Оқулық Жалпы редакциясын басқарған профессор Т. М. Досаев



Pdf көрінісі
бет162/208
Дата03.10.2023
өлшемі2,15 Mb.
#112850
түріОқулық
1   ...   158   159   160   161   162   163   164   165   ...   208
Байланысты:
Досаев Анатомия

Мөлдір қалқа табақшасы
,
lamina septi pellucidi
,
сүйелді дене мен күмбез
бағанасының 
арасында тартылып тұрады. 
Б
ұл табақша бүйір қарыншаның бүйір мүйізінің 
медиалды қабырғасын құрайды. Оң және сол табақшалар бір-бірімен тығыз жанасып 
мөлдір
 
қалқаны

septum pellucidum, түзеді. 
Сүйелді дене жүлгесі, sulcus corporis callosi,
сүйелді денені 
қоршап жатады,
бұл 
жүлге төмен
гі жағында
гиппокамп жүлгесіне

sulcus hippocampi
жалғасады. Сүйелді дене 
жүлгесінен жоғары және оған параллел
ді
белдеулік жүлге,
sulcus cingyli

жатады, ол артқы 
жағында екіге: жоғары қарай кететін 
белдеулік қатпардың жиектік бөлігі, pars marginalis 
sulci cinguli 
мен 
шекеастылық жүлгеге, sulcus subparietalis, 
бөлінеді. Белдеулік және 
сүйелді дене жүлгелерінің аралығында
 белдеулік қатпар, gyrus cinguli, 
орналасады.
Белдеулік қатпар артқы
жағынан сүйелді дене 
буылтығын
айналып, 
белдеулік 
қатпардың қылтасын
isthmus
gyri cinguli,
түзеді де, мидың төменгі бетінде 
гиппокампжанындағы қатпарға
gyrus parahippocampalis,
ауысады. 
Белдеулік қатпар 
қылта және гиппокампжағындағы қатпар үшеуі 
күмбездік қатпарды

gyrus fornicatus,
түзеді. 
 
Шеке-шүйде
лік
және 
жүлге, sulcus parietooccipitalis,
пен 
белдеулік 
жүлгенің 
жиектік бөлігінің аралығында 
сына алды, precuneus,
орналасады.
Ми сыңарының 
медиалды бетіндегі 
орталықалды қатпар
дың
орталықарты қатпарына ауысатын аймағы 
орталық
жанындағы 
 үлесше ,
lobulus
 paracentralis, 
деп аталады.
Шүйде
лік
үлес
т
ің медиалды бетін
де
горизонталды бағытта терең 
топшылық жүлге
,
sulcus calcarinus,
өтеді. Ол 
шекеастылық 
жүлгеден басталып, 
ми сыңарының шүйделік 
шетінде аяқталды.
Ми қыртысының топшылық және шеке-шүйде
лік
жүлгелерімен 
шектелген бөлігі 
сына ,cuneus,
деп аталады. 
Топшылық жүлгенің астында 
тілдік қатпар, 
gyrus lingualis, 
орналасады.
Ми сыңарының төменгі беті. 


281 
Бұл беттегі негізгі анатомиялық құрылымдар «Миға жалпы шолуда» сипатталады. 
Үлкен мидың бойлық саңылауы мен иіс сезу жүлгесінің аралығында 
түзу қатпар, gyrus 
rectus,
орналасады.Оның латералды жағында 
көзұялық жүлгелермен, sulci orbitales, 
бөлінген бірнеше
 көзұялық қатпарлар, gyri orbitales, 
жатады. 
Шүйделік және самайлық үлестердің төменгі бетінде, 
гиппокампжанындағы
қатпар, gyrus parahippocampalis, 
оны
 
латералды жағынан шектейтін
жанама жүлге, 
sulcus collateralis,
жатады. Гиппокампжанындағы қатпардың алдыңғы иілген шеті - 
ілмек, 
cuneus,
деп аталады. Жанама жүлгенің латералды жағында 
шүйде-самайлық
медиалды 
қатпар,gyrus occipitotemporalis
medialis,
орналасады. Бұл қатпарды латералды жағынан 
шүйде-самайлық жүлге, sulcus occipitotemporalis
, шектейді. Осы жүлгенің сыртында 
шүйде-самайлық латералды қатпар, gyrus occipitotempralis lateralis,
жатады. Үлкен 
мидың төменгі-латералды жиегі аталған қатпарды
төменгі самайлық қатпардан 
бөліп 
тұрады. 
 
Төменгі бет: 
Самай
лық 
үлес
тің 
төменгі беті мен шүйде
лік 
үлес
тің
төменгі бөлігінің 
жартысында орналасқан коллатералды жүлге, 
sulcus collateralis
, шамамен алдыңғы үш 
жүлгеге паралелль орналасады. Латералды шүйде-самай қатпары, 
gyrus occipitotemporalis 
lateralis

коллатералды және төменгі самай жүлгелерінің арасында жатады.
Парагиппокамптық қатпар, 
gyrus parahippcampalis,
коллатералды жүлгеден ішке қарай, 
алдыңғы қатпарларға паралелль орналасып, ми сабауынан гиппокамп жүлгесі, 
sulcus 
hippocampi
, арқылы шектеледі. Парагиппокамптық қатпардың вентралды шеті жоғарғы 
және артқы жағынан ілмек, 
uncus
, тәрізді иілген. Гиппокамп жүлгесінің тереңінде иіс сезу 
миының анық көрінетін рудименті болып табылатын, тісті болып келген, кішігірім, 
жіңішке қатпар, 
gyrus dentatus,
анықталады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   158   159   160   161   162   163   164   165   ...   208




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет