Арман пв баспасы
жүктеу/скачать 4,97 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- «Ке не са ры – Нау рыз бай»
- АРМАН - ПВ баспасы
|
НЫ САН БАЙ ЖЫ РАУ – Ны сан бай Жа ман құ лұлы – 1822 жы лы қа зір гі Қы зы лор да об лы сы Жа ла ғаш ау да ны Ақ қош қар елдi ме кенiнiң түстiгiнде Шең гел сай де ген жер де дү ние ге кел ген ақын, жы рау. Жы рау бір өле ңін де өзі ту ра лы: Ме нің атым – Ны сан бай, Ат жі бер дім тұ са май. Өзім жы рау бо лып пын, Ата-ана ма ұқ са май… Бі сі міл ла, әулие се беп кер, Ау ыз да ғы отыз тіс, Қы зыл тіл ге кө мек бер. Ал қо лым ды сер ме дім, Ке рейіт тен шық қан же ті ер, Жас ба ла ңа ме дет бер! – де ген мә лі мет бе ре ді. Ке не са ры – Нау рыз бай бас та ған кө те рі ліс тәу ел сіз дік ал ған жыл дар ға дей ін бұр ма ла нып көр се тіл ге ні, ба тыр лар дың есім де рін атау ға тый ым са лын ға ны бел гі лі. Со ған бай ла ныс ты, Ны сан бай есі мі де ха лық ау зы на көп алы на бер мей тін. Еге мен дік ке қол жет- кіз ген нен кей ін ға на «Ке не са ры – Нау рыз бай» жы ры жа рық қа шы- ғып, Ны сан бай жы рау есі мі, ақын ды ғы қай та жаң ғы ра бас та ды. Ны сан бай Жа ман құ лұлы ның біз ге қал дыр ған асыл мұ ра сы – «Ке не са ры – Нау рыз бай» жы ры. Бұл жыр да Ке не са ры бас та ған ұлт-азат тық кө те рі ліс та ри хы су рет те ле ді. Жы рау Ке не са ры Қа сы мов бас та ған кө те рі ліс ке өзі қа ты сып, кө зі көр ген оқи ға- лар ды жыр ға ар қау ете ді. Ны сан бай жы рау «Ке не са ры – Нау рыз бай» жы рын да Ке не- са ры мен Нау рыз бай ба тыр лар дың бей не ле рін ба тыр лық эпос АРМАН - ПВ баспасы Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 123 үл гі сін де жыр лап, кө те рі ліс тің соң ғы ке зе ңін жан-жақ ты су рет- те ген. Ба тыр лар дың пси хо ло гия лық бей не ле рі де ай шық та лып жа сал ған. Бұл жыр да ба тыр лар, та ри хи ке зең, кө те рі ліс ту ра лы мә лі мет тер жан-жақ ты бе рі ліп, Ке не са ры ба тыр мен Нау рыз бай ба тыр лар дың та рих та ғы рө лі көр се тіл ген. Поэма ның ба сын да Ке не са ры мен Нау рыз бай бей не ле рі: Ке не са ры, Нау рыз бай Ата ғы шық ты аң қыл дап. Жау ды үр кі тіп, қа шыр ды, Ақ ал мас тай жар қыл дап, Зә ре сін ал ды дұш пан ның, Най за ғай дай шар тыл дап. Қа сы на ер ген тө лең гіт Ол жа ға бат ты қар қыл дап, – деп су рет те ле ді. Жал ғыз ат ты ұр лап, кі нә лі бол ған қыр ғыз дар дан өшін ал мақ бол ған Ке не Ду лат қа ба ра ды, бі рақ: Асау лар үз ді ші дер ді, Сый ла май Ду лат жі бер ді. Сыйы нып бар ған елі нен, Ке не хан үз ді кү дер ді. Қа ба ғы тү нер ген хан күз ді кү ні қыр ғыз дар ға ат та на ды. Бұл са пар да Нау рыз бай, Тау дан үл кен талап ты. Үш қа мал ды бір бұ зып, Қыр ғыз ды жа ман талат ты. Ны сан бай жы рын да оқу шы ның көз ал дын да ағып отыр ған қан дай қы зу лы, жан ды шын дық бар. Бар лық сө зін де сол жо рық тың қуа ны шы мен қай ғы сы ке ше ға на көз ал ды нан өт кіз ген, кө зі көр ген нің жа ңа лы ғы бар. Көп қол мен бір ге ке ше гі та рық қан қай ғы, мұң, ар ма ны бар. Өзі – сол оқи ға ның ада мы. Ке не са ры ның қай ғыөкі ні ші мен біт кен жо ры ғы қа зақ ба ла сы ның бар лы ғы на да қа дір лі, қа си ет ті әң гі ме дей бо лып көп жай ыл ған. Бұл жыр дың көп жай ылу ына екін ші бір се беп бол ған нәр се – Ке не са ры ісі нің өз ге ба тыр лар дың ісі нен әл де қай да ірі, әл де қай да кө лем ді оқи ға бол ған дық тан туа ды. М.Әуезов жүктеу/скачать 4,97 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|