С. Б. Балшыкеев
жүктеу/скачать 1,13 Mb. Pdf көрінісі
|
Balshikeev 1 (1)
| (Оқытушы
Мырза) Нанак ӛз дінінің тек теориялық негіздерін баяндап қана коймай, сонымен қатар, кӛптеген ӛсиеттерге толтырған. Сикхтер Нанак ӛлімінен кейін бірін-бірі алмастырған гурулерді қҧрметтейді. Олардың арасында Гавинд ең маңызды орынға ие, ол 1699 жылы сикх қоғамдастығын басқарды. Ол моңғол императорлары шабуылдарына қарсы қуатты, жауынгерлік ҧйымдастырылған ӛз әскерін (хальса) қҧрды. Бҧл әскер қатарына қару-жарақты қолдана алатын барлық ер адамдар қабылданды. Әскер қатарына кіру ҥшін бес міндетті орындау міндеттелген: 1) шаш қимау және сақал ӛсіру, 2) шайқасқа ыңғайлы шолақ шалбар кию, 3) шашына тарақ тағу, 4) ӛзімен бірге ҥнемі садақ алып жҥру, 5) қолына жауынгерлік болат сағатты тағып жҥру. Гавинд ағылшындардың 1849 жылы басып алғанға дейін ӛмір сҥрген, оның ӛлімінен кейін жаңа тәуелсіз мемлекет қҧрумен аяқталған Ҧлы 48 Моңғолдар империясына қарсы кҥресті басқарды. Қазіргі таңда сикхизмнің киелі орталығы болып әйгілі алтын ғибадатханасы бар Пенджаб штатындағы Амритсар қаласы болып табылады. Индуизм жҥйесінде сикхизм ерекше орын алады. Бҧл моноатеистік дін эволюция барысында ортодоксальдық индуизмге қатысты жылы кӛзқарасты таныта бастады. Бірақ, Нанактың индуизм мен ислам діндерін жалпы Ҥндістан ҥшін ортақтандыру туралы ойлары жҥзеге аспады. Мҧсылмандар да, ҥндістер де сикх қоғамдастығын ерлердің қаһармандығымен және әйелдердің даналығымен, ынтымақтастық орнау және бір тәртіпке бағынумен ерекшеленетін ерекше каста ретінде қарастырады. Джайнизм және сикхизм – бҧл енді діндер индуизмге қарсы емес, керісінше, оның ажырамас қҧраушы бӛлігіне айналды. ХIХ-ХХ ғғ. Индуизмді қайта қҧру әрекеттері бірнеше мәрте қайталанған. Бҧл әрекеттер кҥні бҥгінге дейін жҥзеге асырылуда. Ҥндістанның шекарасынан тыс жерлерде жүктеу/скачать 1,13 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|