1. Шеткі нерв жүйесі. Нервтердің құрылысы. Регенерациясы. Астана


Сүйек тінінің қайта құрылуының мәні



Pdf көрінісі
бет102/104
Дата14.10.2023
өлшемі18,28 Mb.
#114412
1   ...   96   97   98   99   100   101   102   103   104
Байланысты:
Снимок экрана 2023—05—29 в 17.12.16

Сүйек тінінің қайта құрылуының мәні

остеокластардың сүйектің ескі 
бөліктерін бұзуымен бір мезетте 

синхроңды, остеобласттар мен 
остеориттердің үздіксіз жаңа сүйек табақша лар мен остеондарды жасауы. 
Сүйек тінінің қайта құрылуы арқасында сүйектің үздіксіз физиологиялық 
регенерациясы және минералдық гомеостазы қамтамасыз етіледі . 
Остеокластар сүйек затын бұзып , онда резорбциялық каналдар жасайды . 
Оның ішіне остеогенді ізашар 

жасушалармен қор шалган қан капиллярлары 
кіре өседі . Соңғылар сүйектің жасушааралық за тын өндіретін 
остеобласттарға дифференцияланады . Сүйектің
құрылымдық элементтерінің 
ориентациясы мен сүйек затының массасы физикалық жүк 

салмақтың 
векторымен мына ретке сәйкес анықталады . Сүйекке түскен жүк 

салмақ 
векторы бойынша онда қан тамырлары қалыптасады . Тамырлар өз ретінде 
остеобласттардың бұларды
айнала конацентрикалық орналасуын анықтай ды 
Бұл жасушалар сүйек затын бірінің сыртында бірі орналасқан цилиндр 
пішінді сүйек табазашалар түрде секрециялайды . Сөйтіп , бұзылған ескі 
остеондардың орнында жаңа остеондар пайда болады , сүйектің 
конструкциясы түскен физикалық жүк –
салмақ векторы бойынша кан тамыр 
калыптасады. Сүйек тінінің қайта құрылуына әсер ететін сыртқы 
факторларға меха никалық күш 

салмақ жатады . Ол артқан жағдайда 
остеобласттардың бел сенділігі күшейеді , бұл өз ретінде остеондар 
молшерінің көбеюіне , сүйек ті нінің тығыздалуына және беріктігінің 
ұжаюына әкеледі . Сүйекке түскен ме ханикалық күш 

салмақ әлсіреген 
жағдайда , остеокласттардың белсенділігі күшейеді , сондықтан олар сүйек 
тінін бұзып , оның тығыздығын және берік тігін төмендетеді . Сүйек тінінің 


қайта құрылуына тагы пьеоэлектрлік эффект 

сүйекке механикалық жүктеме 
түскен кезде онда пайда болатын электр құбылыс тары әсерін тигізеді . 
Суйектің деформациясы кезін де , қысылу әсерінен сүйек табақшасының 
ойыс беті 

теріс
, ал денес сағы оң зарядталады . Сүйек табақшасының теріс 
зарядталған бетінде сүйек затын өндіретін остеобласттар белсенді болады , 
оң зарядталған жагыңда 

сүйек тінін бұзатын остеокласттар күшейеді . 
Сүйек тінінің қайта құрылуына С , Д. А витаминдері де
елеулі әсер етеді . С 
витамині остеобласттарды күшейтеді, коллагеннің сүйек затының мине 
рализациясына қатысатын сілтілі фосфатазаның синтезін және секрециясын 
күшейтеді . С витаминінің жетіспеушілігі бұл процестерді әлсіретеді , сол се 
бетті сүйектің өсуі тоқтатады , сүйек тіні жұмсарады және тығыздығы те 
мекем . Д витамині , дәлірек айтсақ , оның биологиялық активті түрі 

кальцитри от гормоны ішекте калыцый және фосфаттардың сорылуын және 
олардың сүйекке шөгуін минералданудын ынталандырады . Д витаминінің 
жетіспеу шілігі сүйек тінінің минералдануын төмендетеді . А витамині 
остеобласттарды ынталандыру және остеокласттарды басу аркылы сүйек 
тінінің қалыптасуын және өсуін сүйемелдейді . А витаминінің жетіспеушілігі 
остеогенезді және сүйектің өсуін тежейді .
Бұл витаминнің шектен 
артқандыгы метаэпифизарлық шеміршек өсу табақшаларының бітіп кетуіне 
әкеледі , нәтижесінде сүйектің ұрындыкка өсуі баяулатады . Сүйек тінінің 
қайта құрылуына жер стетін ішкі факторларға қалқанша бездің , қалқанша 
маңы бездің жыныс бездерінің және гипофиздің гормон дары жатады . 
Әсіресе , паратирин және кальцитониннің рөлі өте маңызды олардың 
антагонистік жері канда кальций мондары деңгейінің тұрақтылығын 
қамтамасыз етеді .


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   96   97   98   99   100   101   102   103   104




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет