғылыми жэне 
көркем шығармашылық); рұқсат етілген (мысалы, діни рәсімдерді 
орындау).
2) себептеріне, ягни, субъективтік жағына, байланысты: элеу- 
меттік белсенді; конформисттік; эдетті; маргинапды.
Әлеуметтік белсенді жүріс-түрыс - бүл қүқықтық сана мен 
кұқықтық мәдениеттің, жауапкершілік пен еріктілікгің жогары 
деңгейімен сипатталатын жүріс-тұрыстың жоғарғы нысаны. Бүл 
жерде субъект жазадан қорықанынан немесе марапаттауды күт- 
кенінен емес, қүқықтық мінез-құлықтың қажеттігіне сенуінің 
негізінде әрекет етеді.
Әлеуметтік белсенді жүріс-тұрыс мынадай элементтерден 
қүралады: а) қызметтің мемлекеттік ұйымдастырылған түрлерін- 
дегі, қуқықшығармашылық жэне қүқықты жүзеге асыру салала- 
рындағы белсенділік; э) ерікті ұймдардың қызметіндегі белсен- 
ділік; б)қоғамдық және қоғамдық-мемлекеттік қүрылымдарды 
қүрудағы және олардың қызметіндегі белсенділік; в) түлғаның 
қүқық саласындағы дербес белсенділігі.
Конформисттік жүріс-түрыс - бұл қүқықтық ережелерге олар- 
ды терең эрі жан-жақты түсінбестен, жогары құқықтық белсен- 
діліксіз 6af ынумен сипатталатын эрекет. Басқаша айтқанда, адам 
басқалардың да осылай жүріп-түрғанын көргендіктен қүқықтық 
мінез-құлықты таңдайды.
Әдетті жүріс-түрыс - бүл құқық нормаларының орындалуы 
әдетке айналып кеткен жағдайда көрініс табатын жүріс-тұрыс. 
Әдет әрекеттердің бірнеше рет таныс жағдайда қайталануының 
нәтижесінде қалыптасады.
Маргиналды жүріс-тұрыс - бүл мемлекеттің мэжбүрлеуінің, 
жазадан корқудың нәтижесінде жүзеге асырылатын құқықтық 
мінез-күлық.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   60   61   62   63   64   65   66   67   ...   75




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет