9 арман пв баспасы


§ 43. Эко ло гия лық мә де ни ет



Pdf көрінісі
бет285/300
Дата18.10.2023
өлшемі8,74 Mb.
#118494
түріКнига
1   ...   281   282   283   284   285   286   287   288   ...   300
Байланысты:
9 сынып физика

§ 43. Эко ло гия лық мә де ни ет
I Ноос фе ра
Біз­адам­зат­тың­түр­лен­ді­ру­ші­әре­ке­ті,­қор­ша­
ған­ор­та­ға­әсері­ғы­лы­ми­жә­не­ақыл­ға­қо­ным­ды­
тү­сі­нік­ке­не­гіз­де­луі­қа­жет­ке­зең­ге­қа­дам­бас­тық.­
Ол­мін­дет­ті­түр­де­«та­би­ғат­мүд­де­ле­рі­мен»­сәй­
кес­келуі­ке­рек.­Адамзат­пла­не­та­эво­лю­ция­сы­на­
жа­­­­­уапты,­ сти­хия­лы­ да­му­ биос­фе­ра­ны­ адамзат­
тың­тіршілік­етуіне­жа­рам­сыз­ете­ді.­Осы­ған­бай­
ла­ныс­ты­ адам­зат­ өз­ қа­жет­ті­лік­те­рін­ биос­фе­ра­
мүм­кін­дік­те­рі­мен­са­лыс­ты­ра­бі­луі­ке­рек.
XX­ ға­сыр­дың­ ба­сын­да­ Вла­ди­мир­ Ива­но­вич­
Вер­надс­кий
 
биос­фе­ра­ның­«ноос­фе­ра­ға»­ау­ысуы­
тео­рия­сын­ жа­са­ды.­ Оның­ идея­сында­ адам­ға­
жә­не­оның­са­на­сы­на­бү­кіл­Ғаламдағы­ма­ңыз­ды­
рөл­ бе­рі­ле­ді.­ Вер­надс­кий­дің­ ноос­фе­ра­ туралы­
тео­рия­сы­ның­не­гі­зі­мы­на­да:­та­би­ғат­қа­на­адам­ға­
әсер­ет­пей­ді,­ке­рі­бай­ла­ныс­та­бар,­ол­–­адам­ның­
қор­ша­ған­ор­та­ға­әсе­рі.­Адам­ның­та­би­ғат­қа­әсер­
етуі­нің­ сал­да­ры­ ту­ра­лы­ ес­кер­те­ ке­ле,­ Вер­
надс­кий:­ «
Адам­ Жер­дің­ бей­не­сін­ өз­гер­те­тін­
геоло­гия­лық­күш­ке­ай­на­лу­да
»,­–­де­п­жазды.
II Адам ның та би ғат қа әсе рі. Тех нос фе ра
Өнер­кә­сіп­тің­ да­муы,­ ин­ду­ст­риялан­ды­ру,­
ғы­лы­ми­тех­ни­ка­лық­төң­ке­ріс,­ор­ман­дар­ды­жап­
пай­ ке­су,­ алып­ зау­ыт­тар­ды,­ атом­,­ жы­лу­­ жә­не­
су­ элект­рс­тан­сы­ларын­ са­лу,­ то­пы­рақ­тың­ то­зуы­
жә­не­шөл­ге­ай­на­луы­ға­лам­дық­қау­ым­дас­тық­тың­
ал­ды­на­адам­ның­биологиялық­түр­ре­тін­де­аман­
қа­луы­­мен­сақ­та­луы­мә­се­ле­сін­ту­дыр­ды.
Тех­нос­фе­ра­ бұ­рын­ғы­ ланд­шаф­тар­ды­ өз­гер­
тіп,­ жа­ңа­ла­рын­ құ­рып,­ Жердің­ барлық­ қа­ба­т­
тары­мен­сфе­ра­ла­ры­на,­ел­алдымен­биосфераға­
бел­сен­ді­ түр­де­ әсер­ етіп,­ та­би­ғат­ты­ ба­рын­ша­
түр­лен­ді­ру­ үс­тін­де.­ Табиғатқа­ ой­ланбай­ әсер­­
ету­ салдары­ өте­ ауыр­ болуы­ мүмкін.­ Өн­ді­ріс­
қал­дық­та­ры­нан­қалыптасатын­тех­ни­ка­лық­ланд­
шаф­тылар,­ аймақтардағы­ тір­ші­лік­ бел­гі­ле­рі­нің­
жой­ылуы­–­бұ­лар­адам­ның­қор­ша­ған­ор­та­ға­ке­рі­


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   281   282   283   284   285   286   287   288   ...   300




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет