Өтемісова гүлмира Жеткергенқызы КӨнерген аталымдар


қалы кілем, дастарқанның Ортада алты қанат болды сыйы  (Нұртуған).  Қалы кілем



Pdf көрінісі
бет262/393
Дата14.10.2023
өлшемі2,71 Mb.
#114284
1   ...   258   259   260   261   262   263   264   265   ...   393
Байланысты:
жыр әдеби тил

қалы кілем,
дастарқанның Ортада алты қанат болды сыйы 
(Нұртуған). 
Қалы кілем,
қара нар, Тайтұяқ жамбы және бар, Дабылдарын 
бөктеріп, Аузы түкті қалмаққа, Көп ноғай сөйтіп жаранар 
(Қамбар батыр). 
Қара нар

қалы кілем
 
– бұрынғы уақытта құрметті үлкен сыйлық, тарту ретінде 
«қара нар», 
«қалы кілем»
берген. «Қара нар, 
қалы кілемді
»
айыбымыз деп, 
айып ретінде де берілген. «Үлкен кілем» дегенді азербайжан тілінде «қалы» 
дейді. Жүннен тоқылған жақсы кілемді қырғыз тілінде «Қалы кілем» дейді. 
Қазақ тілінде бұл асыл, үлкен кілем мағынасында қолданылады. Нар түйенің, 
малдың асылы, үлкені − қара нар; дүниенің, мүліктің асылы, үлкені – 
қалы 
кілем

Қалы
 
парсы тілінен ауысқан 
(І. Кеңесбаев).
 


191 
Қалың мал 
− 
қалыңдықты сатып алуға жұмсалатын мал. 
1927 жылы 
Қошпан деген азаматтың кедейлігіне қарамай, көне үкіметтің кезінде баласына 
қалың мал
беріп алған келінін елдегі шолақ белсенділер: «Кеңес заңына 
қарсысың, 
қалың мал
беріп алдың» деп зорлық жасап, тартып алады 
(Нұртуған).
Қалың малдың 
белгілі мөлшері болады. 
Қалың мал
«Қырық жеті», 
«Бес жиырма» т. б. түрде де атала береді. Егер қыздың ата-анасы бұл ұсынысты 
(құда болу) қабыл алса, жіберілген адамдар сол арада 
қалың мал
туралы 
сөйлесіп келіседі 
(Ы.Алтынсарин).
Әйелдің теңсіздігі бесікте жатқан күннен 
басталатын. Олар сол кезден бастап айттырылып, 
қалың малға
алдын-ала 
сатылып қоятын 
(М. Елеусізов).


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   258   259   260   261   262   263   264   265   ...   393




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет