Алимхан Жунисбек verstka 19 06 18 indd indd
жүктеу/скачать 10,2 Mb. Pdf көрінісі
|
Жүнісбеков
| и,
у, я, ю, щ таңбаларын жазу керек деген «зорлықтан» басталды. Жасы- ратыны жоқ, төл сөз құрамындағы кірме таңбалардың орынсыз екенін айтып шырылдаған жанашыр топты алпауыт орыс тілінің «игі ықпа- лын» қолдаған саясатшыл топ жеңіп шықты. Қазақ сөзінің үндесім айтылымы бейәуезденіп , морфем құрамы сетінеп, буын құрылымы 196 жарықшақтанып, тасымал реті бұзылып сала берді. Тый мен тій- дің, сый мен сійдің (кешіріңіздер!) жазылымын үйлестіре алмай әлек болғанымызға күлеміз бе, әлде жылаймыз ба? Қазіргі ұрпақтың мый деудің орнына ми деп кеткеніне қайғырамыз ба, әлде қуанамыз ба? Қазақ тілінің бастан кешіп отырған тауқыметі бұл екі-үш мысалмен бітпейді. Ендеше, әрі қарай. Қазақтың төл жазуындағы кірме таңбаларға қатысты бүлдіргі жаң- сақтықтардың бәрін термелеп жатудың бұл жерде реті жоқ. Сондықтан оқулықтарда дауыстылардың қатарында жүрген и, у таңбаларына ғана тоқталамыз ( я, ю, щ, х, һ таңбаларының жайы осыған ұқсас). Сонымен, жазылуына қарай талданым. Морфем талданым : - оқы етістігінің көсемше түрі оқи болса, сонда көсемшенің көрсеткіші дауысты и дыбысы болғаны ма? Онда көсемшенің бір «көр- сеткіші дауыссыз й » деген ереже қайда қалады? - оқы етістігінің тұйық рай түрі оқу болса, сонда тұйық райдың көрсеткіші дауысты у дыбысы болғаны ма? Онда тұйық райдың «көр- сеткіші дауыссыз у » деген ереже қайда қалады? Ең сорақысы, осы жердегі «дауысты жүктеу/скачать 10,2 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|