Оқулық Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі оқулық ретінде бекіткен


аталған әдіспен кәсіпорын бәсекеқабілеттілігінің



Pdf көрінісі
бет108/160
Дата17.10.2023
өлшемі2,45 Mb.
#117673
түріОқулық
1   ...   104   105   106   107   108   109   110   111   ...   160
аталған әдіспен кәсіпорын бәсекеқабілеттілігінің 
коэффициентін есептеу алгоритмі үш сатылы әдісті қарастырады:
1-саты.
Кәсіпорын бәсекеқабілеттілігінің бірлік кӛрсеткіштерін есептеу
және кӛрсеткіштерін салыстырмалы шамаларға (баллдарға) ауыстыру.
Кӛрсеткіштерді салыстырмалы шамаларға (баллдарға) ауыстыру ҥшін 
оларды базалық кӛрсеткіштермен салыстыру жҥргізіледі. Базалық кӛрсеткіштер 
ретінде (салыстыру базалары) тӛмендегі мәліметтерді алуға болады:

орташа салалық кӛрсеткіштер; 

кез-келген бәсекелесуші кәсіпорынның немесе нарықтың аталған 
сегментіндегі жетекші – кәсіпорынның кӛрсеткіштері;

бағаланатын кәсіпорынның ӛткен кезеңдегі кӛрсеткіштері.
Кӛрсеткіштерді салыстырмалы шамаларға ауыстыру мақсатында 10-
баллдық шкала қолданылады. Бҧл жағдайда 3 баллмен базалық кӛрсеткішке 
қарағанда мәні нашар кӛрсеткіш, 5 баллмен – базалық кӛрсеткіш, ал 10 баллмен 
– базалық кӛрсеткіштерге қарағанда жақсы кӛрсеткіш бағаланады.
2-саты.
Жоғарыда ҧсынылған формулалар бойынша кәсіпорынның 
бәсекеқабілеттілік критерийлерін есептеу.
3-саты. 
Кәсіпорын бәсекеқабілеттілігінің коэффициентін есептеу (К
БК
). 
Кәсіпорын бәсекеқабілеттілігінің бҧл әдіспен бағалау кәсіпорынның 
шаруашылық қызметінің барлық маңызды жақтарын бағалауды қамтиды. Жеке 
кӛрсеткіштердің қайталануын болдырмайды, салалық нарықтағы кәсіпорын 
жағдайын тез және объективті тҧрғыдан сипаттауға мҥмкіндік береді. Бағалау 
барысында әр тҥрлі уақыт аралығындағы кӛрсеткіштерді салыстыруды кеңінен 
пайдалану, бҧл тетігі жеке бӛлімдердің қызметін жедел бақылау нҧсқауының 
әдісі ретінде қолдануға мҥмкіндік береді.
Нарықтағы сатып алушылардың мінез-құлқына негізделген әдіс. 
Кәсіпорында шығарылатын ӛнімге деген нарықтың қандай да бір сегментіндегі 
тҧтынушылар мен кәсіпорын қызметінің экономикалық кӛрсеткіштерінің 
арақатынасынан шыға отырып, кәсіпорын бәсекеқабілеттілігінің жалпылама 
кӛрсеткішін есептеудің басқада формулаларын пайдалануға болады. Берілген 
экономикалық – математикалық модельдің негізінде ӛндірілетін ӛнімнің 
сапасын қалыптастыру мақсатында кәсіпорын шығындарын ғана емес, сонымен 
қатар тҧтынушылардың табыстарын ескере отырып, шығарылатын азық-тҥлік 
тағамына деген тҧтынушылардың талабы да есептеледі.


170 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   104   105   106   107   108   109   110   111   ...   160




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет