Уалиханова баян сапарбековна

111 
ҚОСЫМША Б 
 
САУАЛНАМА 
 
Құрметті медицина қызметтерін тұтынушы! 
 
Қожа  Ахмет  Ясауи  атындағы  Халықаралық  қазақ-түрік  университеті, 
«Физика»  және  «Жалпы  медицина»  кафедрасы  Сізді  және  Сіздің 
әріптестеріңізді,  медицина  кадрларын  даярлауды  жақсарту  мақсатында, 
медицина  қызметкерлерінің  диагностикалық  құзіреттіліктері  күйін  бағалауға 
қатысуға шақырады.  
Сіздің  пікіріңіз  жаңа  оқу  бағдарламасын  және  оқу  жоспарын  құру  үшін 
қажет, Сіздің кеңестеріңіз бен жинақталған оң тәжірибеңіз ескерілетін болады. 
 
Осыған орай, Сізді келесі сұрақтарға жауап беруіңізді сұранамыз:  
1.
 
Сіз қай жылғысыз?_____________________ 
2.
 
Дәрігерлер қызметін жиі қолданасыз ба?  
_________________________________________________________________. 
_________________________________________________________________. 
3.
 
Амбулаториялық дәрігердің қабылдауында болғансыз ба?___________ 
4.
 
Дәрігер сізге диагнозды айтады ма әлде тек дәрі-дәрмектер жазып береді 
ме? 
_________________________________________________________________. 
5.Диагнозды сізге түсінікті тілде жеткізеді ме ?________________ 
7.
 
Сіздің  ойыңызша,  дәрігер  қандай  сапаға  ие  болуы  керек? 
_____________________________________________________________ 
8.
 
Қалай ойлайсыз, барлық дәрігерлер диагнозды дұрыс береді ме? 
____________________________________________________________________
________________________________________________________________. 
9.
 
Қалай ойлайсыз, заманауи дәрігер қандай кәсіби құзіреттілікке ие болуы 
керек?  
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
__________________________________________________________. 
10.
 
Болашақ  дәрігерлерді  даярлауды  жақсарту  бойынша  Сіздің 
ұсынысыңыз  
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________ 
 
Рахмет! 
 
 

112 
ҚОСЫМША В 
 
Студенттердің жоба (диагностикалық құзіреттіліктері) даярлауға 
дайындығын анықтау cауалнамасы  
Құрметті студент! Ұсынылған сұрақтарға нақты жауап беріңіз.  
Мамандығы______________________________________________________ 
Курс ________________________ 
Мерзімі ________________________ 
 
Сұрақ 
Жауап 
1 
2 
Медициналық және биалогиялық 
физикаға қарым-қатынасыңызды қалай 
түсіндіресіз? 
 
- мүмкіндік болса, физика бойынша сабақтан 
жиі қалар едім; 
-  болашақ мамандығымда жеке сұрақтар ғана 
қажет болады деп есептеймін, басқаларын 
оқымаса да болады; 
-  берілген пәнді оқу менің дамуым үшін аса 
қажет деп есептеймін; 
- физиканы терең оқимын, себебі қажеттілікті 
сеземін; 
Мамандықты игеру үшін медициналық 
және биологиялық физиканың маңызы 
қандай? 
 
- ешқандай; 
- физиканы оқи отырып, мамандықты жақсы 
түсінесіз; 
- физика білімі практикалық біліктілікті 
игеруге мүмкіндік береді; 
- физика білімі кең кәсіпті маман болу үшін 
көмектеседі; 
-маған қызықты болса, мен материалды 
оқимын; 
Қалай ойлайсыз, медициналық 
факлуьтетте физиканы трең оқыту қажет 
пе? 
-
 
әрине қажет, себебі ол процесті түсінуге 
көмек береді; 
-
 
тек бос уақыт өткізу, ол керек емес; 
-
 
мүмкін, уақыт көрсетеді; 
-
 
білмеймін, бірақ қажеттілік туындаса, өзім 
оқып аламын; 
-
 
егер биофизика болса, онда физиканы жеке 
оқудың қажеті жоқ; 
-
 
(өз пікіріңіз): 
Физиканың тек жеке тараулары ғана 
болашақ өмірде қажет деп ойлайсыз ба? 
 
Болашақ мамандығыңыз үшін Физика 
пәнінен терең білім қажет болады ма, 
қалай ойлайсыз? 
 
Қалай ойлайсыз, барлық медициналық 
приборлар физика құбылыстары мен 
процестеріне негізделген бе? 
 
 
 
Адамды диагностикалау дегеніміз не? 
 
Емделушіні диагностикалауда не 
маңызды, қалай ойлайсыз? 
 
 
 
 

113 
1 
2 
Медициналық аппараттарды оқуда 
физика маңызды деп ойлайсыз ба? 
 
Қандай да бір тапсырманы орындауда, 
Сізге топта жұмыс істеу жеңіл болар ма 
еді? 
 
Жоба дегеніміз не? 
 
Жоба  бойынша  өз  іс-әрекетініңізді 
жоспарлай аласыз ба? Егер ия болса, онда 
жоба  бойынша  Сіздің  әрекетіңіз  қандай 
кезеңдерден тұрады? 
 
Эксперимен  орындай аласыз ба?  
 
 
Жобаңыз  бойынша  эксперимент  жүргізе 
аласыз  ба?  Егер  ия  болса,  онда  қандай 
жоспар бойынша? 
 
Жоба  бойынша  өз  жұмысыңыздың 
дұрыстығын  қалай  тексересіз?  (өз  іс-
әрекетңізді сипаттаңыз) 
 
 
Сіздің жобадан алған нәтижелеріңізді 
қайда қолдауға болады, қалай ойлайсыз?  
 
 
Гипотеза  деген  не?  Мысалы,  шприцтің 
жұмыс 
істеу 
принципіне 
гипотеза 
құрыңыз. 
 
 
 
 
Сабақта қандай жұмыс сізге ұнайды? 
 
- ұстазды тыңдау; 
- өз жолдастарңызыды тыңдау; 
-берілген тапсырма, сұрақтар бойнша өзіңіздің 
талқылауыңыз бен талдауыңыз; 
-шешімді өз бетінше табу мен ұсынысты 
дәлелдеу, қорытынды шығару; 
 
Теория, есеп шығару немесе гипотеза 
жасауда, қиындыққа тап болғанда, Сіз 
бастаған ісіңізді соңына дейін жеткізесіз 
бе? 
 
 
 
 
Жаңа материалды оқуда Сіз қосымша 
ақпарат көздеріне (кітап, ғылыми 
журналдар және т.б.) сүйенесіз бе? 
 
 
Физика бойынша сабақ барысында 
талқыланған сұрақтарды, Сіз: қоңырауда, 
үйде, келесі күні қарастыруды 
жалғастырасыз ба? 
 
Егер сізде, қызыдру, киноға бару мен 
физика бойынша жоба арасында таңдау 
болса, оң таңдауды жоба жасауға жиі 
таңдау жасар ма едіңіз? 
 
Үй жұмысын жолдастарыңыздан жиі 
көшіріп аласыз ба? 
 

114 
1 
2 
Сіз, ұзақ ойлану мен қалай, неден бастау 
керек екенін білмейтін тапсырмаларды 
алуды ұнатасыз ба? 
 
 
 
Гипотеза ұсыну мен оны теориялық 
тұрғыдан негіздеуді талап етілетін 
тапсырмалар ұнайды ма? 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

115 
ҚОСЫМША Г 
 
Медициналық жоғары оқу орны  студентері үшін  физика пәні бойынша  
элективті курстың   
ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ 
05В130100  -  «Жалпы  медицина»  мамандығына  арналған    бейіндік 
(элективтік)  арнаулы  курсы    медициналық  жоғары  оқу  орны  студенттерінің 
физика пәні бойынша қажетті теориялық білімдерді терең меңгеруге мүмкіндік 
береді және осы  арқылы медициналық диагностикалық әрекеттер мен әдістерді  
қолданылатын  физикалық  факторларды,  жаңа  тұрпаттағы    замауи  
медициналық  құралдарды  саналы түрде қолдануды қарастырады.  
  Пәннің мақсаты: жоғары курс студенттерінде диагностикалық әрекеттер 
мен  әдістерді,  медициналық  техникаларды  қолданудың  теориялық  және 
практикалық  жүйесін    қалыптастыру  арқылы  болашақ  дәрігер  мамандығына 
қажетті  кәсіби дайындық деңгейін жоғарылату.  
  Пәннің  міндеті:  05В130100-«Жалпы  медицина»  мамандығына  сәйкес  
қолданылатын  физикалық  факторларды  диагностикалық  мақсатта  қолданудың  
физикалық және биологиялық негізімен таныстыру және  олардың биологиялық 
денелерге  әсер  ету  механизмдерін  қарастыру,  осындай  факторлар 
қолданылатын  замауи  медициналық  техникалардың    жұмыс  істеу 
принциптерінің    физикалық  негізі  мен    құрлысын  оқып  үйрету.  Студенттер 
медициналық  құралдардың  схемасын  талдауды,  оларды  жұмысқа  дайындауды  
меңгереді, замануи медициналық құралдардың даму бағытымен  танысады.  
  Пререквизиттер:  пәнді  толығымен  меңгеру  үшін  студентердің  мына 
пәндерден  тиісті    теориялық  білімдері    және  игерген  практикалық  дағдылары 
болуы тиіс: 
-
 
Мектеп физика курсы; 
-
 
«Медициналық биология» курсы  
  Постреквизиттер:  пәнде  игерілген    теориялық  мәліметтер  мен  
меңгерілген    практикалық  дағдылар    мына    пәндерді    оқып  үйренуде  қажет 
болады: 
-
 
05В130100-«Жалпы  медицина»    мамандық  бағыты  бойынша    оқылатын 
физиология және визуалды диагностика курсында, 
-
 
оқу  жоспары  бойынша  ішкі,  хирургиялық  және  балалар  ауруларын  
диагностикалауға қатысты  медициналық  іс әрекетердің  барлығында,  
-
 
ҚР  жоғары  медициналық  мемлекеттік  білім  стандартында  көрсетілген  
талаптарға  сәйкес  пәндерде. 
 
Оқу сағатын бөлу  
 
Мамандықтың 
дайындық бағыты 
Жалпы 
сағат саны  
Аудит. 
сағат саны 
оның  ішінде (сағат) 
Лекц
ия 
прак/
сем 
СӨ
Ж 
05В130100-
«Жалпы медицина» 
30 
5 
5 
10 
15 

116 
Пәннің  мазмұны  
 
  1 тақырып. Медицинада  қолданылатын  физикалық  құбылыстар  мен 
заңдар.  Ішкі  аурулар,  хирургиялық  және  балалар  аурулары  диагностауда 
қолданылататын  физикалық  факторлар  (дыбыс,  толқын,  тұрақты  және 
айнылыма ток,кедергі, потенциал, импеданс, иондаушы сәуле және т.б.) туралы 
түсініктер,  олардың  физикалық    сипаттамалары  және    қолдану.  Ұлпаның 
физикалық  қасиеттері:  поляризациялануы,  электроөткізгіштігі,  кедергісі  және 
оның жиіліктерге тәуелділігі(дисперсиясы).  
  Физикалық  факторлардың    биологиялық  денелерге    әсері  және  оны 
медициналық мақсата қолдану 
2-тақырып.  Гемодинамиканың  физикалық  негізі.Күре  тамыр  және  көк 
тамыр  арнасындағы  қан  қозғалысының  заңдылықтары.  Қан  қысымын  өлшеу. 
Коротков әдісі. Тәуліктік қан қысымының мониторингі. 
3-тақырып.Дыбыс  және  ультрадыбысты  диагностикада  қолданудың 
физикалық  негізі.  Дыбыс  туралы  түсінік  және  оны  сипаттайтын  физикалық 
шамалар.  Аскультация  мен  перкуссия    туралы  түсінік  және  оларды 
диагностикада  қолданудың  физикалық  негізі.  Ультрадыбыстың  физикалық 
сипатты,  оның  адам  ағзасына  әсері  және  оны  диагностикалық    мақсатта 
қолдану.  УЗД  құралының  құрылысы  мен  жұмыс  істетеу  принципі.  УЗД 
құралындағы датчиктер, олардың ерекшеліктер.   
  4  тақырып.  Төменгі  жиілікті  (ТЖ-НЧ)  токтарды  пайдалануға 
негізделген  диагностикалық техникалар. 
  Төменгі  жиілікті  (низкочастотный-НЧ)  токты диагностикада  қолданудың  
физикалық негізі. Адам ағзасының импедансы және оның жиілікке тәуелділігі 
(дисперсиясы).  Қан  тамырлар  жүйесін  диагностикалау.  Реография  әдісінің 
физикалық негізі,  қолданылатын медициналық құралдар.  
  5 тақырып.  
Иондаушы 
 
сәулелерді 
 
диагностикада 
қолдану.Иондаушы  сәулелерді  диагностика  қолданудың  физикалық  негізі. 
Иондаушы сәуле әсерінің  сандық сипатамалары. Доза туралы түсініктер. 
  Радионуклидтік  диагностика.    Сцинтилляциалық  гамма  камера  АГАТ-В 
(
60
Со)  құралының  құрылысы  мен    жұмыс  істеу  прициптері  және  қолдану. 
Дозаметрлік  құралдар. 
  6  тақырып.  Магниттік  резонанстық  томография  құралы.Магниттік  
резонанстық  томографияның  физикалық  негізі.  Магниттік  резонанстық  
томографияның  хирургиядағы маңызы. «ОБРАЗ» (РФ) магниттік резонанстық 
томографтың 
құрылысы 
мен 
қолдану. 
Магниттік 
резонанстық  
томографияларды  физика техникалық мүмкіндіктері сәйкес таңддау. Магниттік 
резонанстық  томографияны қолданудағы сақтық шаралары.  
  7 
тақырып.  Диагностикалау  қызметіне  қажетті  медициналық 
техникалардың  қазіргі заманда және болашақта   дамуы. 
  Қазіргі  заманда  және  болашақта  жаңа  диагностикалық  құралдары  жасау 
мен оның дамуы. Физикалық факторларды пайдалану мен  оны  медициналық  
техникаларда    қолданудың  жаңа  бағыттары.   Нанотехнологиялық    құралдар; 
радионуклидтермен, 
иммундық 
ферменттермен, 
 
флюоресцентік, 

117 
люминесцентік  интерференциалық    әдістерімен        биологиялық  сұйықтар  мен 
ұлпаларды  микроталдауды  автоматты  түрде  орындайтын    және  компьютерлік 
өңдеуді  іске асыратын және қамтамасыз ететін  медициналық техникалар.  
 
ДӘРІС, ТӘЖІРИБЕЛІК САБАҚТАРДЫҢ ЖӘНЕ СТУДЕНТТІҢ ӨЗІНДІК 
ЖҰМЫСТАРЫНЫҢ  ТАҚЫРЫПТЫҚ ҮЛГІ  ЖОСПАРЫ 
 
 
№  №  Дәріс, практикалық/семинар сабақтарының 
тақырыптары мен мазмұны 
 
сағат саны 
Дәріс 
прак/сем 
СӨЖ 
1 
2 
3 
4 
5 
1. 
Ішкі  аурулар,  хирургиялық  және  балалар 
аурулары 
диагностауда 
қолданылататын 
физикалық факторлар (дыбыс, толқын, тұрақты 
және 
айнылыма 
ток,кедергі, 
потенциал, 
импеданс,  иондаушы  сәуле  және  т.б.)  туралы 
түсініктер,  олардың  физикалық  сипаттамалары 
және қолдану.  
Ұлпаның 
физикалық 
қасиеттері: 
поляризациялануы, 
электр 
өткізгіштігі, 
кедергісі 
және 
оның 
жиілікке 
тәуелділігі(дисперсиясы). 
Физикалық 
факторлардың  биологиялық  денелерге  әсері 
және оны медициналық мақсатта қолдану 
 
 
2 
 
 
2 
 
 
1 
2 
Гемодинамиканың  физикалық  негізі.  Күре 
тамыр  және  көк  тамыр  арнасындағы  қан 
қозғалысының заңдылықтары.  
Қан  қысымын  өлшеу.Коротков  әдісі. 
Тәуліктік қан қысымының мониторингі. 
 
1 
 
 
1 
3 
Дыбыс 
және 
ультрадыбысты 
диагностикада  қолданудың  физикалық  негізі. 
Дыбыс  туралы  түсінік  және  оны  сипаттайтын 
физикалық шамалар.  
Аскультация мен перкуссия туралы түсінік 
және  оларды  диагностикада  қолданудың 
физикалық негізі. 
Ультрадыбыстың физикалық сипаты, оның 
адам  ағзасына  әсері  және  оны  диагностикалық  
мақсатта қолдану.  
УЗД  құралының  құрылысы  мен  жұмыс 
істеу  принципі.  УЗД  құралындағы  датчиктер, 
олардың ерекшеліктер.  
 
 
 
2 
 
 
2 
 
 
3 
4 
Төменгі  жиілікті  (низкочастотный-НЧ) 
токты  диагностикада  қолданудың  физикалық 
негізі.  
Адам  ағзасының  импедансы  және  оның 
жиілікке тәуелділігі (дисперсиясы).  
Қан  тамырлар  жүйесін  диагностикалау. 
Реография 
әдісінің 
физикалық 
негізі,  
қолданылатын медициналық құралдар.  
 
 
1 
 
 
2 
 
 
3 

118 
1 
2 
3 
4 
5 
5 
Иондаушы 
сәулелерді 
диагностикада 
қолдану. 
Иондаушы 
сәулелерді 
диагностика 
қолданудың физикалық негізі. Иондаушы сәуле 
әсерінің сандық сипатамалары.  
Доза туралы түсініктер. 
 
Радионуклидтік 
диагностика.  
Сцинтилляциалық гамма камера АГАТ-В (
60
Со) 
құралының  құрылысы  мен  жұмыс  істеу 
прициптері және қолдану.  
Дозаметрлік  құралдар. 
 
 
 
2 
 
 
 
2 
 
 
 
3 
6 
Магниттік 
резонанстық 
томография 
құралы. 
Магниттік 
 
резонанстық 
томографияның физикалық негізі.  
Магниттік  резонанстық  томографияның  
хирургиядағы 
маңызы. 
«ОБРАЗ» 
(РФ) 
магниттік резонанстық томографтың құрылысы 
мен қолдану.  
Магниттік  резонанстық  томографияларды  
физика  техникалық  мүмкіндіктері  сәйкес 
таңдау.  
Магниттік  резонанстық  томографияны 
қолданудағы сақтық шаралары. 
 
 
2 
 
 
2 
 
 
1 
7 
Диагностикалау 
қызметіне 
қажетті 
медициналық  техникалардыңқазіргі  заманда 
және болашақта дамуы. 
 
Қазіргі  заманда  және  болашақта  жаңа 
диагностикалық  құралдары  жасау  мен  оның 
дамуы.  
Физикалық  факторларды  пайдалану  мен    оны 
медициналық  техникаларда  қолданудың    жаңа 
бағыттары. 
 
 
 
2 
 
 
2 
 
 
1 
8 
 
 Нанотехнологиялық 
құралдар; 
радионуклидтермен, 
иммундық 
ферменттермен, 
флюоресцентік, 
люминесцентік  интерференциалық  әдістерімен    
биологиялық 
сұйықтар 
мен 
ұлпаларды 
микроталдауды  автоматты  түрде  орындайтын  
және компьютерлік өңдеуді іске асыратын және 
қамтамасыз ететін медициналық техникалар. 
 
 
2 
 
 
2 
 
 
1 
9 
Наномедицина 
ұғымы. 
Физика 
ғылымында 
медицина 
мәселелерін 
жеңілдететін жаңалықтар. 
 
1 
 
1 
 
1 
 
Барлығы  
15 
15 
15 
 
 
 

119 
СТУДЕНТТЕРДІҢ  ӨЗ БЕТІНШЕ (СӨЖ) ОРЫНДАЙЫТЫН  
ЖҰМЫСТАРЫНЫҢ ТАҚЫРЫПТАРЫ 
 
1.
 
Соңғы  жылдары  медицинада  қолданысқа  ендірілген  жаңа    физикалық 
факторлар және олардың с ипатамалары. 
2.
 
Ұлпаның 
физикалық 
қасиеттері: 
поляризациялануы, 
электроөткізгіштігі, 
кедергісі 
(импендансы) 
және  оның  жиіліктерге 
тәуелділігі(дисперсиясы). 
3.
 
Дыбыс  пен  ультрадыбысты    диагностика  мен  терапияда  қолданудың 
физикалық  негізігі. 
4.
 
Ультрадыбыстың    диагностикалық  және  емдік  қасиеті.  УД 
медициналық құралдарда қолданудың жаңа бағыттары. 
5.
 
Тұрақты  электр  өрісін  терапияда  қолданудың  физикалық  негізі. 
Франклинизация    мен  аэроионизация.  АФ-3-1  және  аэроионотерапиялық 
АЭРОВИОН  құралдарының  құрылыстары мен жұмыс істеу принциптері және 
қолдану. 
6.
 
Диадинамикалық 
токтармен 
емдейтін 
ДТ-50-3, 
ТОНУС, 
электроұйқымен емдейтін  ЭС-10-5, ЭЛЕКТРОСОН-5 құрылысы мен қолдану 
7.
 
Лазер  сәулесін  заманауи медицииналық  құралдарда қолдану. 
8.
 
Дәстүрлі емес медицинада қолданылатын диагностикалық құралдар.  
9.
 
Тұрақты  электр  өрісін  ішкі  ауруларда  қолданудың  физикалық  негізі. 
Ішкі  ауруларды  диагностикалауда  тұрақты  электр  өрісін  қолдантын  
медициналық құралдарының  құрылыстары мен жұмыс істеу принциптері. 
10.
 
Адам  ағзасына  диагностиклық  мақсатта  әртүрлі  электромагниттік, 
иондаушы    сәуле  энергияларымен      бір  мезгілде  әсер    етуге  арналған    және 
олардың күйін  анықтайтын  замауаи құралдар.  
11.
 
Медициналық бағыттаға нанотехнологиялық  құралдар.  
12.
 
Адам  ағзасына  диагностиклық  және  терапевтік  мақсатта  әртүрлі 
электромагниттік, иондаушы  сәуле энергияларымен   бір мезгілде әсер  етуге 
арналған  және олардың күйін  анықтайтын  замауаи құралдар 
13.
 
Рентген аппараттарын қолдану бағыттары (кей ағза мүшелері үшін) 
14.
 
 Қазіргі  заманғы  рентгенодиагностикалық    құралдардың  даму 
тенденциясы  
15.
 
 Компьютерлік томографияны қолдану бағыттары. 
16.
 
Қазіргі  заманғы  компьютерлік  томографиялық  құралдардың  даму 
тенденциясы.  
17.
 
Адам  ағзасына  диагностиклық  және  терапевтік  мақсатта  әртүрлі 
электромагниттік, иондаушы  сәуле энергияларымен   бір мезгілде әсер  етуге 
арналған  және олардың күйін  анықтайтын құралдар.  
18.
 
Медициналық бағыттаға нанотехнологиялық  құралдар. 
19.
 
Нанотехнологиялық медициналық құралдар. 

жүктеу/скачать 1,49 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: