8.2. Білім мазмұнының теориялары. Білім мазмұны - педаго- гикалық бейімделген әлеуметтік тәжірибе. Көрнекті педагог, ака-демик
В.В. Краевский жалпы орта білім беру мазмұнын қоғамның білім беруге
қоятын талаптарының моделі деп қарастырды; оның тео-риясын жасау мен
мәселелерінің әдіснамалық негіздерін ашып көрсет-ті; білім мазмұнын
қалыптастыру деңгейлерін анықтады: жалпы тео-риялық түсінік; оқу пәні;
оқу материалы; оқыту үдерісі және тұлғаның құрылымы. Бұл тұжырымдама
Педагогика ғылымдары академиясының жалпы педагогика институтындағы
В.В.Краевский және И.Я.Лернер жетекшілік еткен топ даярлаған білім беру
мазмұны теорясының негі-зіне алынды. Ғалымдар жалпы орта білім беру
мазмұнын қалыптас-тырудың ұстанымдарын түзді. Біріншіден,
жалпы орта білім беру маз-мұнының барлық бөліктерімен және барлық деңгейлерде қоғам талап-тарына сәйкес ұстанымы. Екіншіден,
оқытудың мазмұндық және үдерістік жақтарының бірлігін есепке алу ұстанымы: үшіншіден,
білім беру мазмұнының қалыптастыру деңгейлерінде, оқыту үдерісін-де іске асуының нақты қалыптарына жылжуда да құрылымдық бірлігінің сақталу ұстанымы. Зерттеу барысында
жалпы орта білім беру мазмұнының қалыптасу деңгейлері түсінігі пайда болды. Түсініктің жалпыдан жекеге
жылжу логикасына сәйкес авторлар мына
деңгейлерді анықтады:
жалпы теориялықтүсінік деңгейі (жас ұр-паққа берілетін әлеуметтік тәжірибенің
құрамы, элементтер және қо-ғамдық қызметтері туралы жинақталған жүйелі
түсінік;)
оқу пәні дең-гейі; жалпы білім беруде арнайы қызметтер атқаратын
мазмұнның бел-гілі бір бөлігі туралы кең таратылған түсінік; белгілі бір пән
бойынша оқулықтарда, есептер жинағында және басқа оқу материалдарында
көрсетілген білім мазмұнының элементтерін қамтитын
