Дамира Өмірзаққызы Ибрагим



Pdf көрінісі
бет136/276
Дата14.09.2023
өлшемі2,95 Mb.
#107041
1   ...   132   133   134   135   136   137   138   139   ...   276
Байланысты:
Адамзаттың Асыл Тәжі

Тілек - ортақ, мақсат айқын 
Мәдиналық әнсарлар мен Меккеден көшіп келгендер арасында жария 
етілген бауырластықтың жемісі күн санап көрінді. Ең бастысы, әр түрлі 
қоғамдық топ өкілдері бір-бірімен сіз-біз десіп, сыйласып, менсінбеушілік, 
қор санау сынды арабтар арасында кең таралған жаман қасиеттер келмеске 
кетті. Ниеті - пәк, тілегі - ортақ рухани өрлеуді көксеген, жоғары адами 
қасиетке ие қоғам пайда болды. 
Аллаһ Расулы әлдеқалай ұзақ сапарға, жорыққа шығу қажет болғанда 
екі ағайынның біреуін қатарға тұрғызатын да, екіншісін екі отбасына 


206
жауапты етіп Мәдинада қалдыратын. Нәтижеде бала-шаға қорғансыз 
қалмайтын. 
Мәдина мұсылмандарының ерлікке бергісіз меймандостығы Құран 
Кәрімде Хашр сүресінің 9-аятында былайша баяндалады: 
"Муһажирлерден бұрын Мәдинаны мекендеп, иман бастауына 
айналдырғандар (өздеріне) мекендеріне хижрет етіп келгендерді 
сүйіспеншілікпен бауырларына басады. Оларға берілген олжаға 
байланысты көкіректерінде титтей де реніш сезінбейді. Тіпті өздерінің 
мұқтаждықтары бола тұра (муһажир) бауырларына берілуін үстем 
көреді. Кімде-кім нәпсінің дегеніне көнбесе, жеңіске жетуші (азаптан 
құтылып, сыйға кенелетін) - нағыз сол." 
Иә, рухани бауырластық жер жүзіндегі мақтанға лайық көрініс еді. 
Исламның пайда болу кезеңіне сәйкес келуі тұрғысынан да хижреттің 
маңызы зор. Ширек ғасыр аралығында Ислам нұрының төрткүл дүниені 
сәулелендіруі, Иранның алынуы, Шығыс Рум императорлығына қауіп 
төндіру - бәрі де діни бауырластықтың нәтижесі екені даусыз. 
 
ПАЙҒАМБАР МЕШІТІНІҢ ҚҰРЫЛЫСЫ
Хижреттен соң арада бір жыл өткен. 
Сүйікті Пайғамбарымыз Мәдинаға көшіп келгенде қалада бүкіл 
жамағатпен намаз оқитындай, қажет жағдайда көп болып бас қосып, жиын 
өткізетіндей қолайлы орын жоқ-тын. Исламның негізгі шарттарын жүзеге 
асыру үшін арнайы орталықтың - мешіттің жоқтығы мұсылмандардың 
арқасына аяздай батты. Уақытты көп созбай құрылысқа кірісу қажеттігін 
түйсінген Хазіреті Мұхаммед (с.а.у.) сахабаларымен кеңесіп, мешіт салуға 
оңтайлы орын іздеді. 
Қалаға алғаш табан тірегенде түйесінің шөккен жері - Сәһл, Сүһәйл 
есімді ағайынды жетім жігіттердің құрма кептіретін алаңқайы болатын. 
Ағайынды екеуі мәдиналық мұсылман Муаз ибн Афраның қамқорлығында 
еді. Хазіреті Мұхаммед Хазіреті Муаздан әлгі алаңды сатып алғысы келетінін 
айтып, бағасын сұрайды. Муаз жердің құнын иелеріне яғни екі жетім жігітке 
төлеп, алаңды Аллаһ ырзалығы үшін тарту еткісі келетінін білдіреді. 
Пайғамбарымыз бұл ұсынысқа қарсы болып, жер иесін шақырып құнын 
қаншаға бағалайтындықтарын сұрады. Ағайынды екеуі бірауыздан: 
"Уа, Расулаллаһ! Біз сізге жерімізді ақы-пұлсыз-ақ берейік, төлемін 
Аллаһтан күтейік. Жаратқан бізді жеткерсін", - дейді. 
Алайда Пайғамбарымыз бұған да келіспей, ақыры он мысқал алтынға 
әлгі жерді сатып алады. Сахабалар осы сәтті көптен күткендей білек сыбана 
іске кірісіп кетеді. Құрылыс алаңын сыпырып тазалап, балшықтан қыш 
құйып, керекті заттарды дайындайды. Мешіттің іргетасын қалайтын шақта 
Аллаһ Расулының қасында төрт-ақ кісі - Хазіреті Әбу Бәкір, Хазіреті Омар, 
Хазіреті Осман және Хазіреті Әли ғана болады. Сол жерге кездейсоқ келіп 
қалған мұсылмандардың бірі: 
"Уа, Расулаллаһ! Алып құрылысқа небары төрт адаммен кіріспексің 
бе?" - деп сұрайды. 


207
Мұхаммед (с.а.у.): 
"Осы төртеуі менен соң ұлы істің басы-қасында болмақ", - деп жауап 
береді. Сөйтіп, атақты пайғамбар мешітінің іргетасының алғашқы кірпішін 
мүбәрак қолымен Аллаһ Расулының өзі қалап, онан соң Хазіреті Әбу Бәкір, 
Хазіреті Омар, Хазіреті Осман және Хазіреті Әли кезектесе қыш өреді. 
Пайғамбарлар сардары мешіт құрылысында да өзі бас болып, ағаш тасып, тас 
қалап, өзге мұсылмандарды да ықыласпен оң іске жұмылдыра білді. 
"Арқалаған жүгіміз - қайырлы жүк. Уа, құдіретті Аллаһ Тағалам! Бізді 
ақыретте алдымыздан жарылқа, муһажир мен әнсардың қолдаушысы Өзің 
болғайсың!" деген сынды дұғалармен мұсылмандарды қайрай түсті. 
Ізгі ниетпен аянбай істелген еңбектің нәтижесінде пайғамбар мешітінің 
құрылысы аз уақытта тәмамдалды. Төрт қабырғасы кірпіштен қаланған, 
қарапайымдылығымен қасиетті бұл ғибадатхананың төбесі әдейі ашық 
күйінде қалдырылады. Пайғамбар мешіті тек намаз оқуға арналған 
ғибадатхана емес, мұсылман жұртшылықтың алқа қотан жиналып имани 
мәселелерді талқылайтын, діни мұқтаждықтарын өтейтін орны болған. Діни 
оқулар, ру-тайпа басшыларының әр түрлі дәрежедегі кездесулері осында 
ұйымдастырылатын. 
Мешіт құрылысы аяқталғаннан соң ғибадатханамен жапсарлас екі 
бөлмелі үй салынды. Қабырғасы кірпіштен қаланып, төбесі құрма ағашының 
діңімен, ұзынша бұтақтарымен жабылған бұл бөлмелер пайғамбарымыздың 
құрметті зайыптары - Хазіреті Сәуда мен Хазіреті Айшаға арналған-тын. 
Артынан Аллаһ Расулының басқа әйелдерімен некесі қиылған сайын 
бөлмелер саны арттырылып отырған. Төбесі құрма ағашының бұтақтарымен 
жабылған тоғыз бөлменің төртеуі қолдан құйылған қыштан, бесеуі тастан 
қаланған. Мешіт жанынан өзіне арналған үй салынған соң Пайғамбарымыз 
Хазіреті Әюб Әл-Әнсаридің үйінен көшіп, өз шаңырағына келіп орнығады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   132   133   134   135   136   137   138   139   ...   276




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет