Функциясы: рецепторлық (жасушаларды, гормондарды, вирустарды және т. б.
тану)
Олар ұзын тармақталған тізбектерді құрайды.
МЕМБРАНА КӨМІРСУЛАРЫНЫҢ ҚҰРЫЛЫСЫ ЖӘНЕ ҚАСИЕТТЕРІ
мембрананың перифериялық (сыртқы) ақуыздары.
мембраналық гликолипидтер мен гликопротеидтердің, демек гликокаликстің
қызметі:
рецепторлық (тану), жасушаның "даралануын" қамтамасыз етеді.
Супрамембраналық кешен гликокаликс деп аталады. Оның құрамына мыналар
кіреді:
- гликолипидтердің көмірсулар бөліктері (көмірсулар қосылыстары липидтермен)
және гликопротеидтермен (көмірсулардың ақуыздармен қосылыстары).
Қоршаған ортадан бөліп, байланыстырып тұрады. Сондықтан, зат пен энергия алмасу үнемі жүреді.
• Бөгеттік. Қоршаған ортадан селективті түрде заттарды өткізеді. Соған байланысты жартылай өткізгіш.
• Матрицалық. Мембранаға ақуыздардың орналасуын, бағытын, өзара ұтымды əсерлесуін қамтамасыз
етеді.
• Механикалық. Мембрананы қоршаған ортадан бөліп тұрады. Жануарларда – плазматикалық
мембрана, өсімдіктерде – целлюлозды мембрана арқылы өсімдік формасы сақталады.
• Энергетикалық жұмыс – мембрана клеткалар ішінде компартментті (клетка ішіндегі бөлімдер)
құрастырады.
• Биопотенциалдарды өндіру жəне оларды тарату.
• Рецепторлық.
БИОЛОГИЯЛЫҚ МЕМБРАНА ҚАСИЕТТЕРІ
Жасушаның
бүкіл
тіршілік
əрекеті
мембрана өткізгіштігіне байланысты. 1902
жылы неміс ғалымы Э.Овертон мембрана
өткізгіштігін зерттей отыра, мембранаға
липидтерде еритін заттар бəрінен де жақсы
Достарыңызбен бөлісу: |